کتاب نیچه و حافظ شیرازی نشر انتشارات جامی

شاید بتوان گفت که حافظ ارجمندترین و محبوب‌ترین شاعر ایرانی است، شاعری که اشعارش بیش از دیگر شاعران خوانده می‌شود و شهرت‌اش تماماً بر دیوانی متکی است که برگزیده‌ای از چکامه‌های تغزلی بازگوکننده عشق‌های انسانی و عرفانی را در برمی‌گیرد. حافظ در شرق همچنان که در غرب، به عنوان سراینده اشعاری در زمره اعجاب‌انگیزترین اشعار جهان شناخته می‌شود و پس از گوته، اکثر ادیبان، اندیشمندان، هنرمندان و آفرینندگان اروپایی مانند جونز، هوگو، گوتیه، امرسن، پو، نیچه، آنادونوآی، ژید، مونترلان و آراگون، لذت بسیاری از اشعار دیوان این استاد گوهرساز چشیده‌اند که عشق را به منزله اعتقاد و ایمان خود برگزیده بود و اعلام می‌کرد «هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق». حافظ که قرآن کریم را از حفظ بود (بدین مناسبت نام حافظ گرفته بود) و عالِم به علوم اسلامی، بیشتر شاعر خنیاگری است که انقلابی در سرایش غزل پدید آورد و این گونه از شعر عاشقانه و اروتیک را به اوج خود رساند.

خواننده کتاب درخواهد یافت که چگونه حافظ برای تداعی و درک جست‌وجوی «خویشتن» [Soi] آدم و سِرّ دست نیافتنیِ (راز) زندگی، درونمندی immanence (عشق انسانی، زمینی) را با تعالی iranscendance (عشق خدایی، تقدس) به هم می‌آمیزد و چگونه طنین و تصاویری هوشمندانه را با مضامینِ وجودی به هم می‌پیوندد. زیرا شاعر محبوب ایرانیان، نه تنها در سرایش اشعار از فنون بی‌بدیلی استفاده کرده و آنها را چنان به وجد و الهامات سرمستی‌بخشی می‌پیوندد که به او امکان دسترسی به زبان وصف‌ناپذیری را می‌دهد تا دیوان گوهرآسای خود را چون کتاب مقدسی از «وفادار عشق» (به گفته دانته) بیاراید تا هرگاه ملال، شک یا آرزویی جان و روح هم‌وطنان‌اش را بیازارد با آن فال بگیرند؛ علاوه بر آن، دیوان حافظ بیانیه «رند» است، روح آزاده و رهایی که زیر ظواهر کامجویی و آزاداندیشی [Libertin] و ناهمرنگی با جماعت، سرنوشت مصیبت‌بار و تراژیک بشری را باز می‌شناسد و همزمان آن را به پرسش و چالش می‌کشد و در عین حال، «آری» دیو نیزوسی خود را حتی در زمانه هولناک تیمور گورگانی به زندگی می‌گوید.