- «هر متاعی ز معدنی خیزد، شکر از مصر و سعدی از شیراز»:
برای بیان جایگاه و بزرگی «سعدی»، این چند خط مجالی کافی نیست. پادشاه و استاد سخن و نیز شیخ اجل سال ۶۰۶ هجری قمری با نام «ابومحمد مشرفالدین مصلح بن عبدالله بن مشرف» در شیراز متولد شد و بعدها به «سعدی» تخلص یافت. او در نظامیهی بغداد تحصیل کرد و پس از آن، بسیار سفر کرد و سرانجام به شهر خود بازگشت و تا پایان عمرش در سال ۶۹۰ هجری قمری در شیراز ماند. چرا که میگفت: «دست از دامنم نمیدارد، خاک شیراز و آب رکنآباد». زندگی سعدی در روزگاری غریب سپری شد که هجوم مغولان به ایران برجستهترین اتفاق آن دوران بود. اما ناهمواری ایام هم سد راه مشرفالدین نشدند تا آثاری ابدی را در سپهر ادبیات ایرانزمین از خود بهجای نگذارد. «بوستان» سعدی مجموعهای است منظوم که به قالب مثنوی سروده شده. سعدی در «گلستان» از نثر نیز چون نظم بهره گرفته است. «غزلیات» سعدی که مشتمل بر حدود هفتصد شعر است، نهفقط یکی از آثار مهم او، که در کنار «دیوان حافظ» یکی از قلههای غزلسرایی فارسی محسوب میشود. سعدی برخلاف بسیاری از بزرگان درگذشتهی تاریخ و ادب، در زمان حیاتش هم به شهرت درخوری دست یافت و نامش حتی از مرزها نیز عبور کرد و شعرهایش را بسیاری از غیرپارسیزبانان نیز خواندند.
- «سعدیا خوشتر از حدیث تو نیست، تحفهی روزگار اهل شناخت»:
دکتر عبدالحسین زرینکوب همواره به سعدی و به شعر و نثر او علاقهمند بود و مدتی هم بود که قصد داشت کتابی کامل همچون آنچه برای حافظ، عطار، نظامی و حلاج نوشت، دربارهی نبوغ سعدی و بررسی یکبهیک آثار ارزشمند او بنویسد. اما اجل دست به گریبانش شد و رخصتش نداد. «حدیث خوش سعدی» از یادداشتهای پراکندهای که دکتر زرینکوب طی سالها دربارهی زندگی و اندیشهی سعدی قلمی کرده بود، گرد آمده است؛ یادداشتهایی که همانطور که از نویسندهی آنها سراغ داریم، پر هستند از مطالب بدیع، مستند و درخور توجه. زرینکوب در این کتاب از شرایط ایران در زمان حیات سعدی گفته، از گذران زندگی مردم شیراز در روزگار شاعر، از تحصیل در بغداد و سپس بازگشت به وطن و نیز روحیات و حال و کار سعدی در بازگشت به شیراز. استاد زرینکوب از سفرهای سعدی نوشته و دربارهی تخلصش سخن گفته، به بوستان و گلستانش پرداخته و آثاری که شعرش بر مردم جایجای جهان گذاشته و نیز منش و اخلاقش که مقام او را فراتر از شعرسراییِ صرف میبرد.
- آثار دکتر عبدالحسین زرینکوب:
نشر صوتی آوانامه، تا کنون آثار زیادی را از دکتر زرینکوب منتشر نموده است. «بامداد اسلام»، «دو قرن سکوت»، «تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن»، «از کوچهی رندان»، «آشنایی با تاریخ ایران»، «پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد»، «صدای بال سیمرغ»، «شعلهی طور: دربارهی زندگی و اندیشهی حلاج» و «روزگاران: تاریخ ایران از آغاز تا سقوط پهلوی» مجموعهی آثاری هستند که با صدای «احمد گنجی»، «اکرم پریمون»، «آرمان سلطانزاده» و «امید تقوی» طی همکاری آوانامه و «انتشارات سخن» به صورت صوتی منتشر شدهاند. «حدیث خوش سعدی» تازهترین اثری است که آوانامه نسخهی صوتی آن را با صدای «مهدی صفری» تولید نموده است. دکتر «محمدجواد انواری» مشاور ادبی تلفظ دقیق شعرها و متنهای عربی کتاب بودهاند. همچنین علاقهمندان به این شاعر شیرینسخن میتوانند نسخهی صوتی «گلستان سعدی» را با صدای استاد مرحوم «احمد گنجی» از آوانامه بشنوند.