کتاب جهت گیری طبقاتی اسلام نشر بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

کتاب پیش رو شامل سه دفتر و یک بخش ضمیمه‌هاست که در مجموع نام «جهت‌گیری طبقاتی اسلام» برای آن برگزیده شده است. انتخاب این عنوان به‌‌رغم تنوع موضوعاتی که در متن کتاب به چشم می‌خورد، به خاطر این است که در هر سه دفتر زمینه و جهت مشترکی وجود دارد مبنی بر تأکید اساسی شریعتی بر مشخص کردن مرز اسلام راستین و انقلابی از اسلامی که منافع طبقات حاکم را توجیه می‌کند. ۱- دفتر اول: مطالب این بخش مربوط به یک گفت‌وگوی خصوصی است که اواخر سال ۱۳۵۵ انجام شده است. نوار این گفت‌وگو پیش از انتشار با اسامی مختلفی از جمله «اقتصاد» و «منحنی طبقاتی قرآن» در دسترس علاقه‌مندان قرار داشته است. ۲- دفتر دوم: این بخش شامل دست‌نوشته‌های پراکنده‌ی دکتر شریعتی است در دفترچه‌ای که خود وی آن را «اقتصاد» نامیده بود. تمام مطالب این بخش - به استثنای یک قسمت نسبتاً کوتاه- قبلاً به صورت نامرتب تحت عنوان «اقتصاد قسط توحیدی» منتشر شده بود. از آن‌جا که این مطالب این بخش بیشتر شبیه فیش‌برداری و یادداشت‌های اولیه پیش از تنظیم متن اصلی احتمالی است، نمی‌توان از آن‌ها انتظار انسجام و استحکام داشت. با این حال چون این کتاب به دفعات چاپ شده به نظر می‌رسد از جذابیت خاص خود بهره‌مند است. این دفتر شامل یک پیش‌گفتار و پنج فصل است. پیش‌گفتار در واقع دست‌نوشته‌ای متفاوت با دست‌نوشته‌های مربوط به سایر مطالب این دفتر است و به همین دلیل نام «پیش‌گفتار» را بر آن نهاده‌ایم. از آن‌جا که تمام صفحات متن اصلی به صورت مرتب و مسلسل شماره‌گذاری نشده بودند، ترتیب فصول و نام‌گذاری برخی از آن‌ها توسط خود دفتر تدوین و تنظیم مجموعه آثار دکتر علی شریعتی صورت گرفته است. ۳- دفتر سوم: این دفتر متن یک گفت‌وگوی خصوصی در اواخر سال ۱۳۵۵ است که پیش از چاپ، نوار آن تحت عنوان «تخصص» بین علاقه‌مندان شریعتی بسیار شنیده شده بود.