کتاب کودکان دارای اتیسم نشر دوران

در این کتاب سعی بر این است تا مناسب‌ترین و عملی‌ترین روش‌های مداخله‌ای و آموزشی برای کودکان دارای اختلالات طیف اُتیسم معرفی شوند. روش‌هایی که کفایت و کارایی آنها در طی بررسی‌های قابل تکرار و دارای گروه کنترل به اثبات رسیده باشد. کتاب حاضر به منظور هدایت والدین، متخصصان، درمانگران و مربیان کودکان دارای اختلالات طیف اُتیسم تهیه شده است. یکی از مشهود‌ترین کمبودهای موجود در جامعه علاوه بر فقدان آگاهی نسبت به افراد دارای اُتیسم، کمبود منابع علمی و تأیید شده در مورد روش‌های انجام مداخله، حمایت، تدریس و برآوری نیازهای مختلف این افراد است. روش‌ها و شیوه‌های مختلف و متنوعی برای آموزش و یا افزایش توانایی‌های حسی و حرکتی کودکان دارای اختلالات طیف اُتیسم به‌طور اخص و کودکان دارای نیازهای ویژه به‌طور اعم، تدوین شده است. همان‌طور که پیش از این توضیح داده شد، گستره وسیعی از روش‌های آموزشی و مداخله‌ای برای کودکان قرار گرفته در طیف اُتیسم وجود دارد، در این کتاب علاوه بر درنظرگیری این تنوع کارا‌ترین روش‌ها، برگزیده شدند. روش‌هایی که با یکدیگر قابل ترکیب هستند و می‌توانند جنبه‌های مختلف رشد و نیازهای یک کودک دارای اُتیسم را تحت پوشش قرار دهند. شش روش در این کتاب برگزیده و توضیح داده شدند. روش تحلیل رفتار کاربردی، روش آموزش دارای ساخت برای افراد دارای اُتیسم و اختلالات ارتباطی (تیچ)، روش برقراری ارتباط با استفاده از مبادله تصویر (پکس)، روش انسجام حسی و در نهایت تعامل همه‌جانبه. روش استفاده از حمایت‌های بصری به عنوان یکی از مناسب‌ترین شیوه‌های آموزشی برای این گروه نیز به شکل مفصل توضیح داده شده است. روش‌های استفاده شده در این کتاب در مقایسه با سایر روش‌های مورد استفاده برای کودکان دارای اُتیسم از نظر علمی و عملی قابلیت اجرایی بیشتری دارند و پژوهش‌های مختلفی این امر را تأیید می‌کند. محتوای موجود در این کتاب در دو بخش عمده قابل تفکیک است؛ ۱) بخش نظری و معرفی شش روش برگزیده: هدف از تدوین این بخش کمک به والدین و مربیان برای آشنایی با روش‌های کارا و مفید برای آموزش کودکان دارای اختلالات طیف اُتیسم است. ۲) بخش عملی و بیان گام‌های مورد نیاز برای اجرا و تدوین برنامه‌های آموزشی عملی: پس از ارائه اطلاعات مربوط به روش‌ها، راهنمایی‌های عملی براساس روش‌های معرفی شده و ارائه طرح درس ترکیبی با استفاده از تمام این روش‌ها چارچوب عملی برای اجرای برنامه‌ها به پایان می‌رسد. این کتاب و روش‌های معرفی‌شده آن در طی دوره‌های مختلف و با گروه‌های تخصصی آموزشی و توانبخشی و والدین کودکان دارای اُتیسم در شهر‌ها و استان‌های مختلف کشور آزمایش شده و براساس بازخوردهای کسب‌شده از این افراد و گروه‌ها، محتوا تغییراتی کرد و به‌روز شد. بخش‌های نظری گسترش بیشتری یافتند. این گروه‌ها در طی این دوره‌های عملی برگزار شده علاوه بر آشنایی با روش‌های مختلف، به‌طور عملی براساس هریک از روش‌های آموزش داده‌شده طرح درس و محتوا‌های آموزشی مختلفی تولید و تدوین کردند تا میزان تسلط خود بر روش‌ها را نشان دهند. به یاد داشته باشید که اطلاعات ارائه شده در این کتاب تنها برای راهنمایی والدین، متخصصان و مربیان در انجام برنامه‌های آموزشی و مداخله‌ای در خانه، کلینیک و کلاس درس است و به هیچ عنوان آنان را به یک متخصص و یا صاحب‌نظر در این زمینه تبدیل نمی‌کند. برای اینکه در ارتباط با هر یک از این روش‌ها اطلاعات بیشتری کسب شود لازم است که به کتاب‌ها و منابع دیگر مراجعه شود. برای کسب توانایی اجرای برنامه‌ها به‌طور کامل لازم است که در دوره‌های آموزشی تأیید شده از جانب مراکز معتبر علمی شرکت کرد. روش‌های ارائه شده برای آموزش کودکان دارای اُتیسم در این کتاب یکسان نیستند و هر یک می‌تواند برای فعالیت خاصی مناسب باشد. اما شیوه نگارش کتاب به گونه‌ای است که به خواننده این اجازه را می‌دهد که هر محتوایی را در قالب‌های ارائه شده قرار داد. این مربی و یا آموزگار کارآزموده است که با استفاده از تجربه خود و دانش و آگاهی عملی کسب کرده پیشین، برای هر محتوا از راهکار مناسب استفاده می‌کند. لازم است در مورد دلایل انتخاب یک برنامه آموزشی مناسب و اجرای آن اندیشید. تعدادی از برنامه‌های آموزشی ارائه شده دارای توانمندی بیشتری نسبت به سایر برنامه‌ها هستند و احتمال موفقیت آنها بیشتر از سایر برنامه‌ها برای نیل به هدف خاصی است. مثلاً برای فعالیت‌های حسی و حرکتی مانند ورزش و هنر اگر از روش یکپارچگی حسی استفاده شود بهتر است و اگر برای آموزش مهارت‌های شناختی از روش‌های اصلاح رفتار استفاده شود، برنامه‌های مشخص و عینی‌تری می‌توان تدوین کرد. روش‌هایی مانند پکس و تیچ را می‌توان در خدمت سایر روش‌ها و در ترکیب با آنها مورد استفاده قرار داد تا بتوان سطح کارایی برنامه‌ها را ارتقاء داد. تعامل همه‌جانبه برای ترمیم پایه‌های ارتباط و تعامل مورد استفاده قرار می‌گیرد. و اگر به یاد بیاوریم که ناتوانی در برقراری ارتباط دوجانبه و کسب لذت از تعامل با دیگران از جمله برجسته‌ترین ناتوانی‌های افراد دارای اُتیسم است، اهمیت این ‌روش بیشتر مشخص می‌شود. در نهایت می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که در یک برنامه آموزشی ـ توانبخشی خوب و با توجه به اهداف یک حیطه خاص، ترکیبی از روش‌های آموزش داده شده در این کتاب می‌تواند بهترین راهکار مداخله‌ای در نظر گرفته شود.