کتاب مارتین سلیگمن
نظريه درماندگی آموخته شده و روان‌شناسی مثبت‌نگر

سلیگمن در چالشی مستقیم با اعتماد به نفس که به شکل مهم‌ترین عنصر در دنیای امروز درآمده، مفهومی را به عنوان جایگزین پیشنهاد می‌دهد که دارای ساختاری متفاوت است. میزان افسردگی در کودکانی که آموزش خوش بینی دیده‌اند، تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. در حالی که میزان افسردگی در جامعه بسیار بالا و تکان دهنده است. (حدود ۲۰ تا ۴۵ درصد). شدت افسردگی نیز در کودکان آموزش دیده کاهش یافته است. آیا باید خشنودی آموخته شده را یک معجزه نامید، آن گونه که سلیگمن از آن یاد می‌کند؟ (همان منبع Pix). امروزه یک نظریه مورد پذیرش در مورد افسردگی، افکار خودکاراست. (فکرت را عوض کن حالت خوب می‌شود ـ دنیس گرینبرگ ـ کریستین پادسکی محمد گذر آبادی، مهرداد فیروز بخت ـ رساـ ۱۳۸۶ ـ چاپ اول صص ۷۹ الی ص۱۰۱)براین اساس، فرد افسرده شروع می‌کند به تولید یک کلاف سردرگم از باورهای منفی که او را بیشتر افسرده یا مضطرب می‌کند. آیا خشنودی آموخته شده هم به صورت یک بنیان فکری پیش رونده عمل می‌کند؟ آیا می‌توان به رویکردهای شناختی یا شناختی ـ رفتاری به عنوان مکتب‌های پست مدرن یا پست مدرن معتدل (مانند دیدگاه الیس، سلیگمن و بک) به عنوان راهکارهای پیشرو و دیدگاه‌های انعطاف پذیر در حل اختلال‌های روانیو مشکلات روانی ـ رفتاری اعتماد کرده و به عنوان روش‌های مؤثر و بسیار مؤثر در امر درمان و حل مسئله بدان‌ها نگریست؟ تجربه‌های دانش روانشناختی به عنوان یک علم نوپا اما پیشرو نشان داده که به طور منطقی نمی‌تواند چنین باشد! یعنی اگرچه C.B.T و C.T روش‌هایی مدرن و انعطاف پذیرند اما آدمی را نمی‌توان در چارچوب یک تعریف مشخص گنجاند... آنچه سلیگمن را به عنوان یک دانشمند پیشرو در روانشناسی مطرح ساخته، چارچوب فکری و بنیان کارکردی وی بر پایه فلسفه پست مدرن ـ معتدل است. در این دیدگاه براساس روح رفتار درمانی شناختی، سلیگمن باورها را هدف قرار داده و بر این باور است که افراد بدبین باورهای خودکار و منفی فراوانی دارند و اِسنادهایشان به گونه‌ای است که مثبت‌ها را در زندگی موقتی اما منفی‌ها را دائمی تلقی می‌نمایند. اصولاً روح این گونه رویکردها نوعی شناوری و رهایی در روند درمان ایجاد می‌کند. به عنوان مثال، دیدگاه الیس(۲۰۰۷ـ ۱۹۱۳، درمان عقلانی، هیجانی، رفتاری) نیز چنین است. در آن دیدگاه هم درمانگر روی باورهای غیر منطقی و نامعقول مراجع کارکرده و با فنونی چون زیر سؤال بردن تلاش می‌کند تا اسنادها و نگرش‌های شخص را دستخوش دگرگونی کند. یک فکر وجود دارد، یک فکر کاملاً مشخص... شما ممکن است براساس آن فکر به سرعت دست به کار شوید اصولاً دیدگاه‌هایی از این دست، به دلیل صراحت بیان، ارائه اطلاعات به گونه‌ای آشکار و دوری از واژگان گنگ و سورئال، آنگونه که چشم‌اندازهای فلسفی در دنیای روانشناسی مانند روانکاوی فرویدی، روان تحلیلی یونگی، تحلیل رفتار متقابل اریک برنبدان علاقه دارند، در دهه‌های اخیر بویژۀ سال‌های ۱۹۹۰ به این سو مورد توجه ویژه قرار گرفته‌اند.