کتاب استنفورد 62 ... زیبایی شناسی و غایت شناسی کانت نشر گروه انتشاراتی ققنوس

بسیاری از کسانی که در ایران به نحوی از انحا کار فلسفی می‌کنند و با فضای مجازی اینترنت نیز بیگانه نیستند نام دانشنامه فلسفه استنفورد را شنیده‌اند و چه‌بسا از این مجموعه کم‌نظیر بهره نیز برده باشند. این دانشنامه حاصل طرح نیکویی است که اجرای آن در سال ۱۹۹۵ در دانشگاه استنفورد آغاز شد و همچنان ادامه دارد. به لطف کمک‌هایی که گردانندگان این مجموعه از آن‌ها برخوردار شده‌اند، متن کامل تمامی مقالات این دانشنامه در اینترنت به‌رایگان و به آسان‌ترین شکل در دسترس خوانندگان علاقه‌مند قرار گرفته است. حکم زیبایی‌شناختی، طبق کاربرد کانت، حکمی است مبتنی بر احساس، و خصوصاً مبتنی بر احساس لذت یا الم. طبق دیدگاه رسمی کانت سه نوع حکم زیبایی‌شناختی وجود دارد: احکام ناظر به امر مطبوع، احکام ناظر به زیبایی (یا همان احکام ذوقی)، و احکام ناظر به امر والا. با وجود این، کانت اغلب اصطلاح «حکم زیبایی‌شناختی» را به معنای محدودتری به‌کار می‌برد که احکام ناظر به امر مطبوع از آن مستثنا می‌شوند، و دغدغه او در «نقد قوه حاکمه زیبایی‌شناختی» اولاً و اساسا احکام زیبایی‌شناختی به چنین معنای محدودتری است. چنین احکامی ممکن است «محض» باشند یا نباشند؛ در حالی که کانت غالباً بر احکامِ زیبایی‌شناختی محض متمرکز می‌شود، دلایلی وجود دارد که تصور کنیم بیشتر احکام راجع به هنر (در مقابل طبیعت) احکام زیبایی‌شناختی محض به حساب نمی‌آیند و، از همین رو، مهم است که دیدگاه‌های کانت را درباره چنین احکامی نیز بفهمیم.