کتاب دربارۀ سینما نشر ثالث

گابریل کارسیا مارکز «کتاب درباره‌ی سینما» را نزدیک به هفتاد سال پیش در سال ۱۹۵۴ نوشته است. این کتاب حاصل تجربیات ابتدایی وی در راه سینماست؛ زمانی که تصمیم داشت به یک سینماگر تبدیل شود و هدفش نه فقط نوشتن و ساختن فیلم بلکه تأسیس مدرسه‌ای برای فیلم‌سازی در کلمبیا بود. او برای رسیدن به این آرزوها، به مدرسه‌ی سینمایی شهر رم می‌رفت و آموزش می‌دید. هرچند هرگز به‌تمامی به هدفش نرسید. وی نظرات و نگرش خود را نسبت به سینما در این کتاب منعکس کرده است.

این کتاب را با ترجمه‌ی خوب مترجم فقید بهمن فرزانه می‌خوانیم. نشر ثالث چاپ و نشر این کتاب را بر عهده داشته و برای بار نخست در سال ۱۳۹۲ به بازار نشر عرضه شده است. این کتاب چندین بار تجدید چاپ شده است. نسخه‌ی الکترونیک این اثر را می‌توان در بخش هنر فیدیبو یافت و تهیه کرد.

گابریل کارسیا مارکز، نویسنده‌ی سینماگر

گابریل گارسیا مارکز (Gabriel Garcia Marquez) برنده‌ی جایزه‌ی ادبیات نوبل در سال ۱۹۸۱ است. او به نویسندگی داستان، فیلمنامه، گزارش و نقد اشتغال داشت و در خبرنگاری و کارهایی در سینما را نیز تجربه کرده بود. او را در کلمبیا با لقب «گابو» صدا می‌کردند. بی‌اغراق نیست اگر وی را مشهورترین نویسنده‌ی لاتین بنامیم. کمی بیش از نود سال پیش مارکز در شهر آراکاتاکا در سال ۱۹۲۷ متولد شد. بیشتر خانواده‌ی وی در ارتش کلمبیا مشغول بودند.

پس از گذراندن دوران دبستان و دبیرستان در زادگاهش، راهی بوگوتا پایتخت کلمبیا شد تا در دانشگاه این شهر، ادبیات و خبرنگاری بخواند. او از میانه‌ی دوران تحصیلش همکاری را با روزنامه‌ی مشهور ال اسپاکتادور آغاز کرد. ستون‌نویس و خبرنگار این روزنامه بود. این همکاری طولانی با سفرهای کوتاه و بلند مارکز به شهرهای مختلف جهان برای تهیه خبر و گزارش همراه بود. او همچنین دوره‌ای برای کارگردان شدن در ایتالیا گذرانده است.

نام مارکز و شهرت وی با داستان و رمان و سبک منحصربه‌فرد «رئالیسم جادویی» گره‌خورده است. او با کتاب «صدسال تنهایی» منتشر شده در سال ۱۹۶۷ و «عشق سال‌های وبا» منتشر شده در سال ۱۹۸۵ بنام شد و به محبوبیتی در سطح جهانی رسید. همه‌ی کتاب‌های وی، به ده‌ها زبان ترجمه شده و بارهاوبارها به تجدید چاپ رسیده است.

او روحی بی‌قرار داشت و همواره به‌عنوان فعال سیاسی و مبارز برای آزادی می‌کوشید و می‌جنگید. همین امر باعث شد در دوران دیکتاتوری کشور کلمبیا در دهه‌های ۶۰ تا ۸۰ میلادی بارها ممنوع‌الکار، زندانی یا تبعید شود.

او در شهرهای مختلفی پاریس، مادرید، مارسی، رم و...  زندگی کرد، ولی در سال‌های آخر عمر خود را در پایتخت مکزیک گذراند. او تمام‌وقت در حال مطالعه بود و در آپارتمانش و در خانه‌ی ویلایی کتابخانه‌های بزرگی داشت و به دلیل همین کتاب‌ها بین دو این محل در رفت‌وآمد بود. سرانجام در مکزیکوسیتی در سن ۸۷ سالگی، به تاریخ ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ چشم از جهان فروبست.

دو دلیل برای مطالعه‌ی کتاب درباره‌ی سینما

• مارکز هم با مطالعات گسترده و آزمون‌وخطا و هم با آموزش آدکامیک توانسته به سینما وارد شود و نگرش ویژه‌ای این شاخه‌ی هنری دارد. همانند دیگر آثار و آرای مارکز با خواندن این کتاب می‌توانید به کنه نظرگاه وی پی ببرید.
• اگر می‌خواهید نگرش دنیای هنرمندان لاتین را به سینما به‌ویژه سینمای مفهومی و هنری دریابید، این کتاب مارکز می‌تواند نقطه شروع جالبی باشد

در بخشی از کتاب درباره‌ی سینما می‌خوانیم

بخش سینمایی فستیوال فیلم‌های فرانسوی، در دو سینمای شهر بوگوتا دومین فیلمی را که جایزه‌ای ربوده است به نمایش گذاشته است. فیلم میوه کال یا میوه ممنوع به اشتراک فرناندل، فرانسواز آرنول و کلود نولیره از رمان غیرجنایی ژرژ سیمنون به اسم نامه‌ای به قاضی اقتباس شده است. کارگردانی و فیلم‌برداری این فیلم بسیار خوب و قابل‌توجه است. داستان پزشکی دهاتی و بسیار ساده‌دل است که در چهل و دوسالگی عاشق دختر جوانی می‌شود. دختر جوان بسیار موذی و حسابگر است؛ درست برخلاف همسر پزشکش. در شخصیت پزشک ردی از شخصیت کشیش دون کامیلو یافت می‌شود که فرناندل نقش او را در چند فیلم بازی کرده است. بااین‌حال این نقش با نقش آن کشیش خیلی فرق دارد و در نتیجه فیلم غم‌انگیز است و بسیار به فیلم‌های چارلی‌چاپلین شباهت دارد. فرناندل شیفته فرانسواز آرنول به میوه ممنوع گازی می‌زند و از بهشت آرام خود پا به بیرون می‌گذارد. کلود نولیره در نقش همسر پزشک بازی بسیار خوبی ارائه داده است: و آنچه می‌بینیم سه شخصیت سمبولیک است در صنعت سینمای فرانسه.

***

در دو سینما  بوگوتا فیلمی را به کارگردانی ساموئل فولر می‌دهند که فیلمنامه‌اش را هم خودش نوشته. انکار قصد از تهیه این فیلم این بوده است که نشان دهند در آمریکا فقط کمونیست‌ها دزدند.

چهار پیشنهاد برای کسانی که کتاب درباره سینما پسندیده‌اند

اگر این کتاب مارکز برای شما جذاب بوده و از علاقه‌مندان به سینما و کتاب‌هایی درباره‌ی سینما هستید، آثار فراوانی در دسترس شما قرار دارد. در اینجا ما چهار مورد دیگر به شما معرفی می‌کنیم:

• کتاب قدرت فیلم، اثر هاوارد سوبر، با ترجمه‌ی خشایار قشقایی، منتشر شده از سوی نشر بیدگل
• کتاب سینما به زبان ساده، ایده، نوشته‌ی حسن نجفی، انتشارات ویهان
• کتاب روان‌شناسی برای بازیگران، تئوری‌ها و تمریناتی برای پروسه‌ی بازیگری
• کتاب مبانی مطالعات سینمایی و نقد فیلم، به قلم وارن باکلند، مترجم پژمان طهرانیان، نشر نی