کتاب شهریار مرغ بهشتی نشر ثالث

کتاب «شهریار، مرغ بهشتی: زندگی و شعر شهریار» درباره‌ی سید محمدحسین بهجت تبریزی، متخلص به شهریار شاعر پرآوازه‌ی معاصر ایرانی است. کتاب به وجه‌های رمانتیک و احساسی شعر شهریار مورد بررسی قرار می‌گیرد. نویسنده از قدرت شاعر و احساس او سخن می‌گوید و شعر و سخن این شاعر تبریزی را به‌خوبی واکاوی می‌‌کند. شهریار که عمرش را بر غزل و ادبیات گذاشته در این جا با دید دیگری و با قلم یک متخصص معرفی می‌شود.

کتاب به همت و قلم خانم «مریم مشرف» به نگارش درآمده است. این استاد ادبیات نام این اثر را از شعر معروف شهریار با همین نام و مطلع «شبی را با من ای ماه سحرخیزان سحر کردی/سحر چون آفتاب از آشیان من سفر کردی» برگرفته است. این کتاب درباره‌ی شهریار را نشر ثالث در سال ۱۳۸۲ به بازار نشر عرضه کرده است. برای خوانندگان و علاقه‌مندان به شرح زندگی هنری شهریار نسخه‌ی الکترونیکی این کتاب در فیدیبو در بخش شعر در دسترس قرار دارد.

درباره‌ی نویسنده‌ی کتاب شهریار، مرغ بهشتی

دکتر مریم مشرف الملک، شاعر، نویسنده، مترجم و پژوهشگر حوزه‌ی ادبیات معاصر و کهن فارسی است. او در سال ۱۳۴۹ در تهران متولد شده و تمامی مراحل تحصیلی‌اش را هم در همین شهر بوده است. وی از سال ۱۳۷۹ در دانشگاه شهید بهشتی به‌عنوان هیئت‌علمی اشتغال دارد و هم اکنون کسوت استاد تمامی زبان و ادبیات فارسی است. این استاد دانشگاه از کودکی با ادبیات آشنا بوده و به شعرسرایی مشغول است. وی در زمینه‌ی ادبیات فارسی، عربی، انگلیسی و آلمانی مطالعات و پژوهش‌هایی داشته است. از این نویسنده توانمند تاکنون بیش از ۱۲ کتاب و ده‌ها مقاله منتشر شده است. همچنین مشرف سه مجموعه‌ی شعر منتشر شده نیز در کارنامه‌اش دارد.

مختصری درباره‌ی شهریار

این شاعر پرکار و پراحساس ایرانی در سال ۱۲۸۵ خورشیدی متولد شد و در نهایت سال ۱۳۶۷ چهره در نقاب خاک کشید. او زاده تبریز بود و تحصیلاتش در مکتب در تبریز آغاز کرد، البته بعداً به مدارس رسمی رفت سیکل گرفت. از همان کودکی به فارسی و ترکی آذربایجانی شعر می‌گفت. منبع الهام وی حافظ و فردوسی بودند. او به ترکی در گونه‌ی دگرسان و به فارسی در قالب‌های غزل، قصیده و رباعی شعر می‌سرود. البته چند شعر نیمایی نیز از او به‌جامانده است. او ابتدا به دارالفنون رفت دیپلم بگیرد و پزشک شود؛ ولی فاصله‌ی چند ماه مانده به اتمام تحصیلش به سبب شکست عشقی از تحصیل دست کشید و به‌صورت تمام‌وقت به کار ادبیات و شعر پرداخت. هرچند بعدها برای امرارمعاش کارمند بانک کشاورزی شد.

او با بزرگان ادبیات و موسیقی معاصر از جمله ابوالحسن صبا، بهار، عارف قزوینی، ابتهاج و امیری فیروزکوهی حشرونشر و رفاقت‌های محکمی داشت. او در نواختن سازهایی زهی مثل تار و سه‌تار نیز دستی داشت. مشهورترین آثار وی مجموعه‌ی حیدربابایه سلام به ترکی و مجموعه‌ی غزلیات به فارسی است.

دو دلیل برای مطالعه‌ی کتاب شهریار، مرغ بهشتی

• کتاب حاضر نگاهی دقیق تحلیلی و موشکافانه‌ای به شعر و زندگی شهریار دارد. این شاعر بخش مهمی از تنه‌ی تناور درخت ادبیات معاصر فارسی به‌حساب می‌آید، هر کس که قصد دارد این درخت را بشناسد،  شهریار را نمی‌تواند از نظر نگذراند. این کتاب برای چنین شخصی راهنمای بسیار مناسبی است.
• شناخت اشعار شهریار و لذت‌بردن از آن به سبب پرکاری آن شعر بزرگ، کمی سخت است و نیازمند یک راهنمای مناسب است.

در بخشی از کتاب شهریار، مرغ بهشتی می‌خوانیم؟

بنابراین، رمانتیسم، برخلاف پندار عمومی، «احساس‌گرایی» نیست، گرچه به ابراز آزاد احساس و شور اهمیت داده است؛ ولی در واقع یک جنبش انقلابی عظیم است که همگام با پیشرفت‌های طبقات غیر زمین‌دار و توسعه شهرنشینی، بنای سنت‌های کهن و پوسیده را هدف حمله قرارداد. جنبش آزادیخواهانه و افشاگرانه‌ای که پریشان‌حالی مردم روزگار خود را به تصویر می‌کشید و نیاز بشر به آزادی را فریاد می‌کرد. مبارزه با فقر و استبداد و تلاش برای آزادی قلم همیشه در برنامه رمانتیک‌ها بود. به همین سبب واقع‌گرایی (رئالیسم) و ملی‌گرایی (ناسیونالیسم) نیز خـواهـران دست در گردن رمانتیسم به شمار می‌روند. همچنان که نمادگرایی (سمبولیسم) و تصویرگرایی (ایماژیسم) هم فرزندان اویند.

رمانتیک‌ها مردم کوچه و بازار را قهرمانان داستان‌ها و منظومه‌های خود قرار دادند. آنها علیه معیارهای کهنه اعیان و اشراف شورش کردند و در عوض فولکلور و داستان‌های مردمی و منظومه‌های روستایی و شبانی را موردتوجه قرار دادند.

افکار نوین اساساً افکاری بود که علیه اشراف و زمین‌داران بزرگ مطرح می‌گشت. حتی توجه به روستا و مظاهر طبیعی در آغاز کار، یک نوع آرزو برای بازگشت به مساوات در جامعه بود و عکس‌العملی بـه فئودال‌ها بشمار می‌رفت. ژان ژاک روسو در جزوه‌ای به نام «گفتار در باب منشأ عدم مساوات در میان مردم» (۱۷۵۵)  معتقد است که فساد از تمدن ناشی می‌شود.

چهار پیشنهاد برای خوانندگان کتاب شهریار، مرغ بهشتی

کتاب حاضر از نمونه‌های جالب‌توجه درباره‌ی شعر و زندگی هنری شاعران است. اگر اثر حاضر را دوست داشتید‌، نمونه‌های دیگری نیز برای مطالعه در اختیار شما قرار دارد و در اینجا ما چهار کتاب زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

• کتاب در زلالِ شعر: زندگی و شعرِ امیرهوشنگ ابتهاج، اثر کامیار عابدی، نشر ثالث
• کتاب پریشادخت شعر: ‌ زندگی و شعر فروغ، نوشته‌ی محمود مشرف آزاد تهرانی، نشر ثالث
• کتاب رهنورد گمشده: زندگی و شعر حسن هنرمندی، به قلم کامیار عابدی، نشر ثالث
• کتاب از شهر گفتن، نوشته‌ی اسماعیل خوئی، انتشارات نگاه