معرفی کتاب‌های چیستا یثربی

چیستا یثربی کیست؟

چیستا یثربی نویسنده و کارگردان تئاتر و سینما در ۲۷ مهر سال 1347 متولد شد. او، فرزند دوم خانواده‌ای تحصیل‌کرده است. مادرش خانه‌دار و داستان‌نویس بوده است و رمان‌های پرفروش می‌نوشت. پدرش هم دکترای اقتصاد و فوق‌لیسانس علوم تربیتی داشت. پدر چیستا مرد کتاب‌خوانی بود و در کتابخانه‌اش ده هزار کتاب در حوزه مسائل روانشناسی وجود داشت. چیستا از کودکی طبع لطیفی داشت، به گفته‌ی خود او: «پدرم می‌گفت تو دختر طبیعی نیستی و از بچگی نبودی. ساعت‌ها با گل‌ها حرف می‌زنی و برای پروانه‌ای که مرده، شعر می‌گویی. به جایش نمی‌توانی حتی نیمرو درست کنی».n> یثربی فارغ‌التحصیل رشته روانشناسی از دانشگاه الزهرا تهران است و مدتی به عنوان استاد در همین دانشگاه به تدریس مشغول بود. او مدرک دکترای خود را در رشته‌ی روانشناسی تربیتی با گرایش تئاتر درمانی از کانادا گرفت.

چیستا از کودکی شعر می‌سرود اما بعدها به نویسندگی روی آورد و رمان و داستان کوتاه نوشت. در نمایشنامه نویسی و نقد تئاتر و سینما هم فعالیت زیادی داشته است؛ اما فعالیت‌های او به اینجا ختم نمی‌شود چون یکی از فعالیت‌هایی که یثربی بسیار در آن پررنگ و درخشان ظاهرشده کارگردانی تئاتر است و بیش از 15 نمایش روی صحنه‌ی تئاتر کارگردانی کرده است. در کنار همه‌ی این فعالیت‌ها، تدریس تئاتر درمانی و ترجمه هم انجام می‌دهد.

چیستا بثربی می‌گوید: «من ساعت‌های بی‌کاری ام را به خواندن آثار یونگ، فروید، آدلر، اریک برن و ... می‌پرداختم. مکبث و هملت می‌خواندم و دیوانه و مجنون مکبث شدم و هستم و خواهم بود. از همان اوان کودکی فهمیدم که مرز باریکی بین روانشناسی و تئاتر وجود دارد». او از سال 70 به طور مستمر در آموزش تئاتر درمانی مشغول است و در سازمان های بهزیستی، شهرداری تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم بهزیستی، دانشگاه تربیت معلم، دانشگاه آزاد اراک و ... این مبحث را به طور جدی پیش برده است. چیستا یثربی تحصیلات کارشناسی خود را در حوزه روانشناسی بالینی گذراند تا در زمینه‌ی شخصیت شناسی و بیماری‌های روانی در حد یک روان‌درمانگر اطلاعات و تخصص داشته باشد که بعد بتواند تئاتر، تئاتر درمانی و روانشناسی کار کند.

چیستا یثربی در مصاحبه‌ای که سال 76 با مجله‌ی پیام زن انجام داده است نکات جالبی درباره‌ی فعالیت‌های خود بیان می‌کند. طبقه گفته‌های خودش، یثربی فعالیت حرفه‌ای خود در تئاتر را سال 1368 آغاز کرد. او برای یادگیری تئاتر از کلاس‌هایی که توسط جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا و فرهنگسرای نیاوران برگزار می‌شد، استفاده کرد. یثربی دوره‌های اولیه‌ی بازیگری وکارگردانی را در کانون تئاتر بانوان یاد گذرانده است. یثربی در ادامه صحبت‌هایش در این مصاحبه گفته است که در همان زمان «اتاق آینه» را با همکاری بهزیستی راه‌اندازی کرده است که از سال ۷۲ تا سال ۷۴ طرح موفقی بوده است. یثربی توضیح داد که یکی از دلایل موفقیت این طرح این بوده است که سوژه‌ی آن از مردم و اغلب از مشکلات آن‌ها بوده است. او بیان کرده است: «کار ما حل مشکلات به وسیله اجرای تئاتر بود. بعد از آن «دادگاه جادویی» را کار کردم و بعد «جمعه دم غروب» و بعد «سرخه سوزان» که در جشنواره سیزدهم فجر به عنوان کار برتر شناخته شد و در جشنواره چهاردهم هم به عنوان بهترین متن در باره «زن در عرصه انقلاب» شناخته شد.»

 یثربی در شهریور ماه سال 1375 مشغول کار روی «پهلوان ریزه» بود، این متن به گفته خودش درباره آدم‌هایی است که به چشم ما آدم‌های معمولی هستند و شاید خیلی وقت‌ها آن‌ها را نمی‌بینیم. مسئله اصلی کار تئاتر برای یثربی آدم‌های جامعه هستند، آدم‌هایی که به گفته او استعدادهای بی انتهایی در وجودشان قرار دارد. انگیزه‌ی اصلی او برای پرداختن به کار تئاتر، مردم و زندگی آن‌هاست.

چیستا یثربی بعد از کارگردانی نمایش «میهمان سرزمین خواب» وقفه‌ای ۸ ساله در کار کارگردانی تئاتر داشت. از آثار نمایشی برجسته او می‌توان به نمایش جنایت و مکافات اشاره کرد که در چند جشنواره خارجی اجرا شد و جایزه بازیگر اول را هم کسب کرد. داستان پستچی که داستان واقعی زندگی اوست، باعث تحول صفحه مجازی یثربی و حتی آشنایی بیشتر و گسترده‌تر افراد و گروه‌های کتاب‌خوان با او شد.

آثار چیستا یثربی؛ از فیلمنامه تا کتاب

چیستت یثربی در آثار خود دو فیلم‌نامه، چندین نمایشنامه و کتاب نوشته است که هیچ کدام به اندازه‌ی پستچی شهرت ندارد. کتاب پستچی در 120 صفحه توسط نشر قطره منتشر شده است و تا سال 98 به چاپ هفدهم خود رسیده است که این نشان‌دهنده توجه و استقبال زیاد از این کتاب است. از فیلمنامه‌های چیستا یثربی می‌توان به فیلمنامه فیلم «دعوت» به کارگردانی «ابراهیم حاتمی کیا» و «عکس دسته جمعی با خانم بزرگ» به کارگردانی «سیما تیرانداز» اشاره کرد.

یثربی حدود 15 نمایش را روی صحنه کارگردانی کرده است که از میان آن‌ها «زنی که تابستان گذشته رسید»، «سرخ سوزان»، «بانو و مرد مرده»، «دخترک شب طولانی و راحیل»، «زندگی شاید»، «عاشقانه تا 8 بشمار»، «برخورد نزدیک از نوع آخر»، «هتل عروس»، «چشم‌هایش می‌خندد»، «محاله که فکر کنید این طوری هم ممکنه بشه»، «آخرین پری کوچک دریایی»، «دو مرد و دوز ن در آکواریوم و شعبده و طلسم»، «زنان مهتابی، مرد آفتابی» و «دو مرغ آخر عشق» روی فیدیبو در دسترسند.

یثربی به عنوان مترجم هم آثار خوبی را ترجمه کرده که بعضی از آن‌ها از جمله «کفش‌های آبنباتی» اثر جوان هریس، «داستا‌ن‌های بیدل شاعر» نوشته‌ی جی.کی.رولینگ و «سرزمین تازه» نوشته‌ی اکهارت تول در فیدیبو در دسترس هستند.

کتاب‌های چیستا یثربی بعد از انتشار کتاب پستچی معروف شده بودند و جایگاه خود را میان مخاطبان پیدا کرده بودند. «کوتاه کردن موی مرده»، «خواب گل سرخ»، «از خواب تا مهتاب»، «شیدا و صوفی» و «من آناکارنینا نیستم» مشهورترین آثار این نویسنده‌اند که روی فیدیبو قرا دارند.