کتاب صوتی جای خالی سلوچ محمود دولت آبادی فیدیبو

این کتاب مابین چاپ جلد دوم و سوم کلیدر توسط اقای دولت ابادی نوشته شده و خب کاملا مشخصه که انگار داستانی در دل کلیدره با همون شخصیت پردازی ها و همون توصیف فضای سیاه روستایی در برهه زمانی دهه ۲۰و۳۰طوریکه انگار مردم ایران در اون برهه در ذلالت و بدبختی غوطه‌ور بودن! شانسی که با آقای دولت آبادی یار شد صوتی شدن دو کتابش توسط تیم متبحر آوانامه بود! صدا، افکت‌‌و موسیقی قطعا می‌تونه اثر خوشایندی روی ذهن «شنونده» بزاره که نظر مساعدتری درمقایسه با «خواننده» همون اثر پیدا کننده! در هر دو کتاب کلیدر و جای خالی سلوچ رسما فرهنگ ایرانی به فضاحت کشیده شده خصوصا فرهنگ روستایی. تنها چیزی که در داستان موج میزنه فقط فقر و گرسنگی، فرهنگ بسیار پایین مردم، حیله‌گری، تنگ نظری، شهوت و رذالته! ( که البته بازهم صد رحمت به کلیدر) این کتاب دقیقا می‌خواست چه چیزی رو بازگو کنه؟؟ چه برهه‌ای از تاریخ و چه وجهه‌ای از فرهنگ ملت ایران رو؟؟ نقش زن ایرانی چی بوده؟؟؟! یک موجود بدبخت و ستم‌کش که دستمایه‌جور و فساد و خودخواهی مردان ایرانی بوده؟؟!! در کلیدر هم باز زنان نقشی غیرازاین نداشتن با «مرگان» باید همدردی کرد؟؟ با زنی که رفتار دلسوزانه و مادرانه باهیچکدوم از فرزندانش نداره؟ با زنی که توان اداره دختر کم‌سن‌و‌سالش رو نداره و با زور و کتک دخترش رو به عقد مرد میانسال متأهلی درمیاره، به طمع وعده‌هایی که از اون مرد میگیره؟دختری که خودش کمک کننده و کمک خرج مادر بوده و خرجی هم نداشته جز تکه نانی برای شکم سیری) زنی که نتونسته از عهده تربیت دو فرزند پسرش بربیاد و هر دو پسر ناخلف و ناصالح ازاب درمیان و بعد از فرار پدر خانواده هر دو برای مادر و خواهر قدعلم میکنن، حالا ما باید بگیم مقصر فرهنگ ضعیف روستانشینی و فقر شدید بوده؟؟! نویسنده در جایی از کتاب این زن رو ناچار از پیروی از غرایز طبیعی خودش میدونه و حق بهش میده اما همزمان به خواننده خودش القا میکنه که زن بی‌پناه بوده و مظلوم‌وار مورد «سواستفاده» مردی قرارگرفته!! کدومش بالاخره؟؟! افکار و خط مشی فکری اون زمان اقای دولت ابادی جهت ناجوری به محوریت داستان داده هم در کلیدر و هم در این اثرشون. در هر صورت فضای وحشتناکی به تفسیر کشیده شده، چیزی بجز شرارت، نفرت، بی بندوباری، تزلزل بنیان خانواده های ایرانی(دقت کنید نمیشه روستایی ها رو ایرانی ندونست!)، فساد و شهوت، زورگویی و فقر و فلاکت مطلق در این کتاب نمیشه پیدا کرد ( از نظر من بعنوان خواننده این کتاب) پایان بندی هم که جای خود دارد! اکثر متن‌هایی که خوانندگان برای پایان این کتاب نوشته بودن نشون میده که خیلی از مخاطببن پایان رو اشتباه متوجه شدن که البته این بنظر من اصلا چیز جالبی نیست و نشان از خاص بودن نداره چون به اشتباه انداختن مخاطب در نتیجه‌گیری، خودش ضعف بزرگیه! اما از لحاظ شنیداری به شخصه لذت بردم و ممنون از تیم حرفه ای آوانامه و قطعا اگر این کتاب هم صوتی نمیشد نمیخوندمش!

نثر دولت‌آبادی شبیه نثر هیچ نویسنده دیگه‌ای نیست و دایره واژگانش هم فقط با خودش در سایر آثارش قابل قیاسه. واژه‌هایی که از فرهنگ عامه مردمان بومی گرفته شده و خیلیاشون در فرهنگ‌نامه‌های رسمی ضبط نشدن. این زبان غنی و گاه شعرگونه که حتی گاهی واقعا دارای وزن عروضی هم هست مثل تکه‌هایی از جدال لوک و عباس که از درخشان‌ترین قطعات ادبیات معاصره، اگر چه در اغلب جاها باعث تعالی و اوج گرفتن اثر میشه اما یه وقتا هم نویسنده رو مسحور قلم‌فرسایی می‌کنه طوری که بنظر میاد عنان قلم از دستش رها میشه و به گفتن چیزهایی می‌پردازه که یا گفتنش ضرورتی نداره یا ناگفته واضحه. بعضی جمله‌ها و پاراگرافها از جنس عباراتیه که شارحان و مفسران آثار ادبی در شرح و بازکاوی انگیزه‌ها و اغراض و روحیات کاراکترهای رمانها می‌نویسند. اما آقای دولت‌آبادی نخواسته چیزی برای شارحان بذاره و ترجیح داده ناگفته‌ای باقی نمونه که آیندگان در شرحش بکوشند. این کار باعث محدود شدن فضای رمان میشه و اثر رو از تفسیرپذیری که شاخصه شاهکارهای ادبیه ساقط می‌کنه. در هر حال این تصمیمیه که نویسنده برای اثر خودش می‌گیره. یک نکته هم در مورد شخصیتهای داستان هست که کمی آزاردهنده بنظر میرسه و اون اینکه در این رمان تقریبا هیچ شخصیت زیبایی وجود نداره که بتونه در ذهن مخاطبی که تحت تاثیر حقارتها یا رذالتها یا خباثتهای شخصیتهای تاریک و خاکستری، دچار نفرت و دلزدگی شده نوعی بالانس ایجاد کنه. شخصیتهای داستان یا ظالم و خبیثند یا حریص و سودجو یاحقیر و گداصفت یا مظلوم و ناتوان یا خنثی و بیکاره. هیچ شخصیت زیبایی که بتونه نوری در دل تاریکی باشه وجود نداره. حتی مرگان هم هیچ برجستگی یا کاریزمایی حتی برای فرزندان خودش نداره و از این لحاظ ابدا قابل قیاس با مثلا بلقیس در کلیدر نیست.

باسلام وعرض ادب،وسپاسگزاری از تمامی عوامل تهیه این کتاب،که سنگ تمام گذاشته اید،سالها بود که بعد از کلیدر خیلی دوست داشتم جای خالی سلوچ را بخوانم، ولی فکر کنم با این اثر صوتی و اجرای بسیار بسیار با احساس همه این عزیزان روزهاست که خواب و زندگی را از من گرفته،الان هم بشدت چشمهایم دردمیکنه و از دت گریه ورم کرده،وای ایکاش پایان واضحی داشت، و‌ایکاش کسانی که دست اندر کار سریالهای خانگی هستند این آثار را تهیه میکردند که غوغایی میشد،به هرحال سلوچ هم به پایان رسید والان من واقعا نمیدانم چه کتابی را باید انتخاب کنم،کمی دلسرد تز انتخاب کتاب که اگر میتوانید کتابی گیرا به من توصیه کنید تا بتوانم خود را از مرگان،عباس،ابرو،هاجر،رها کنم، جناب دولت آبادی،استاد عزیز،شما خود شاهکار هستید،از کجا چنین (درد عمیق زن بودن را حس میکنید که خود یک مرد هستید)واقعا دست مریزاد دارد مایه افتخار هر ایرانی هستید و ایکاش کتابی با امضای خودتان در کتابخانه ام داشتم تا به آن دلم گرم گرم میشد،اوفیق همگیتان را از خداوند منان خواهانم،خداوندعمری طولانی و پر برکت و با عزت به شما عنایت کند.

VAHID AB...

۱۴۰۳-۰۳-۱۶

5

اینکه این گروه این کتابو اجرا میکنن واقعا اتفاق خوبیه، امیدوارم شبیه کلیدر زیبا و خاطره انگیز باشه، من که از شنیدن کتاب کلیدر با این تیم گویندگی فوق العاده لذت بردم، احساس نمیکردم یه کتابه احساس میکردم که یه سریال با کیفیته، اتفاق خیلی خوبیه و منتظر آثار بعدی هستیم 👏🌹

H team

۱۴۰۴-۰۲-۱۶

5

موسیقی متن کتاب مال آلبوم آقای آدام هرتز هست که صدای ویولون سل به خبوی نشسته روی کار. شباهت های این کتاب و کلیدر که پر واضحه اما تفاوت اصلیشون نشون دادن زندگی عشایری در کلیدر و روستایی در این کتابه ، البته در چهارچوب و زمانه خودش. بززگترین چیزی که این دو کتاب به من دادن درک بهتر پدر عشایرم بود.هیچوقت درکش نمیکردم ، همیشه با سر پر بادم اذیتش میکردم که چرا راضیه از این زندگی ، چرا تلاش خاصی نمیکنه ، چرا دنبال زندگی بهتر نیست ، حالا میفهمم اون توی رویاهای کودکیش زندگی میکنه ، خونه ای داره که سالمه و مال خودشه ، ارابه ای داره که سالمه و راه میره ، بچه هاش سالمن ، لنگ نون و آب و میوه و گوشت بچه هاش نیست.این فرای تصور یک کودک عشایری ست که من الان با خوندن این کتاب ها درک میکنم ، چه بسا الان حتی میفهمم که پدرم در رویای نسل ما هم زندگی میکنه ، چیزی که اون ساخت رو نسل من و خود من میتونیم بسازیم؟خونه خوب و ماشین و شغل دائمی و بی دغدغه؟ همه انسان ها مثل من نیستند و از همان سنین نوجوانی احترام خوبی به پدرشون میگذارند ، کاش من هم از همان قوموش بودم.کاش حالا که کمی فهمیده ام حداقل در کنارشون بودم. کاش فرصتی پیش بیاد تا وقتی پدر و مادرم هستند بتونم دوباره ببینمشون ، بتونم کمی جبران کنم آزارهای نوجوانی ام را.

جای خالی سلوچ استاد بسیار ماهر در خلق موقعیت ها و شرح و خلق تصاویر بسیار خلاق دست مریزاد اما نقدی که کلا به دو اثر استاد دارم اینه که زن و نقش زن ذلیل شده و انگار هیچ زن قهرمانی تو دنیای استاد نبوده همش درد و همش تلخی ‌و رنج این ازار دهنده است و من به عنوان یک زن روح و روانم خش برمیدارد و میرنجم و دوست داشتم تو قسمتهایی ا داستان به جای اون زن ، فغان کنم و طوفانی به پا کنم و بلند شم و بگم نه این نیست حق من ، چه در نقش زیور و بلقیس و شیرو در کلیدر و در نقش هاجر و مرگان به هر حال دنبال قهرمان زن در داستانهای خلق شده ی استاد میگردم و جایش بسیا ر خالیست و از نظر اجتماعی و ارتباط انسانها ، دوست داشتم یک انسان شریف و عادلی وجود داشت و به بهبود اوضاع بقیه کمکی میکرد ایا تارخ و زندگی گذشتگان به این اندازه تلخ بوده؟ ادمها تهی از علم و عدالت و اخلاق بودن؟ د رر پایان سلوچ کجا بود و چرا رفته بود؟ سوالهای بسیاری بی جواب میماند

مسیخ

۱۴۰۳-۰۸-۱۵

3

دولت آبادی چرا این کتاب را نوشتی کاش میدانستم. میدانم. هیچ نویسنده اس مثل دولت آبادی خودش را لو نمی دهد. بخش های مربوط به عروسی هاجر رقت انگیز بود؟ نه! ناراحت کننده بود؟ نه! دل را به حال زن ایرانی می سوزاند؟ نه! چندش بود؟ دقیقا. یه هنرمند واقعی با ذهن سالم چند خط می توانست عمق فاجعه را برساند و مخاطب را با درد آشنا کند نه اینکه مثل جناب دولت آبادی با تک تک کلمه‌های شب به اصطلاح عروسی هاجر زجرش دهد. خواندنش زجر آورد. فکر کردن به آن زجر آور هست ..نوشتنش برای دولت اآبادی ما ..لابد لذت داشته که به این استادی وصفش کرده. مردهای این داستان همه از دم غیرانسان‌ و زنها آلت دست و مجبور سفیه و ناقص عقل از همه بدتر مرگان یک آدم در این داستان ندیدم حتی یک آدم. نه در شخصیتهای مرد نه زن. بخصوص مرد چه بد خودت را لو میدهی دولت آبادی ناامیدانه امیدوارم در این اواخر داستان اتفاقی رخ دهد تا از قضاوتم پشیمان شوم و از نظرم برگردم. کاش اینطور باشد چون از این حس بد و خشمی که دارم خلاص میشم به احتمال کم شاید به امید خدا ویرایشش کنم.. برم ادامه را بخوانم

شهره حمیدی

۱۴۰۳-۰۳-۱۹

5

با عشق این کتاب صوتی را به خودم هدیه می دهم مثل کلیدر. جادوگر داستان نویسی معاصر هستند جناب دولت آبادی. فارغ از دیدگاه های ایدئولوژی و سیاسی، در ادبیات داستان نویسی واژه ی شگفت انگیز برازنده ی آثارشون هست . و صدالبته تیم فوق حرفه ای آوانامه که در شاهکار ادبی کلیدر به برازندگی هرچه تمام، هزارتوی افکار و احساس هر شخصیت از داستان را به تصویر کشیدند و شگفتا که این تصویرها بازتابی بود در ذهن ما، تابیده از پرتو صدا! صداهایی که بر جان و دل می نشست. دست مریزاد.

بین چند ده کتابی که گوش کردم، چه داستانی و چه …، فقط دو کتاب بودن که زمانی که به شصت هفتاد درصد داستان رسیدم، حس میکردم دارم به انتهای کتاب میرسم و دوست نداشتم این اتفاق بیفته. اولی کلیدر بود و دومی جالی خالی سلوچ. البته که سال های آینده این کتاب ها با این اجرای شاهکار گروه گویندگی رو گوش خواهم داد. چند تا نقد دیدم و خواستم مساله ای رو عنوان کنم. اول اینکه این کتاب برای بزرگسال نوشته شده، پس بکار بردن الفاظ به قول دوستان رکیک، مانعی نداره و اتفاقا شنوده رو بیشتر وارد داستان و محیط تصویرسازی شده میکنه. دوم هم اینکه ایراد اینکه برخی میگن داستان سیاه و غمناک هست، نمیتونه وارد بشه. ادبیات جناب دولت آبادی و سمت و سوق داستان های ایشون بر همه عیان هست. واقعیات جامعه در زمان خود رو طوری نوشته اند که شنوده میتونه با جانش لمسشون کنه.

بعد از کلیدر واقعا نیاز بود به این کتاب و واقعا تظشکر از تمام عواملی که زحمت این دوتا کتاب و کشیدن.من کلیدر و ۳ بار گوش دادم و واقعا یه شاهکار هست و فقط یه نکته ای که اذیت میشی برای گوش دادن بار های بعدی یکی سر فصل ها و تیتر هاش که(مثلا فصل اول بند دوم قسمت …) و مشکل بیشتر بعدی اینکه چون یک بار گوش دادی بار بعدی از فصلی به فصل دیگه میره و اگه یه حالت رفرش یا هر چیزی داشت که مثل بار اول همه فصل ها از اول شروع میشد خیلی عالی بود چون برای من اگه صد بار هم گوش بدم بازم نمیخوام قسمتی شو جا بیفته.حتی برنامه پاک کردم دوباره نصب کردم باز هم نشد و باز هم سپاس فراوان برای زحماتتون