از زمان شروع غیبت امام زمان (عج) تا پیش از انقلاب اسلامی ایران، شیعه بهدلیل اینکه از حکومتداری به دور بوده و تنها در موارد محدودی از تاریخ بهصورت تشریفاتی در حکومت حضور داشته و در حقیقت دوران تقیه خود را سپری میکرده است، علما و دانشمندان شیعه بهطور بسیار محدود، به تبیین و تفسیر اجتماعیات اسلام جهت پیادهسازی آن در جوامع اسلامی پرداختهاند.
پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی با تأکید بر آرمانهای تشّیع، ضرورت بهکارگیری احکام اجتماعیات اسلام در اداره و مدیریت جامعه بسیار احساس گردید. در همین راستا یکی از مباحث مطرح شده، بحث مدیریت اسلامی است که موجب شده است که در این زمینه کتب متعددی با رویکردها و دیدگاههای متفاوت به رشته تحریر درآید.
بر این اساس آنچه در باب مدیریت و رهبری در اسلام تألیف شده است، سرمایههای معنوی انقلاب اسلامی بهشمار میآید. از این رو هرگونه اقدامی که در جهت شناسایی، گردآوری، حفظ و نگهداری و توسعه این آثار بهمنظور بهرهبرداری گستردهتر از آنها صورت میپذیرد، عین رشد و مصداق مدیریت و رهبری بهحساب میآید. در سالیان اخیر سیر و تحول در مکتوبات این حوزه، از گستردگی قابل توجهی برخوردار شده است. از همین رو امروزه در عصر انفجار اطلاعات، دستیابی به منابع یک موضوع در میان انبوه اطلاعات از جمله مقولههای قابل اهمیتی است که عدم توجه به آن، با نبود اصل منابع چندان تفاوتی ندارد.
بدون شک جهت تولید علم و گسترش مرز دانش در هر زمینهای، آشنایی و فراگیری مرزهای آن دانش پیششرط لازم میباشد. امروزه پس از گذشت قریب به 30 سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و تشکیل دولت جمهوری اسلامی در ایران، در مقایسه با جایگاه گذشته و کنونی مدیریت اسلامی مشخص میباشد که مدیریت اسلامی بسیار تأثیرگذارتر از دیگر اندیشهها و نمونههای عملی مدیریت در جهان بوده و هست. اگرچه کتب مرتبط با حوزه مدیریت اسلامی بهصورت پراکنده در برخی از منابع یافت میشود، با این همه لااقل کتب موجود در بازار که هنوز چاپ میشوند تاکنون بهصورت متمرکز در یک کتاب و آن هم بهصورت تحلیلی ارائه نشده است، لذا محققان و اندیشمندانی که میخواهند از این کتب استفاده نمایند، تنها با صرف زمان و هزینه زیاد و انجام دوباره کاریهای متعدد، به آنها دست مییابند.
از همین رو با توجه به حجم گسترده این کتابها لازم است تا در قالب یک طرح جامع و مستمرکتب موجود در این حوزه گردآوری و طبقهبندی شود تا محققین و پژوهشگران این حوزه، که به حمدالله اقبال گستردهای هم در این زمینه در دانشگاهها و حوزههای علمیه بهوجود آمده است، ضمن آگاهی از کلیه کارهای انجام شده و دستاوردها و مرزهای دانش مدیریت اسلامی، بتوانند با همافزایی بیشتر ادامه مسیر را طی نمایند.