کتاب تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن نشر آوانامه - نسخه صوتی

در تاریخ پر رمز و راز سرزمین کهن ایران ظهور، رشد و افول فرقه‌های زیادی را شاهد بوده و هستیم که تصوف را می‌توان سرآمد آنان دانست. تصوف که با نام‌هایی چون صوفی‌گری، درویشی یا عرفان هم شناخته می‌شود، طریقت مبتنی بر آداب سلوک، بر اساس تزکیه نفس، دوری جستن از دنیا برای رسیدن به حق و به کمال رساندن نفس است. کتاب «تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن» برگردانی است از «Persian Sufism in its Historical Perspective» نوشته استاد بی‌بدیل تاریخ و ادب ایران دکتر عبدالحسین زرین‌کوب که به مروری عالمانه و ماهرانه و شرح و بررسی تاریخ تصوف ایران از آغاز تا دهه ۴۰ می‌پردازد. منتقدان و بزرگان علم و ادب ایران دو ویژگی بارز برای این اثر برشمردند که عبارتند از: جامع و موجز بودن. به عبارتی می‌توان گفت این اثر هر آنچه که در تاریخ تصوف ایران مهم و دانستنی‌ست بدون بست و اضافه‌گویی را در خود گنجانده است. برشی از تاریخ را بشنوید کتاب صوتی «تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن» با صدای اکرم پریمون به کمک مخاطبان کتاب‌های تاریخی شتافته تا در هر زمان و مکانی به راحتی بتوانند به کشف و شهود در دنیای تاریخ سرزمین خود بپردازند و از شنیدن تاریخ سرزمین خود لذت ببرند. بخشی از کتاب دانش صوفیانه برخاسته از دل است، که کل روانشناسی صوفیه بر آن مبتنی است. منظور آنان از دل تقریبا کل حیاط درونی انسان، از جمله علم و عمل است. خاور نزدیک قبل از اسلام مفهوم مشابهی داشتند. بنابراین، نه تنها در مزامیر کتاب عهد عتیق، بلکه در عهد جدید، قلب بر انسان باطنی دلالت دارد. این نام تقریبا در سراسر همه‌ی نوشته‌های مقدس به یک معنا به کار می‌رود. حتی «قلب خداوند» در معنای مرکز نقشه‌ها و اراده‌ی الهی به کار رفته است. صوفیان دل را، هم عقل هم نیروی دانستن متکلمان تصور می‌کردند. مردی از دیار بروجرد عبدالحسین زرین‌کوب متولد ۲۷ اسفند ۱۳۰۱ در بروجرد دیده به جهان گشود. وی در حوزه‌های متنوعی از جمله حقوق، الهیات، ادبیات عرب، ادبیات فارسی، تاریخ، دستی بر آتش دارد. زرین‌کوب کتاب‌های ارزنده‌ی بسیاری از خود به یادگار گذاشته است که تعدادی از آن‌ها جزء منابع درسی و پژوهشی محسوب می‌شوند. اهالی ادب و فرهنگ وی را به عنوان ادیب، نویسنده، مترجم و تاریخ‌نگار می‌شناسند. وی چهار دهه در دانشگاه‌های معتبر ایران و جهان از جمله دانشگاه تهران، آکسفورد، سوربن و... مشغول به تدریس بود. نام وی را می‌توان کنار بزرگانی همچون بدیع‌الزمان فروزان‌فر، پرویز ناتل خانلری، غلام‌حسین صدیقی، عباس زریاب خویی، محمد معین و... قرار داد. از کتاب‌ها و آثار او می‌توان در حوزه‌ی ادبیات به «با کاروان حله»، «شعر بی‌دروغ شعر بی‌نقاب»، «از کوچه رندان»، «پله پله تا ملاقات خدا»، «بحر در کوزه»، «فلسفه‌ی شعر»، «نقد ادبی» و... و در حوزه‌ی تاریخ به «تاریخ ایران بعد از اسلام»، «تاریخ مردم ایران»، «روزگاران»، «بامداد اسلام»، «کارنامه‌ی اسلام»، «دو قرن سکوت» و... نام برد. از ترجمه‌ها و پژوهش‌های او می‌توان به «ارزش میراث صوفیه»، «فرار از مدرسه»، «جست‌وجو در تصوف در قلمرو وجدان»، «شعله‌ی طور»، «بنیاد شعر فارسی»، «ادبیات فرانسه در قرون وسطی»، «ادبیات فرانسه در دوره‌ی رنسانس» و... اشاره نمود. این نویسنده و محقق بزرگ در ۲۴ شهریور ۱۳۷۸ در تهران درگذشت.