حاصل عمر
زندگی‌نامه و فعالیت‌های سیدمحمدکاظم مجاب

امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود: رُستنی‌های بیابان که در سختی روییده‌اند، از گیاهان دیگر پایدارترند و در آتش نیز دیرپای‌تر و شعله‌ورتر. (نهج البلاغه، نامه به عثمان بن حنیف) شکفتن در اوضاع سخت و دشوار تجربه‌ای شگفت و اعجازگونه است. زندگی اگر معنی دارد، وام‌دار انسان‌هایی است که با تلاش و ایستادگی، بر شکست‌ها و ناسازگاری‌ها چیره شده‌اند. عالم وارسته و خطیب دانشور مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید محمدکاظم مجاب رحمة اللّه علیه ـ با این که از نعمت بینایی نابرخوردار بود ـ در برابر سختی‌ها و دشواری‌های زندگی سر فرود نیاورده و به موفقیت‌های بی شمار در عرصه علم و خطابه و تدریس و... دست یافت. اکنون پس از پنج سال از عروج او نام و یادش چون ستاره‌ای رخشان فرا راه رهجویان فروغ می‌بخشد و راه را نشان می‌دهد. شرح زندگانی پر برکت او در یک دفتر نمی‌گنجد. زندگانی او قاموسی از مفاهیم بلند و نورانی «عرفان» و «تلاش» و «خلوص» و «بندگی» و «بزرگواری» بود. دفتر فرهنگ معلولین وابسته به دفتر آیت اللّه العظمی سیدعلی سیستانی (مدظله العالی) با نگرشی آیینی و معنوی به پدیده «معلولیت» و فرهنگ سازی در باورداشت توانمندی معلولان، اقدام به شناساندن ناموران معلول در عرصه دانش و اخلاق نموده است. بی گمان شناخت این بزرگان تلاشی است در پیوند دو مفهوم «معلولیت و موفقیت» و زدودن معنی ناشایست «درماندگی» و «ناتوانی» از این پدیده. امید این که با تبیین ارجمند «معلولیت» و نقش ارزنده معلولان در ساختار فرهنگ و تمدن اسلامی این رسالت فراموش شده نگرشی ویژه یابد. یادآور می‌شود در میراث علمی و فرهنگی شیعه چندان به این مهم پرداخته نشده و آثار مکتوبی در این زمینه وجود ندارد. این مجموعه یادواره‌ای‌ است برای حق شناسی از مرحوم مجاب که سهمی در دین‌مداری و حق‌مداری و حق شناسی نسل امروز دارد. بی‌گمان «مجاب» الگویی برای تلاش و پایداری است و نام او فراتر از افق تلاش‌ها و رنج‌هایی که در راه انسان و آگاهی او برده است جادوانه خواهند ماند. هرچه درود است تقدیم به فرهنگ پرشکوه ما که اسطوره‌هایی چون «مجاب» در آن سرافراشته‌اند. آیندگان درمی‌یابند خاک این سرزمین آسمانی هیچ‌گاه از انسان‌های بزرگ خالی نبوده است. ما می‌دیدیم و او با نگاهش درمی‌یافت. دیدن ما رنگ بود و دیدن او شناخت و چه خوب سرود «که من از راه بی چشمی بر آن صورت نظر کردم». سخن آغاز و انجام اینجانبان، سپاس از خانواده مرحوم مجاب است که بی لطف آنها این مجموعه به سرانجام نمی‌رسید. و به راستی از تباری چنین بزرگ و بزرگوار چشم‌داشتی جز این نمی‌رفت. همچنین کارکنان ارجمند دفتر فرهنگ معلولین برای سامان یافتن این کتاب از هیچ کوششی دریغ نکردند به ویژه استاد گرانمایه جناب آقای دکتر محمد نوری که وجود خویش را در خدمت به معلولان وقف کرده و سال‌هاست بر سر آن پیمان پرتوان و خستگی‌ناپذیر استوار مانده است و فرزند بزرگوارش آقای علی نوری که تمام انرژی خود را برای خدمت به معلولان نهاده است. علی اکبر صفری، عبداللّه امینی پور