ر بیشتر ادیان بزرگ جهان، مسئله رهاننده و نجاتبخش، از اهمیت خاصی، برخوردار است. بواسطه همین است که هر یک از مبلغان و پیروان ادیان مورد نظر، در سر اثبات و درستی و حقانیت موعود خود سخنان بیشماری گفته و نوشتهاند که بسیار خواندنی و گاه شیرین و جذاب است و برای کسانی که در تاریخ ادیان به تتبع میپردازند، دانستن آن لازم مینماید.
بقول علی شریعتی: جامعهشناسی جدید، این اندیشه را در مفهوم مذهبی آن بهعنوان یکی از مکتبهای اجتماعی– میشناسد و آن را مکتبی میداند که بر مبنای نصوص دینی– معتقد است در پایان جهان نجاتدهندهای ظهور خواهد کرد و جهان بیرنج و اندوه و عاری از ستم و بیداد را خواهد ساخت. یا به نوشته راشد محصل:
از آنجا که قدیمترین جای طرح مسئله، کتابهای دینی است، تجلیات این اندیشه را در مکتبهای فلسفی و اجتماعی – باید پوششهای ثانوی و مادی این تفکر دینی دانست.