کتاب پریشادخت شعر نشر ثالث

کتاب «پریشادخت شعر: ‌ زندگی و شعر فروغ فرخزاد» درباره‌ی شاعرانگی و زندگانی شاعر زنی است که مرزها و محدودیت‌هایی را شکست که برای حضور زنان در سپهر شعر و ادبیات و حتی مستندسازی و سینما بود. او خلاق بود و شعر نوی نیمایی را به سطحی تازه و قدرتمند رساند. او حتی حدود سخت شعر کلاسیک را پشت سر گذاشت و در همان فرم‌ها توانست آثار ادبی بدیعی را بیافریند. کتاب حاضر بر همین مسائل تمرکز دارد و می‌خواهد به خواننده بگوید فروغ فرخزاد که فقط ۳۲ سال زندگی کرد، آن‌چنان پیشرو بود که درک تلاش و آثارش باید بسیار تلاش کرد.

این کتاب درباره‌ی فرخزاد را محمود مشرف آزاد تهرانی، به رشته‌ی تحریر درآورده است. او که خود نویسنده و شاعری توانمند است و پریشادخت شعر را در زمان حیاتش می‌شناخته، اثری در خور توجه و شایسته‌ی تازگی، زنانگی، خلاقیت و نبوغ فروغ فرخزاد خلق کرده است. این اثر برای بار اول، در سال ۱۳۷۸ منتشر و چند بار نیز تاکنون تجدید چاپ شده است. انتشاراتی که امر عرضه‌ی کتاب را برعهده دارد، ‌ نشر ثالث است. نسخه‌ی پی‌دی‌اف کتاب را در بخش شعر فیدیبو می‌توان تهیه کرد.

درباره‌ی محمود مشرف آزاد تهرانی، م. آزاد

شاعر، مترجم و نویسنده‌ی معاصر ایرانی که بیشتر با نام هنری‌اش م. آزاد، محمود مشرف آزاد تهرانی زاده‌ی ۱۸ آذر ۱۳۱۲ و درگذشته به تاریخ ۲۹ دی ۱۳۸۴ در تهران است. او تمام مراحل زندگی‌اش را در تهران گذراند و همواره دلبسته و شیفته‌ی ادبیات فارسی بود. او کارشناسی ادبیات و زبان فارسی خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد و بعد از آن دانشسرای عالی معلمین رفت و به آموزگاری مشغول شد. او نوشتن شعر و متن با مایه‌های عاشقانه و اجتماعی را در همین دوره جدی گرفت و به آن مشغول شد.

آزاد پس از ده سال معلمی ادبیات فارسی به استخدام نهاد تازه‌تأسیس آن زمان یعنی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درآمد. در اینجا بود که به‌طورجدی ترجمه‌ی شعر ادبای دیگر کشورها را آغاز کرد و به نوشتن نقد ادبی، زندگی‌نامه، قصه و شعر برای کودکان همت گمارد. او که به شعر کلاسیک و نو و حتی کوچه‌بازاری مسلط بود و تجربه‌ی شاعری نیز داشت، توانست از متون کهن فارسی چون شاهنامه، منطق‌الطیر و... و همچنین ادبیات محلی مناطق مختلف برای کودکان شعرها، قصه‌ها و متن‌های ساده، اما غنی‌ای اقتباس کند. او در تلاش خستگی‌ناپذیرش نزدیک ۵۰ کتاب کودک و ۱۴ نوار شعر و قصه برای کودکان و نوجوانان تهیه کرد.

دو دلیل برای خواندن کتاب پریشادخت شعر

• این کتاب را م. آزاد نوشته است؛ همین امر به‌خودی‌خود آن را به متنی خواندنی و جالب‌توجه برای مطالعه بدل می‌کند که نمی‌توان از آن گذشت. اما باید گفت که پژوهش جامعی نویسنده درباره‌ی فرخزاد انجام داده است و به‌قدری ارزشمند باید آن را خواند.
• شناخت شعر و زندگی فروغ برای درک تحول شعر نو فارسی امری است که ضروری می‌نماید؛ ‌ چرا که او چهره‌ای جریان‌ساز و پیشرو داشت. در ایران معاصر، نخستین تلاش‌ها برای طرح مفاهیم پیرامون حقوق زنان را در میان اشعار و فعالیت‌های فروغ باید پیگیری کرد. از همین جهت این کتاب را باید جدی گرفت و به‌خوبی مطالعه کرد.

در بخشی از کتاب پریشادخت شعر می‌خوانیم

استعداد شعری خود را از پدر گرفت، از مادر هم صفا و مهربانی و ساده‌دلی را گرفت و آن که دلش حتی برای باغچه هم می‌سوخت در واقع مادر بود که در فروغ تجلی می‌کرد.

این پدر نظامی‌خلق و خوی عجیبی  داشت. فکر می‌کرد بچه‌ها باید به سختی‌های زندگی عادت کنند تا در آینده سرسخت و مقاوم بار بیایند. این است که بچه‌ها را گاه‌گداری لای پتوی زبر و خشن سربازی می‌خواباند، با اینکه در خانه تشک و لحاف نرم و گرم بود. برای اینکه وقت بچه‌ها در تعطیلات تابستانی به بطالت نگذرد، بچه‌ها را وامی‌داشت تا از کاغذهای باطله دفترچه‌های مشقشان، پاکت درست کنند. آن‌وقت مصدر، پاکت‌ها را می‌برد و بـه بقال محل می‌فروخت و پولش را به بچه‌ها می‌داد که هرطور دلشان می‌خواهـد؛ خرج کنند!

پدر از بچه‌ها فاصله می‌گرفت، با آنها زیاد حرف نمی‌زد. مگر وقتی که نصیحتش گل می‌کرد آن‌وقت آنها را از رختخواب بیرون می‌کشید، و نصیحتشان می‌کرد. طبیعی است که بچه‌ها هم - که حال‌وحوصله نصیحت نداشتند - گوششان بدهکار این نصیحت نبود. به نظر می‌آید که فروغ، با همه‌ی خشونت‌های پدر، بیش از دیگر بچه‌ها به او احترام می‌گذاشت.

چهار پیشنهاد برای خوانندگان کتاب پریشادخت شعر

اگر از خواندن این کتاب زندگی‌نامه فروغ فرخزاد لذت بردید، کتاب‌های دلچسب فراوانی شبیه همین کتاب و در زمینه‌ی شرح‌حال و شعر شعرای معاصر ایرانی برای خواندن هست. در اینجا چهار کتاب را به‌عنوان نمونه پیشنهاد می‌کنیم:

• کتاب گهوارة سبز افرا: زندگی و شعر سیمین بهبهانی، نوشته‌‌ی احمد ابومحبوب، نشر ثالث
• کتاب در زلالِ شعر: زندگی و شعرِ امیرهوشنگ ابتهاج، اثر کامیار عابدی، نشر ثالث
• کتاب سکوت کهن آینه‌ها: زندگی و شعر عالمتاج قائم مقامی، نویسنده زهرا طاهری، نشر ثالث
• کتاب گپ و گفتی با فروغ فرخ‌زاد، به قلم رضا کاظمی، انتشارات مهر نوروز