کتاب هویت های مرگبار نشر نی

برانگیخته از پرسشی مکرر و به ظاهر معمولی از سوی دوستان و آشنایان که «خودت را بیش‌تر فرانسوی می‌دانی یا لبنانی؟»، امین معلوف، نویسنده عربِ مسیحیِ لبنانی تبارفرانسوی، از خودش درباره ماهیت هویت، درباره هیجانات عاطفی که برمی‌انگیزد و درباره انحراف‌های مرگبارش پرسش می‌کند. هویت با پیکربندی مؤلفه‌های کم‌وبیش بی‌شمارش، جنسیت، ملیت، دین، زبان، نژاد، خاستگاه اجتماعی، بومی یا مهاجربودن، در اقلیت یا در اکثریت‌بودن و... که شخص در انتخابِ هیچ‌یک از آن‌ها، یا تقریبا هیچ‌یک از آن‌ها، اختیاری ندارد و همه آن‌ها به او تحمیل می‌شوند، ناگزیر است همه عمر، دست‌کم از زمان رسیدن به بلوغ فکری، تَبعات آن را متعهد شود، عده‌ای با سربلندی و عده کثیر دیگری با شرمندگی، با سرافکندگی! نویسنده می‌پرسد چرا در آستانه هزاره سوم، تأکید بر هویت خویشتن باید با نفی هویت‌های دیگری قرین باشد؟ چرا بسیاری از اشخاص نمی‌توانند همه تعلق‌های هویتی‌شان را آزادانه به‌عهده بگیرند؟ آیا جامعه‌های ما تنها به دلیل تفاوت در دین، زبان، ملیت و عقیده انسان‌هایی که در آن زندگی می‌کنند تا ابد گرفتار تنش‌ها و فوران خشونت‌های مرگبار، از حمله‌های انتحاری تا نسل‌کشی، خواهد بود؟ آیا به موجبِ قانون طبیعت است یا قانون تاریخ که هم‌دینان به‌نام هویت زبانی و هم‌زبانان به‌نام هویت دینی و هم‌دینان و هم‌زبانان به‌نام هویت عقیدتی (ایدئولوژی) یکدیگر را می‌کشند، یا نفی بلد می‌کنند؟