کتاب حاضر تنظیمشده دوازده جلسه درس استاد شهید آیتاللّه مطهری تحت عنوان «جامعه و تاریخ در قرآن» در حوزه علمیه قم (حسینیه ارگ) در سالهای ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ است.
همان طور که در مقدمه کتاب شناخت از نظر قرآن آمده است آن استاد شهید از سال ۱۳۵۵ به درخواست برخی طلاب فاضل حوزه علمیه قم و نیز توصیه امام خمینی(ره) از نجف، معمولاً روزهای چهارشنبه تا جمعه از تهران به قم میرفتند و درسهای مختلفی را القاء میکردند که مورد استقبال طبقات مختلف طلاب و مدرسین حوزه علمیه قم واقع میشد. یکی از این درسها درس «معارف قرآن» بود که استاد موفق شدند دو موضوع آن را تدریس نمایند و به علت تقارن با اوجگیری نهضت اسلامی و ضرورت وقتگذاری آن شهید برای پیشبرد این نهضت در کنار امام خمینی(ره)، ادامه نیافت بدان امید که پس از مهیا شدن شرایط ادامه یابد و البته آن فرزانه روزگار پس از دو ماه و اندی از پیروزی انقلاب اسلامی به شهادت رسید.
مباحث «شناخت از نظر قرآن» به عنوان جلد اول «معارف قرآن» چند ماه پیش منتشر شد و اکنون درسهای «جامعه و تاریخ در قرآن» به عنوان جلد دوم این مجموعه منتشر میشود.