- «آفریدن، دو بار زیستن است.»
«آلبر کامو» فیلسوف، روزنامهنگار و نویسندهی شهیر فرانسوی است که نوامبر ۱۹۱۳ در الجزایر به دنیا آمد و پس از افزودن آثاری بسیار مهم به حوزههای ادبیات داستانی و نمایشی و همچنین فلسفه و دریافت جایزهی نوبل، در ژانویهی ۱۹۶۰ درگذشت. او ۴۶ سال زندگی کرد، اما از آنجا که آفریدن را با دو بار زیستن برابر میدانست، با خلق آثاری ماندگار در جهان ادبیات و اندیشه، میتوان گفت بارها زندگی کرد و در آثارش جاودان شد. مهمترین آثار داستانی کامو «بیگانه»، «طاعون»، «سقوط» و «مرگ خوش» هستند. او چند نمایشنامه هم نوشته که از میان آنها میتوان به «کالیگولا»، «سوءتفاهم»، «حکومت نظامی» و «صالحان» اشاره کرد. آثار غیرداستانی کامو نیز مجموعهای است از نامهها، مقالهها و یادداشتهای او. «افسانهی سیزیف» از درخشانترین نوشتههای اوست و «انسان طاغی» و «یادداشتها» نیز بسیار خواندنی و قابل تأملند. کامو پس از آنکه در سال ۱۹۵۷ نوبل ادبیات را دریافت کرد، تحریر رمان تازهای به نام «مرد اول» را شروع کرد که این رمان، به خاطر تصادف او در سال ۱۹۶۰ ناتمام ماند؛ تصادفی که به مرگ نویسنده انجامید.
- گذر از سرکشی انفرادی به یک مبارزهی اجتماعی:
«طاعون» نهتنها یکی از سترگترین آثار آلبر کامو است، که هم بهزعم مخاطبان و هم منتقدان و نشریات، یکی از مهمترین و بهترین رمانهای تمام تاریخ قلمداد میشود. کامو این اثر را در سال ۱۹۴۷ نوشت که بهلحاظ تاریخی در میانهی رمانهایش جای میگیرد؛ پس از بیگانه و پیش از سقوط. هرچند طاعون جهان داستان و موضوع خود را دارد، اما بهلحاظ محتوایی میتوان آن را در ادامهی رمان پیشین او یعنی بیگانه دانست. کامو سرکشی انفرادی مورسوی بیگانه را به سطحی تازه آورده و اینبار آن را به اجتماع کشانده است. چنان که خود در نامهای به «رولان بارت»، فیلسوف و نویسندهی بزرگ فرانسوی مینویسد: «طاعون چون گذاری است که از سرکشی انفرادی به جهان اجتماعی میرسد؛ اجتماعی که خود میبایست در مبارزههایش شرکت کند.» و سیر تحولی که از بیگانه تا طاعون ایجاد شده را تحولی در راستای مشارکت اجتماعی و همبستگی میداند.
- اما به راستی طاعون چیست؟ طاعون زندگی است، همین!:
طاعونِ آلبر کامو از شهری به نام «اوران» روایت میشود. اوران که «وهران» نیز خوانده میشود، یک حاکمنشین فرانسوی در ساحل الجزایر است. بیماری طاعون در شهر همهگیر شده و زندگی ساکنانش را بهکل مختل کرده است. راوی داستان تا بخشهای پایانی، هویت خود را فاش نمیکند. او از موشهایی که در جایجای شهر پیدایشان میشود میگوید و از مرگومیر غریب آنها که نگرانی بسیاری را در پی دارد. مقامات اما انگار مرگ موشها را خطری بر سلامت مردم نمیدانند و اقدامی نمیکنند. چندی بعد، این مردم شهر هستند که قربانی این بیماری میشوند. پزشکان بیماری را مسری تشخیص میدهند و چیزی نمیگذرد که که گسترش طاعون از دست خارج میشود و مسئولین بالاخره چارهای جز قرنطینهی شهر پیش روی خود نمیبینند. وضعی که کامو در این رمان شرح کرده، برای ما و تمام همعصرانمان که پاندمی کرونا را پشت سر گذاشتهایم، بیگانه نیست و بسیاری از جزئیات داستان هم میتوانند حقایقی دربارهی آنچه بر ما گذشت را برای ما آشکار کنند. نویسندهی طاعون، قصهگوی بسیار قدرتمندی است، اما آنچه قلم او و بهخصوص طاعونش را اینچنین پرآوازه کرده، تأملاتی است که در خلال داستان به هنرمندی بیان میشوند و سرچشمههایی در دانش فلسفی، جامعهشناختی و اجتماعی کامو دارند.
- آثار آلبر کامو در آوانامه:
آوانامه پیش از این نسخهی صوتی پنج اثر مهم از «آلبر کامو» را منتشر کرده است: «بیگانه» با ترجمهی «جلال آل احمد» و اجرای «آرمان سلطانزاده»، «مرگ خوش» با ترجمهی «احسان لامع» و خوانش «مهدی رودافشانی»، «سقوط» با ترجمهی «پرویز شهدی» و صدای «علی دنیوی ساروی»، «تبعید و سلطنت» با ترجمهی «محمدرضا آخوندزاده» و کتابخوانی «میلاد میرزائی» و «تابستان» با ترجمهی «بنفشه فریسآبادی» و اجرای «ایمان رئیسی». رمان درخشان کامو یعنی «طاعون» پنجمین اثر این نویسندهی بزرگ و متفکر است که آوانامه این بار با همکاری «انتشارات مجید» نسخهی صوتی آن را تولید کرده است. ترجمهی اثر برعهدهی «پرویز شهدی» بوده و «مهبد قناعتپیشه» آن را اجرا کرده است.