کتاب چرا عاشق می شویم؟ نشر گروه انتشاراتی ققنوس

مولیر شاعر مشهور در یکی از شعر‌هایش می‌گوید« معشوق یکسر کسر و کاستی است/ عاشق به نقصش نیز راضی است»

کتاب چرا عاشق می‌شویم با نگاهی علمی به عشق زیر و بم آن را جست‌وجو می‌کند و آن را شرح می‌دهد. هلن فیشر تاریخ عشق و تحول آن را در طول زمان بررسی می‌کند. او به سوال‌هایی مثل چرا یک نفر برای ما جذاب است و برای شخصی دیگر نیست؟ یا چرا در عاشق شدن متفاوتیم؟ پاسخ می‌دهد.

 چرا عاشق می‌شویم؟

 کتاب چرا عاشق می‌شویم؟ نوشته‌ی هلن فیشر در سال 2004 است. فیشر برای نوشتن این کتاب بیش از سی سال درباره‌ی عشق رمانتیک (Romantic Love) تحقیق و بررسی انجام داده است. دکتر هلن فیشر در طول تحقیقاتش به این نتیجه رسید که هنگامی که انسان ‌ها عاشق می‌شوند، چهار فرآیند مهم اتفاق می‌افتد.

اولین اتفاق برداشت «معنایی خاص» یا (Special Meaning) است. دکتر فیشر می‌گوید برداشت یا سؤبرداشت از کوچک‌ترین رفتارهای معشوق اولین اتفاقی است که در فرآیند عاشق شدن رخ می‌دهد. دومین اتفاق «کِشش شدید» یا (Intense Carving) است. این کشش یا جاذبه حالتی است که عاشق می‌خواهد همیشه و همواره کنار معشوق خود باشد. سومین مرحله از عاشق شدن «انگیزه» یا (Motivation) است، در این مرحله عاشق حاضر است برای معشوقش هرکاری بکند و این دقیقا همان مرحله‌ای است که عاشق می‌تواند به معنای واقعی برای معشوقش جان بدهد. آخرین مرحله «وسواس» یا (Obssession) است، چیزی که نامش را «غیرت» یا «حسادت» می‌گذارند، در این مرحله عاشق حس مالکیت به معشوقش پیدا می‌کند و جهان را تنها در خود و معشوقش خلاصه می‌کند.

دکتر هلن فیشر برای دستیابی به مفهوم عمیق عشق و اینتپش هیجان‌انگیز، مهم‌ترین اشعار از هر کشور را مطالعه‌ کرد تا در نهایت به تصئیری ئاحد از معنای خاص عشق برسد. او تحقیقاتش را با مطالعه‌ی اشعار عاشقانه‌ی 152 کشور تکمیل کرد. به همین دلیل او هر فصل از کتاب نه فصلی‌اش را با شعر عاشقانه از یک ملیت آغاز می‌کند. خواندن این اشعار پیش از رسیدن به نکات علمی خوانش کتاب را بسیار لذت‌بخش کرده است.

آزمایش دکتر هلن فيشر

یکی از مهم‌ترین تحقیقات هلن فیشر، بررسی مغز انسان و نحوه‌ی پردازش ذهن در زمان عاشق شدن است. او برای انجام این آزمایش سی و دو نفر را که ادعای عاشق بودن داشتند انتخاب کرد. از این سی و دو نفر 17 نفر کسانی بودند که ابراز عشقشان توسط معشوقشان پذیرفته شده بود و 15 نفر کسانی بودند که در عشق شکست خورده بودند. دکتر فیشر ابتدا دو عکس به این افراد نشان می‌داد، نخستین عکس، عکس معشوق هریک از این آدم‌ها بود و عکس دوم یک عکس از طبیعت بود، یا اساسا عکس بود که برای افراد معنای خاصی نداشت. فیشر مغز هر کدام از این افراد را در دستگاه ام آر آی بررسی می‌کرد و متوجه شد که مغز افراد هنگام نگاه کردن به عکس معشوق‌شان نورانی می‌شود.

هلن فیشر؛ نویسنده‌ی ذات عشق

هلن فیشر (Helen Fisher) نویسنده، محقق و انسان‌شناس آمریکایی متولد 1945 است. او تاکنون شش کتاب درباره‌ی انسان و تکامل ذهن نوشته است. او در کتاب‌هایش درباره‌ی تکامل ذهن و عشق و فرآیند کشش و تفاوت‌های بنیادی زن و مرد نوشته است. دکتر هلن فیشر معتقد است مغز انسان سه نظام بنیادی برای انتخاب همسر دارد: کشش جنسی، جذابیت رمانتیک و وابستگی. فیشر می‌گوید:« عشق می‌تواند با هر یک از این سه نظام فکری آغاز شود.»

دکتر فیشر می‌گوید دو نکته وجود دارد که جامعه‌ی جهانی را به این نظام فکری نزدیک می‌کند. اولین نکته بازگشت زن‌ها به نیروی کار جامعه است. دکتر فیشر می‌گوید بر اساس تحقیقاتش در 130 کشور جهان در 129 کشور حضور فعال زن‌ها در نیروی کار‌ دیده می‌شود. دکتر فیشر در یکی از سخنرانی‌هایش توضیح می‌دهد:«در طول تاریخ، زنان همیشه به اندازه‌ی مردان در نیروی کار نقش داشته‌اند. در واقع در قبایل آفریقایی زنان بین 40 تا 80 درصد از مواد خوراکی روزانه را تعمین می‌کنند. دو سرپرسته بودن خانواده‌ها یکی از موضوعاتی است که ریشه در تاریخ زیست انسان‌ها دارد و بازگشت انسان‌ها به این برابری و همسانی امری مهم است.»

نکته‌ی مهم دیگری که دکتر فیشر به آن اشاره می‌کند افزایش نرخ امید به زندگی است. دکتر فیشر می‌گوید هرچقدر سن یک رابطه بیشتر می‌شود احتمال بهم خوردن آن کمتر می‌شود و بالارفتن عدد امید به زندگی نشان‌دهنده‌ی روابط و ازدواج‌ها مانا و استوارتر است.

دکتر هلن فیشر تاکنون شش کتاب و ده‌ها مقاله نوشته است:«آناتومی عشق؛ تاریخ عشق»،«چرا عاشق او شدم؟»،چرا عاشق می‌شویم؟،«جنس اول»، «آناتومی عشق؛ ذات و شیمی عشق رمانتیک» و «تقابل جنس‌ها؛ تکامل رفتار انسانی». از میان کتاب‌های هلن فیشر تنها سه کتاب از به فارسی ترجمه شده است. انتشارات فرهنگ نشر نو کتاب «جنس اول» را با ترجمه‌ی نغمه صفاریان‌پور، نشر علم کتاب «چرا عاشق او شدم؟» با ترجمه‌ی مریم نجاتی و گروه انتشاراتی ققنوس کتاب چرا عاشق می‌شویم؟ را با ترجمه‌ی سهيل سمّی به فارسی منتشر کرده است. شما می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی و صوتی کتاب چرا عاشق می‌شویم از هلن فیشر را از فیدیبو دانلود کنید. نسخه‌ی صوتی یکی از مقاله‌های هلن فیشر به نام «قدرت آشکار شده» هم در فیدیبو موجود است و شما می‌توانید پی دی اف آن را دانلود کنید و یا از شنیدن نسخه‌ی صوتی آن لذت ببرید.

سهیل سُمّی؛ مترجم ادبیات انگلیسی

ترجمه‌ی آثار نویسندگان معاصر یکی از پرچالش‌ترین حرفه‌ها است. در دسترس نبودن نسخه‌ی اصلی کتاب، رعایت قانون کپی رایت و اجازه‌ی کتبی از ناشر اصلی کتاب تعدادی از چالش‌هایی است که ناشرین و مترجم‌ها برای ترجمه‌ی آثار معاصر پیش‌رو دارند. گروه انتشاراتی ققنوس در سال 1396 نخستین سری از کتاب چرا عاشق می‌شویم را با ترجمه‌ی «سهیل سُمّی» منتشر کرد.

سهیل سُمّی مترجم پرکار ایرانی است. او تحصیل کرده‌ی دانشگاه علامه‌طباطبایی و دانشگاه تهران است. علاقه‌ی شخصی و البته تخصصی سمی در ادبیات انگلیسی است. او تاکنون آثار مهمی از هنری میلر، مارگارت آتوود و ساموئل بکت ترجمه کرده است. سهیل سمی علاوه بر این‌که مترجم پرکاری است؛ یکی از منتقدین در حوزه‌ی ترجمه است. او مخالف سرسخت ترجمه‌ی گروهی است و در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایرنا می‌گوید:« کار گروهی خیلی خوب است اما بستگی دارد به نوع کتاب‌های مورد ترجمه و چگونگی مدیریت آن. به نظر من اینکه صرفا چند کتاب را بین چند مترجم تقسیم کنند، کار گروهی نیست. کار گروهی زمانی معنا می‌شود که یک تیم مشخص با اهداف معین وجود داشته باشند؛ نخست هیات انتخاب، کتاب‌های مرتبط و مشخصی را برگزینند، سپس باتوجه به تخصص و مهارت مترجمان در حوزه‌های مختلف، مترجمان انتخاب شوند و درنهایت ویراستاران خبره‌ای باشند تا ترجمه‌های مختلف را با یک زبان و ویراست یک‌‌دست، ویرایش کنند.»

او تاکنون بیش‌تر از بیست کتاب را از زبان انگلیسی به فارسی برگردانده‌ است. «نکسوس» و «مدار راس السرطان» از هنری میلر، «سرگذشت ندیمه»، «چشم گربه» و «بانوی پیش‌گو» از مارگارت آتوود، «در باب ادبیات» از جوزف میلر، «از مزرعه» از جان آپدایک، «اشتهای آمریکایی» از جویس کرول اوتس، «تاریخ برده‌داری» از نورمن ال. ماخت، «مراسم تشییع»، «اخگر پردیس» از ماری رنولت، «مرز سایه»، «نوسترومو»، «طوفان دریا» و «کاکاسیاه کشتی نارسیوس» از جوزف کُنراد، «مدیریت فرهنگی- هنری» از گیپ هاگورت، «سقوط آزاد» از ویلیام گولدینگ، « باری دیگر، براید زهد» از اِوِلین وو، «اسیر خشکی» از دوریس لسینگ، «مرد بزرگ» از کیت کریستنسن، «هدیه‌ی هومبولت»، «دسامبر رئیس دانشکده» از سال بلو، «این سوی بهشت» و «زیبا و ملعون» از اسکات فیتزجرالد، «رویای آمریکایی» از نورمن میلر، «هرگز رهایم نکن»، «غول مدفون» و «تسلی ناپذیر» از کازوئو ایشی گورو، «مالون می‌میرد»، «سه گانه»، «نام ناپذیر» و «مالوی» از ساموئل بکت و چرا عاشق می‌شویم از هل فیشر تعدادی از آثار ترجمه شده‌ی او هستند که می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی و پی دی اف همه‌ی آن‌ها را در فیدیبو بخوانید.

 دربخشی از کتاب می‌خوانیم

بررسی عشق

دابلیو اچ اودن، شاعر گفته است:« آه، حقیقت عشق را با من بگو» من برای درک پیامدهای این تجربه‌ی عمیق انسانی، مجموعه‌ی آثار روان شناختی را در مورد عشق رمانتیک بررسی و در گرایش‌ها، نشانه‌ها یا شرایطی که به کرات به آن‌ها اشاره شده به دقت تامل کرده‌ام. جای تعجب ندارد که این احساس قدرتمند متشکل از مجموعه‌ی پیچیده‌ای از گرایش‌های متعدد و خاص است. بعد برای آن‌که خودم بپذیرم که ویژگی‌های شور عشق رمانتیک در همه‌ جای دنیا مشترک‌اند.

عشق «به شرینی و خوش‌نوایی نغمه چنگ آپولوست. / و هنگامی که عشق زبان باز می‌کند، تصوات تمامی رب‌النوع‌ها بهشت را با نغمه‌ی موزونشان به خواب فرو می‌برند.» همان‌گونه که شکسپیر نوشته، عشق نغمه‌ای موزن است، و گاه حتی مجموعه‌‌ای ناموزون از احساسات گوناگون. سرزندگی، مهر، شفقت، تملک‌جویی، شور، تحسین، تمنا، یاس: شور عشق الگویی گوناگون از نیازها و احساسات متغیر است که همگی به موجودی وابسته‌اند؛ موجودی که هر کلام یا لبخندش برای ما حیاتی است و به امید و شعف و تمنای ما درآمیخته. پیچیدگی، نام تو عشق است.