تولید علم و نقشآفرینی مهم و تأثیرگذار در تحوّلات علمی جهان برای جمهوری اسلامی ایران یک ضرورت انکارناپذیر است. در دنیا شاهد پیدایش مداوم نظریههای علمی در زمینههای گوناگون هستیم به نحوی که در تنظیم مناسبات خود با نظریههای جدید به مشکل برمیخوریم. ما با چنین وضع و شرایط به چند صورت میتوانیم مواجه شویم:
یکی از آنها «نظریهبرداری» است به این معنی که نظریه تولید شده توسط دیگران را تصویربرداری کنیم و همان را در جامعه خودمان به اجرا در آوریم. بیتردید این رویه، مطلوب و صحیح نیست زیرا که تقلید صرف است و تقلید هم هیچ دگرگونی اساسی ایجاد نمینماید.
حالت دوّم، «نقد نظریهها» است. نقد یک نظریه فضای شفافی به وجود میآورد و اعتماد به نفس را در افراد تقویت میکند. بهعلاوه اینکه از طریق نقد است که نقاط قوّت و ضعف معلوم میشود و زمینه بهرهبرداری مطلوب از نظریهها را فراهم میسازد. اصولاً نقد مقدّمه تولید است.
حالت سوم، «نظریهپردازی» است که در آن یک صاحبنظر و یا یک تیم صاحبنظر در یک فرایند علمی و با آگاهی داشتن از راهبردهای تولید نظریه، به نظریهپردازی میپردازند. بدون شک نظریه یکباره به دست نمیآید بلکه پژوهش علمی و تجارب عملی ممتد شایستگی ارائه نظریه را در یک فرد ایجاد میکند. آنچه که پیشِ روی شماست حاصل مجموعهای از فعّالیتها در عرصۀ نظر و عمل است که به عنوان «نظریۀ فطرتگرای توحیدی در برنامه درسی» به جامعه علمی ارائه میگردد. امید است با نقّادی صاحبنظران اصلاح و تکمیل شود.