- دوراسِ سینما:
«مارگریت ژرمن ماری دونادیو» معروف به «مارگریت دوراس» نویسنده و سینماگر شهیر فرانسوی است. او بین سالهای ۱۹۱۴ و ۱۹۹۶ زیست و در ۸۱ سال عمر پربارش، آثار پراهمیتی را برای سینما و ادبیات بهجا گذاشت. دوراس بیش از بیست فیلم کوتاه و بلند ساخت، چندین کتاب در سبکهای مختلف تألیف کرد و فیلمنامههایی نیز نوشت که برخی منجر به خلق آثار ماندگاری در تاریخ سینما شدند. مهمترین فیلمنامهی این نویسنده، «هیروشیما، عشق من» است که «آلن رنه» فیلمی شاهکار از رویش خلق کرد؛ فیلمی که در اسکار کاندیدای بهترین فیلمنامه و در جشنوارهی فیلم کن، برندهی جایزهی منتقدان بینالمللی شد. رنه و دوراس در این فیلم ضدجنگ، با نگاهی بدیع، به بمباران اتمی هیروشیما میپردازند. در مقام کارگردان، «کامیون»، «بچهها» و «آهنگ هند» سه مورد از بهترین فیلمهای او هستند.
- دوراسِ ادبیات:
با وجود نقش پررنگ مارگریت دوراس در دنیای سینما، نقش او در جهان ادبیات از آن هم پررنگتر است. برجستهترین تجربههای این نویسنده در ادبیات نمایشی، نمایشهای «لاموزیکا» و «لاموزیکا دومین» هستند. اما در ادبیات داستانی، «عاشق»، «مُدراتو کانتابیله»، «شیدایی لُل. و. اشتاین»، «سدی در برابر اقیانوس آرام»، «درد»، «نوشتن و همین و تمام»، «مرض مرگ» و «چشمان آبی، موهای مشکی» تنها برخی از آثار مهم و درخشان دوراس محسوب میشوند. «درد» اثری است که دوراس آن را سالها پس از تحریر منتشر کرده است. او خود نام «درد» را برای اثر برگزیده بود اما در برخی زبانها از جمله انگلیسی، این کتاب با عنوان «خاطرات جنگ» نیز منتشر شده است.
- درد: یادداشتهای جنگ:
کتاب «درد» از تجربهها و دردهای زیستهی مارگریت دوراس زاده شده است. این کتاب از شش روایت تشکیل شده که از زوایای مختلف و گاه در فرمهایی متنوع به دردِ جنگ مینگرند. بازهی زمانی تمام روایات، به روزهای بعد از اشغال فرانسه توسط آلمانِ نازی و سپس آزادی فرانسه و شکست ارتش هیتلر محدود میشود. نخستین روایت که بخش اصلی درد را تشکیل میدهد، شرح انتظار زنی برای همسرش است که طی اشغال فرانسه اسیر شده. روزنگاریهای دوراس از این ماجرا، حسی نزدیک و دقیق از تمام رنجها، انتظارها، جستجوها، امیدها، یأسها و دردهای شخصیت داستان را به مخاطب منتقل میکند. روایت دوم را زنی تعریف میکند که میکوشد به یک مأمور گشتاپو نزدیک شود و اطلاعاتی دربارهی خود او و نیز همسر اسیرش کسب کند. در دو روایت بعدی نویسنده در قالب زنی به نام «ترز» داستان را پیش میبرد. یکی دربارهی فردی است که در دوران اشغال، با پلیس آلمان همکاری میکرده و حالا پس از شکست نازیها، بهدست ترز و دوستانش افتاده است. این بخش، نگاه تازهای است به مقولهی شکنجه که اینبار از قول شکنجهگر بیان میشود و بیان جزئیات و فراز و فرودهای ترز، به آن رنگی تازه و شفاف از حقیقت داده است. روایت دیگر ترز، حکایت تمایل نویسنده به یک نیروی شبهنظامی دارد. اما دو روایت آخر، کیفیتی نمایشی دارند. اولی، یادگار دورانی است که نویسنده عضو حزب کمونیست فرانسه بوده اما سوای اندیشههای کمونیستی که به نوشتن این روایت منجر شده، حائز اهمیتی ادبی و داستانی است. آخرین روایت از درد، در خانهای میگذرد که یک زن، دخترکی یهودی را پیش خود نگه داشته و از او مراقبت میکنند. این دو نفر بههمراه گربهشان میکوشند خود را از هیاهوی جنگ دور نگه دارند؛ اما جنگ، گاهی از پنجرهها خود را توی خانه میکشاند و اینها هم از درد جنگ مصون نیستند.
- آثار مارگریت دوراس در آوانامه:
کتاب صوتی «درد» دومین نتیجهی همکاری آوانامه و «نشر اختران» از میان آثار «مارگریت دوراس» است. این کتاب نیز همچون «عاشق» با ترجمهی «قاسم روبین» و صدای «سحر بیرانوند» تولید و منتشر شده است.