کتاب نظریه پردازی درباره ارتباطات میان فرهنگی جلد 1 نشر دانشگاه امام صادق (ع)

هدف‌های نظریه در دیدگاه‌های عین‌گرا و ذهن‌گرا از یکدیگر متفاوتند. برای مثال، عین‌گرایان چنین استدلال می‌کنند که نظریه باید به تبیین و پیش‌بینی پدیده‌های مورد مطالعه بپردازد. هر دو گروه از نظریه‌پردازان ممکن است در این امر با یکدیگر هم‌رأی باشند که نظریه باید اکتشافی باشد؛ یعنی اینکه زمینه را برای پژوهش‌های آتی فراهم کند. هنگام ارزشیابی نظریه ما باید فرضیات نظریه‌پردازان را بپذیریم و نظریه‌ها را به لحاظ انسجام منطقی و ارزش اکتشافی آن مورد بررسی قرار دهیم. نظریه‌ها به ندرت برای توصیف یا تبیین یک چیز طراحی و تدوین می‌شوند. آن‌ها به‌طور مستقیم قا‌بل قیاس با یکدیگر نیستند، مگر اینکه چنین طراحی شده باشند. درک فرضیات فرانظری نظریه‌پردازان از اهمیت زیادی برخوردار است. گزاره‌های نظری در نظریه‌ها باید به‌طور منطقی با فرضیات فرانظری که نظریه‌ها بر پایه آن‌ها استوار شده‌اند، همخوانی داشته باشند. روش‌های مورد استفاده برای آزمون نظریه‌ها نیز باید با فرضیات فرانظری همخوانی داشته باشند. ما می‌توانیم فرضیات فرانظری یک نظریه را مورد سؤال قرار دهیم، اما هنگامی که به ارزیابی نظریه می‌پردازیم باید فرضیات را بپذیریم و دیگر فرضیات فرانظری را در نقد خود وارد نسازیم. همچنین لازم است در ارزیابی نظریه، نگاهی به انسجام منطقی داشته باشیم. آیا فرضیات فرانظری و احکام نظری به لحاظ منطقی با یکدیگر همخوانی دارند؟ آیا احکام نظری با یکدیگر به لحاظ منطقی دارای همخوانی هستند؟ ما باید همچنین به شرایط مربوط به قلمرو و حد و مرزی که نظریه‌پردازان آن‌ها را مشخص می‌سازند، هنگام ارزیابی نظریه‌هایشان توجه نشان دهیم. برای مثال، آیا نظریه‌پردازان نظریه‌های خود را به بعضی انواع موقعیت‌ها محدود کرده‌اند؟ اگر نظریه‌پردازان نظریه‌های خود را به تعاملات اولیه محدود کنند، آنگاه داده‌های مربوط به روابط رمانتیک که با نظریه همخوانی ندارند، نظریه را به زیر سؤال نمی‌برند؟ نباید به این دلیل از نظریه انتقاد کرد که چرا چیزی را که فراتر از حوزه مشخص شده توسط نظریه‌پرداز قرار دارد، تبیین نکرده است. نظریه‌پردازان ممکن است نظریه‌های کامل را به شرایط خاص محدود سازند و یا بعضی ادعاهای نظری را تنها منحصر به شرایط خاصی نمایند. اگر یک نظریه‌پرداز ادعا کند که یک حکم تنها در مورد افرادی مصداق دارد که احساس امنیت هویتی می‌کنند، در این صورت داده‌های اخذ شده از پاسخگویانی که از این لحاظ احساس امنیت نمی‌کنند، نمی‌توانند در آزمون ادعای مورد نظر نقشی داشته باشند. هدف ما در این فصل ارائه مروری بر نظریه‌های مطرح شده در ارتباطات میان‌‌فرهنگی است، چه اینکه نظریه‌پردازان آن‌ها در این کتاب مطرح شده باشد و چه آنانکه مطرح نشده باشند. هدف ما در این کتاب قرار دادن نظریه‌های ارائه شده در بافت خود می‌باشد. خوانندگان با درک تفاوت، رویکردهای مورد استفاده برای ایجاد نظریه‌ها در موقعیت خوبی برای فهم و مورد سؤال قرار دادن انتخاب‌های نظریه‌پردازان در این کتاب قرار می‌گیرند.