کتاب گفتار در روش راه بردن عقل نشر انتشارات علمی و فرهنگی

گُفتار در روش راه بردن عقل هم یک کتاب فلسفی و هم یک زندگینامه است که توسط رنه دکارت در سال 1637 نوشته شد.

در این کتاب دکارت بنیان‌های فلسفه خودش را شرح داده است. کتاب شامل شش گفتار است که به ترتیب موضوع آن‌ها عبارت است از: «ملاحظات در باب علوم»؛ «قواعد اصلی روشی که نویسنده دنبال کرده است»؛ «برخی از قواعد اخلاقی که آن روش برآورده است»؛ «دلایلی برای اثبات وجود خداوند و روح انسانی»؛ «علوم طبیعی که نویسنده در باب آن‌ها تحقیق کرده است» و «ضرورت تحقیق بیشتر در احوال طبیعت و انگیزه‌های نویسنده از نوشتن این کتاب». دکارت هدف خود را از نوشتن این رساله این‌گونه بیان می‌کند: «پس در اینجا مرادم این نیست که روشی نشان دهم که همه کس عقل خود را درست به راه برد. بلکه تنها مقصودم این است که بنمایم من عقل خویش را از چه راه برده‌ام.»

کتاب گُفتار در روش راه بردن عقل به زبان فرانسه نوشته شده و یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین کتاب‌های حوزه فلسفه مدرن به حساب می‌آید.

معرفی رنه دکارت

رُنه دِکارت (به فرانسوی: René Descartes) دانشمند، ریاضی‌دان و فیلسوف بود که در سال 1596 به دنیا آمد. دکارت را پدر فلسفه مدرن و هندسه تحلیلی می‌نامند. او به عقل و منطق معتقد بود، دوست داشت در مورد همه چیز مطمئن باشد و به همین دلیل ریاضیات را دوست داشت. به همین ترتیب پایه واساس فلسفه او نیز عقلانیت است. در فلسفه دکارت در جهان دو مقوله ذهنی و فیزیکی وجود دارد. منظور از مبحث فیزیکی بدن و اجزای قابل لمس موجودات است و منطور از واقعیت ذهنی هر نوع آگاهی و تفکر است. کتاب‌های زیراز دیگر اثار این نویسنده فیلسوف هستند که نسخه الکترونیک آن‌ها در فیدیبو برای دوستداران فلسفه قابل دانلود است:

• فلسفه دکارت
• تاملات در فلسفه اولی

چرا باید کتاب گُفتار در روش راه بردن عقل را بخوانیم؟

دکارت را به دلیل تأثیرات زیادی که بر علم و فلسفه بعد از خود داشته پدر علم فلسفه می‌دانند. او همچنین مؤسس راسیونالیسم شناخته می‌شود و فلسفه‌هایی چون لایبنیتس و اسپینوزا از آرای او تأثیر زیادی گرفته‌اند. کتاب گُفتار در روش راه بردن مفاهیم اولیه رنه دکارت را شامل می‌شود که پس از انتشار کتاب و به مرور زمان به سیستم مختصات دکارتی مبدل شد. متن کتاب سراسر تعلیم است؛ اما آن‌چه این کتاب را به اثری منحصربه‌فرد تبدیل کرده است حالات فلسفی است که در آن توصیف شده است. دکارت در این کتاب با شک و تردید نوشته‌هایش را شروع می‌کند تا بتواند بدون در نظر گرفتن تصورات قبلی جهان را از منظری جدید ارزیابی کند.

کتاب گُفتار در روش راه بردن عقل نوشته رنه دکارت با ترجمه محمدعلی فروغی توسط انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است. نسخه الکترونیکی کتاب نیز در دسته‌بندی فلسفه در فیدیبو قابل دسترس است.

بخشی از کتاب گُفتار در روش راه بردن عقل 

میان مردم عقل از هر چیز بهتر تقسیم شده است، چه هر کس بهرۀ خود را از آن‌چنان تمام می‌داند که مردمانی که در هر چیز دیگر بسیار دیرپسندند، از عقل بیش از آنکه دارند آرزو نمی‌کنند و گمان نمی‌رود همه در این راه کج رفته باشند؛ بلکه باید آن را دلیل دانست بر اینکه قوه درست حکم کردن و تميز خطا از صواب، یعنی خرد یا عقل، طبعاً در همه یکسان است و اختلاف آرا از این نیست که بعضی بیش از بعض دیگر عقل دارند، بلکه از آن است که فکر خود را به روش‌های مختلف به کار می‌برند و منظورهای واحد در نظر نمی‌گیرند چه ذهن نیکو داشتن کافی نیست؛ بلکه اصل آن است که ذهن را درست به کار برند و نفوس هرچه بزرگوار باشند همچنان که به فضائل بزرگ راه می‌توانند یافت، به خطاهای فاحش نیز گرفتار می‌توانند شــــــد.

پیشنهادهایی برای دوستداران کتاب گُفتار در روش راه بردن عقل

اگر اهل مطالعه کتاب‌هایی با موضوعات فلسفی هستید، پیشنهاد می‌کنیم کتاب‌های زیر را نیز در لیست مطالعه خود قرار دهید:

• تسلی بخشی‌های فلسفه اثر آلن دوباتن
• سرگذشت فلسفه اثر براین مگی
• فلسفه‌ای برای زندگی اثر ویلیام بی. اروین