قواعد فقه از جهات مختلف برای رشد و بارور شدن مطالعات حقوقی لازم است؛ زیرا:
۱. از گذشتههای دور، یعنی از نخستین سدههای بعد از اسلام تاکنون علیرغم بعضی نوسانهای گذرا، حقوق ایران بر مبنای فقه اسلامی بوده؛ لذا درک عمیق نهادهای حقوقی ایران بسته به مطالعه عمیق و اطلاع دقیق دانشپژوهان و محققین از قواعد فقه اسلامی است.
۲. دستاوردهای حقوقدانان و فقهای اسلامی یکی از درخشانترین مظاهر اندیشه انسانی است. اطلاع از «قواعد فقه» اسلامی کلیدی است که میتواند دسترسی به این گنجینه گرانبها را آسان کند. فقیهان مذاهب مختلف اسلام در طول صدها سال آثار گرانبهایی را در «قواعد فقه» تألیف کردند. بعد از تأسیس دانشکده حقوق دانشگاه تهران که اولین دانشکده حقوق ایران بود، درس «قواعد فقه» جزو دروس اصلی این دانشکده قرار گرفت و اساتید دانشمندی مانند مرحوم استاد شهابی تدریس این درس مهم را بر عهده داشتند و از آن پس نیز «قواعد فقه» جزو دروس اصلی رشته حقوق به شمار میآید، ولی غیر کافی بودن واحدهای این درس در برنامههای مصوب دانشکدههای حقوق همواره باعث میشد که بسیاری از قواعد فقه ناخوانده بماند و اساتید به بحث درباره چند قاعده بسنده کنند و در نتیجه بسیاری از قواعد فقه برای حقوقدانان ناشناخته باشد.