کتاب فواید گیاهخواری نشر بدرقه جاویدان
معرفی کتاب فواید گیاهخواری نوشته صادق هدایت
کتاب فواید گیاهخواری اثری از صادق هدایت، نویسنده‌ی نامدار ایرانی، است که در سال ۱۳۰۶ خورشیدی، در دوران جوانی و در سن ۲۵ سالگی او منتشر شد. این کتاب، همانطور که از عنوانش پیداست، به بررسی و تبیین دلایل و مزایای گیاهخواری از زوایای گوناگون می‌پردازد. هدایت در این اثر، با بهره‌گیری از دانش و مطالعات خود در زمینه‌های مختلف از جمله فلسفه، تاریخ، علوم طبیعی، اقتصاد و به‌ویژه با تأکید بر جنبه‌های اخلاقی، به دفاع از گیاهخواری می‌پردازد و به نقد مصرف گوشت و کشتار حیوانات می‌پردازد. «فواید گیاهخواری» صرفاً یک رساله در باب تغذیه نیست، بلکه بیانگر دیدگاه‌های هدایت در مورد اخلاق، حقوق حیوانات، رابطهٔ انسان با طبیعت و نگرش او به زندگی و هستی نیز هست. این کتاب، با وجود گذشت سال‌ها از نگارش آن، همچنان موضوعیتی انکارناپذیر دارد و می‌تواند برای علاقه‌مندان به تغذیه سالم، مسائل اخلاقی مربوط به حیوانات و اندیشه‌های صادق هدایت، اثری خواندنی و تأمل‌برانگیز باشد. انتشار این اثر توسط انتشارات بدرقه جاویدان، دسترسی علاقه‌مندان به این اثر مهم را تسهیل کرده است.
خلاصه کتاب فواید گیاهخواری اثر صادق هدایت
کتاب فواید گیاهخواری به شکل مدون و با فصل‌بندی مشخص نوشته نشده است، بلکه به صورت یکپارچه و با زبانی شیوا و استدلالی به بیان دیدگاه‌های نویسنده می‌پردازد. با این حال، می‌توان مضامین اصلی آن را به دسته‌های زیر تقسیم کرد:
هدایت در این کتاب، با زبانی شیوا، روان، صریح و استدلالی منطقی، سعی در متقاعد کردن خواننده به پذیرش گیاهخواری دارد. او از مثال‌ها، شواهد تاریخی، علمی و مشاهدات شخصی گوناگون برای تأیید ادعاهای خود استفاده میکند و به پرسش‌ها، شبهات و باورهای رایج در مورد گوشتخواری نیز پاسخ میدهد.
- دلایل اخلاقی و انسانی گیاهخواری: مهم‌ترین و برجسته‌ترین بخش کتاب، به دلایل اخلاقی گیاهخواری اختصاص دارد. هدایت با زبانی رسا و تأثیرگذار، به کشتار بی‌رحمانهٔ حیوانات و رنجی که آنها در صنعت پرورش و کشتار متحمل می‌شوند، اعتراض میکند. او معتقد است که انسان نباید برای تغذیهٔ خود، موجودات دیگر را که مانند خود او احساس درد و رنج دارند، به قتل برساند و این عمل را با اصول اخلاقی و انسانیت در تضاد میداند.
- دلایل بهداشتی و علمی گیاهخواری: هدایت علاوه بر دلایل اخلاقی، به جنبه‌های بهداشتی و علمی گیاهخواری نیز می‌پردازد. او به تحقیقات علمی و پزشکی زمان خود اشاره میکند که نشان می‌دهند رژیم غذایی گیاهی می‌تواند برای سلامتی انسان مفید باشد و از بروز برخی بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، چاقی و برخی سرطان‌ها جلوگیری کند.
- دلایل تاریخی و فرهنگی گیاهخواری: نویسنده با نگاهی تاریخی و فرهنگی، به پیشینهٔ گیاهخواری در میان اقوام و فرهنگ‌های مختلف، از جمله در ادیان و فلسفه‌های شرقی، اشاره میکند و نشان میدهد که این نوع تغذیه سابقه‌ای طولانی در تاریخ بشر دارد و مختص به زمان یا فرهنگ خاصی نیست. این بخش از کتاب نشان میدهد که گیاهخواری نه یک مد جدید، بلکه یک سنت دیرینه است که در طول تاریخ توسط افراد زیادی مورد توجه قرار گرفته است.
- دلایل اقتصادی و اجتماعی گیاهخواری: هدایت به صرفه‌جویی اقتصادی ناشی از گیاهخواری و کاهش هزینه‌های مربوط به تولید گوشت، از جمله هزینه‌های مربوط به پرورش دام، خوراک آنها و کشتارگاه‌ها، اشاره میکند. او همچنین به تأثیرات مثبت گیاهخواری بر محیط زیست و کاهش آلودگی‌های ناشی از صنعت دامداری می‌پردازد.
- نقد صنعت گوشت و کشتار حیوانات: هدایت به شدت از روش‌های صنعتی پرورش و کشتار حیوانات انتقاد میکند و آن را بی‌رحمانه، غیرانسانی و غیراخلاقی میداند. او به شرایط نامناسب نگهداری حیوانات در دامداری‌های صنعتی و رنج و ترسی که آنها در زمان کشتار تجربه میکنند، اشاره میکند.
دربارهٔ صادق هدایت نویسنده کتاب فواید گیاهخواری
صادق هدایت (۱۲۸۱–۱۳۳۰) نویسنده، مترجم، پژوهشگر و روشنفکر ایرانی بود. او را یکی از بنیان‌گذاران داستان‌نویسی نوین ایران و از مهم‌ترین چهره‌های ادبیات معاصر فارسی می‌دانند. هدایت آثار متعددی در زمینه‌های داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه، نقد ادبی، ترجمه و پژوهش در فرهنگ عامه از خود به جای گذاشته‌است. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به «بوف کور»، «سه قطره خون»، «سگ ولگرد»، «حاجی آقا»، «وغ وغ صاحاب» و «فواید گیاهخواری» اشاره کرد. هدایت در آثار خود به موضوعاتی چون تنهایی، پوچی، مرگ، نقد اجتماع، مسائل اجتماعی، خرافات و سنت‌های غلط می‌پردازد. او تأثیر بسزایی بر ادبیات معاصر ایران و جریان‌های روشنفکری داشته‌است.
چرا باید کتاب فواید گیاهخواری را بخوانیم؟
خواندن کتاب «فواید گیاهخواری» به دلایل متعددی می‌تواند مفید و ارزشمند باشد:
- آشنایی با دیدگاه‌های صادق هدایت: این کتاب دریچه‌ای به اندیشه‌ها، دغدغه‌ها و باورهای هدایت در مورد اخلاق، حقوق حیوانات، رابطهٔ انسان با طبیعت، تغذیه و سلامت است. این کتاب نشان میدهد که دغدغه‌های هدایت فراتر از مسائل صرفاً ادبی بوده و به مسائل انسانی و اخلاقی نیز توجه داشته است.
- کسب اطلاعات دربارهٔ گیاهخواری: این کتاب اطلاعات مفیدی دربارهٔ گیاهخواری از جنبه‌های مختلف اخلاقی، بهداشتی، تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و زیست‌محیطی ارائه میدهد. هرچند برخی از اطلاعات علمی آن مربوط به دوران خود هدایت است، اما همچنان نکات ارزشمندی در آن یافت میشود.
- آشنایی با تاریخچهٔ جنبش حقوق حیوانات در ایران: «فواید گیاهخواری» یکی از نخستین آثاری است که به طور جدی به موضوع حقوق حیوانات در ایران می‌پردازد. مطالعهٔ این کتاب می‌تواند به درک بهتر تاریخچهٔ این جنبش در ایران و تحولات آن کمک کند.
- درک بهتر اندیشه‌های هدایت در زمینه‌های مختلف: این کتاب نشان میدهد که هدایت فقط به مسائل ادبی و هنری محدود نبوده، بلکه در مورد مسائل اجتماعی، اخلاقی و زیست‌محیطی نیز دغدغه داشته است. مطالعهٔ این اثر می‌تواند به درک جامع‌تر از شخصیت و اندیشه‌های او کمک کند.
- تقویت تفکر انتقادی: هدایت در این کتاب با استدلالهای منطقی و مثال‌های گوناگون، خواننده را به تفکر در مورد باورهای خود در مورد تغذیه و رابطه با حیوانات دعوت میکند. مطالعهٔ این کتاب می‌تواند به تقویت تفکر انتقادی و تحلیل مسائل از زوایای مختلف کمک کند.
- ارتباط با مسائل روز: با وجود گذشت سال‌ها از نگارش این کتاب، مسائل مطرح شده در آن همچنان مرتبط با مسائل روز جامعهٔ ما هستند. موضوعاتی مانند حقوق حیوانات، تأثیرات زیست‌محیطی دامداری صنعتی و اهمیت تغذیهٔ سالم، همچنان مورد بحث و توجه قرار دارند.
پیشنهاداتی برای دوستداران این کتاب
در صورتی که به کتاب فواید گیاهخواری علاقه دارید، مطالعه آثار زیر هم ممکن است برای شما جذاب باشد:
زمان‌بندی تغذیه برای رسیدن به اوج عملکرد ورزشی اثر هایدی اسکولنیک
شناسنامه
| فرمت محتوا | epub |
| حجم | 559.۰۰ بایت |
| تعداد صفحات | 103 صفحه |
| زمان تقریبی مطالعه | ۰۳:۲۶:۰۰ |
| نویسنده | صادق هدایت |
| ناشر | بدرقه جاویدان |
| زبان | فارسی |
| تاریخ انتشار | ۱۴۰۳/۰۷/۰۹ |
| قیمت ارزی | 1 دلار |
| قیمت چاپی | 130,000 تومان |
| مطالعه و دانلود فایل | فقط در فیدیبو |
نقد و امتیاز من
همچون شیوه نگارش یووال هراری، اما یکصد سال پیش در مقایسه با کتاب اول هدایت یعنی انسان و حیوان که حدود سه سال پیش از این نوشته‌شده است، قدم رو به جلو برای هدایت این است که بجای کپی از مجلات به جستجو در منابع پرداخته و تلاش میکند تا ظاهری تحقیقی به کار بدهد. در واقع هدایت از خواننده صرف مجلات بودن تبدیل به کسی شده که خود در این باره در مجلات مینویسد (پاورقی ص ۱۹). یعنی نیت نویسنده قابل تحسین است و همچنان پیشرو در جامعه خود، اما خب نه در تحقیق و استنباط‌ها جانب بی‌طرفی و کار علمی رعایت شده و نه لزوما شاید سطح استدلالهای آن دوران برای امروز قابل پذیرش است. مثلا اینکه اصرار دارد بر اساس مشاهداتی که انسان‌ها میوه‌خوار بوده‌اند و گوشتخواری ضرورت جدیدی بوده که امروزه در غرب مرسوم است و تحقیقاتی که همان موقع هم بوده و نشان میدهد انسان برای میلیون‌ها سال است که گوشتخوار بوده را کنار میگذارد و به اولین توصیف دم‌دستی که فرضیاتش را تایید میکند - مثل شکل دندانها و آرواره و طول روده و مقایسه با حیوانات گوشتخوار - بسنده میکند. یا استدلالهایی دارد در این باره که گوشتخواری موجب خوی وحشی میشود و منشا جنگهاست که بیشتر شبیه به باور عوام است و گاهی حرفها بوی ایدئولوژی میگیرند. مثلا میگوید: "نباید به فرضیات کسانی باور کرد که انسان غارنشین را گوشتخوار وانمود میکنند آنان بخصوص از نباتات خوراک خود را میگرفته‌اند" انگار که خودش دارد حرفی علمی میزند و فرضیات دیگران را نادرست میداند،حتی اگر کار علمی کنند. در عمل عکس این قضیه اتفاق میفتد و به نتایج علمی غلط میرسد: "امروز از علوم به ثبوت رسیده که انسان در ردیف حیوانات گوشتخوار نمی‌باشد بلکه میوه‌خوار است ... گوشت از حیوانات ذره‌بینی ناخوشیهای مهیب به مقدار زیاد در بر دارد که به آسانی به انسان انتقال میدهد مانند سرطان و سل" یا حتی برای استدلالهای خود تاریخ را به گونه‌ای نشان میدهد که نتیجه حرفها را تایید کنند. در عجیب‌ترین میگوید کارگرانی که اهرام مصر را ساختند قوی بنیه بودند چون خوراک آنها پیاز و ترب و سیر بود! حتی در نقد حرفهای دیگران نیز به سطحی‌ترین آنها بسنده میگوید و آنها را همین‌گونه میداند: "مابین ایراداتی که به این طرز خوراک وارد می‌آورند بیشتر آنها بچه‌گانه و روی منطق محکمی نیست". یا وقتی با این نقد مواجه میشود که پس چرا پزشک‌ها گوشت میخورند مجبور میشود دست به تخریب بزند: "او - پزشک - خیلی مایل است که امراض زیاد بشود تا از حفظ صحه خراب و موهومات مردم استفاده کند". در کل به لحاظ تاریخی و آشنایی با اندیشه‌های ابتدایی هدایت کار قابل تاملی بود.
