قلندریه نام یک فرقه نبوده است. از قرن هفتم هجری به بعد قلندری نام یک جریان و مکتبی در تاریخ تصوف بوده که با آیین فتوت یا جوانمردی ارتباط داشته است.
قلندری خود به چندین طریقت تقسیم می شده است. طریقتهایی چون حیدریه و جوالقیه و جلالیه و بکتاشیه. یک گروه از قلندریه هم شاخه ای از طریقت نقشبندیه بوده اند که در ماوراء النهر می زیسته اند و هنوز هم در کشور ازبکستان با نام دیوانه باقی مانده اند.
قلندر نامه ای که با عنوان آداب الطّّریق متن مصحح آن در این کتاب به خوانندگان محترم تقدیم می شود نوشتة پیر قلندران نقشبندی در سدة یازدهم هجری در ماورا ء النهر است که بابا حاجی عبدالرحیم عاقبت به خیر نامیده می شده است.
مهران افشاری پس از تصحیح و چاپ سه مجموعه از فتوت نامه ها اینک آداب الطّّریق را بر اساس دو نسخة خطی تصحیح کرده و تعلیقاتی سودمند و خواندنی برای آن تألیف کرده و کتاب را با تازه ترین دست آوردهای تحقیقی خود دربارة قلندریه و پیوند قلندری با فتوت زیر عنوان «پژوهشی نو دربارة قلندریه» عرضه نموده است. کتاب حاضر تحقیقات او را دربارة فتوت تکمیل می کند.