کتاب باستان شناسی نشر گروه انتشاراتی ققنوس

خيلي عجيب نيست كه بگوييم بيش‌تر بزرگ‌تر‌ها هم دقيقا نمي‌دانند كه باستان‌شناسی چیست؟ براي پاسخ به اين سوال، فقط كافي است نگاهي به دور و بر خود بيندازيد. هر كسي در زندگي‌اش مالك چيزهايي است كه ممكن است آن‌ها را سال‌ها نگه‌دارد يا بعد از استفاده و تمام شدن عمر مفيدشان دور بيندازد. این موضوع اصلا چیز جدیدی نیست.

 انسان‌هايي كه یک میلیون سال قبل زندگي مي‌كردند هم همين رفتار را با اشيا مورد استفاده در زندگي روزمره‌شان داشتند. حتی اولين موجودات شبه ‌انسان روی زمین هم دارایی‌هايي داشتند که به مرور زمان آن‌ها را دور مي‌‌انداختند یا نگه مي‌داشتند.

در واقع باستان‌شناسی شاخه‌ای از علوم اجتماعی است که به مطالعه‌ي گذشته از طريق مدارک مادی می‌پردازد. مي‌شود از اين حرف‌ها اين‌طور نتيجه گرفت كه باستان‌شناسی علم یافتن و مطالعه کردن دارایی‌های مادی است که از ساليان گذشته وجود داشتند و حالا در دسترس انسان معاصر قرار گرفتند.

تاريخ يا باستان‌شناسي؛ مسئله اين است

زمانی که صحبت از باستان‌شناسی تاریخی می‌شود، بسیاری ذهن‌شان به سمت اسناد و مدارک تاریخی می‌رود. تاریخ و باستان‌شناسی به مطالعه‌ی انسان در گذشته می‌پردازند، اما در محتوا تفاوت‌هاي زيادي با هم دارند. باستان‌شناسی به کشف آثار مادی و تاریخ به بررسی اسناد و مدارك مكتوبي می‌پردازد که از گذشته در اختیار ما قرار گرفته است. تاریخ و باستان‌شناسی مکمل یکدیگر هستند. در نتیجه انسان با دسترسی به فرهنگ مکتوب وارد مرحله‌ی تاریخی، یعنی باستان‌شناسی تاریخی می‌شود.

کتاب باستان‌شناسی، کشف رمز و راز جهان برای نوجوانان

کتاب باستان‌شناسی برای نوجوانان علاقه‌مند به علم و ماجراهاي علمي منتشر شده است. در این کتاب بيست‌وپنج تمرین علمی سرگم‌كننده‌ي باستان‌شناسی وجود دارد كه خواننده‌ي كتاب در انتها مي‌تواند با انجام آن‌ها با مفاهيم باستان‌شناسي به شكل عملي آشنا شود.

«روش کار باستان‌شناسان»، «انسان‌های نخستین»، «دوره‌ی یخبندان و دوره‌ی نوسنگی»، «نخستین تمدن‌ها»، «یونان و روم»، «دنیای نو» و «باستان‌شناسی تاریخی» بعضی از موضوعات متنوع این کتابند که هر کدام به طور مفصل با عكس و اسناد تاريخي ديگر توضیح داده شده و از زاویه‌های مختلف بررسی شده‌اند.  

در این کتاب به ايران و قدمت و اشياي پيدا شده به‌ وسيله‌ي باستان‌شناسان در اين كشور اشاره‌اي نشده است. اما براي علاقه‌مندان به اين حوزه کتاب‌هاي زيادي از ايران‌شناسان و باستان‌شناسان ايراني و خارجي منتشر شده است. نمونه‌‌اش كتاب «فرهنگ ایران و تمدن جهان» نوشته‌ي «ریچارد فولتز»، ایران‌شناس کانادایی، است كه به‌وسيله‌ي «انتشارات دنياي اقتصاد» به فارسي برگردانده شده است. مخاطب اين كتاب اما بزرگ‌سالان هستند و مي‌توانند با خواندن اين كتاب اطلاعات كاملي درباره‌ي زندگی مردم ایران و ساختار درونی آن‌ها از نظر هنر، ادبیات و اساطیر به نوجوانان بدهند. علاوه بر اين، اگر در زمینه‌ی باستان‌شناسی کتاب «باستان‌شناختی و تکامل انسان» نوشته‌ی «فردریک لارنس» در براي خريد و دانلود در سايت فیدیبو موجود است.

نقد و نظر درباره‌ی کتاب باستان‌شناسی اثر ریچاردپنچیک

ریچارد پنچیک برای نوشتن کتاب‌هایش با افراد صاحب‌نظر در حوزه‌های گفت‌وگو کرده است و در مقابل برای پیش‌گفتار و مقدمه‌ی کتاب‌هایش چهره‌های سرشناس زيادي دست‌به‌قلم شده‌اند. «کاترین ناتیل»، مسئول موزه‌ی گارویز پوینت، در‌باره‌ی کتاب باستان‌ شناسی نوشته است: «من اکیدا خواندن کتاب باستان‌ شناسی را به کسانی که می‌خواهند در آینده باستان‌شناس شوند یا کسانی که در این ‌باره کنجکاوند، سفارش می‌کنم.» 

«جان ونتر»، رئیس دپارتمان مردم‌شناسی در دانشگاه «آدلفی»، هم نیز این کتاب را کتابی همه‌فهم درباره‎‌ی کشف گذشته‌ی انسان به دست خودش معرفی کرده است.

ترجمه‌ی کتاب باستان‌شناسی به فارسی

کتاب‌های پنچیک به زبان‌های مختلفی از جمله چینی و ژاپنی ترجمه شده است. در ایران هم تعدادی از کتاب‌های او به زبان فارسی برگردانده شده‌اند و در حوزه‌ی کتاب کودک و نوجوان به آثاری محبوب تبدیل شدند. ساقی نخعی زاده  کتاب باستان‌شناسی را ترجمه و گروه انتشاراتی ققنوس این کتاب را منتشر کرده است.

نخعی‌زاده در ابتدای کتاب درباره‌ی جای خالی تاریخ باستانی ایران در این کتاب برای مخاطبانش نوشته است و توضیح داده که این موضوع را با نویسنده درمیان گذاشته است و پنچیک هم در جواب توضیح داده این کتاب را در هماهنگی با برنامه‌ی درسی بچه‌های آمریکایی نوشته  است و اگر فرصتی دست بدهد دوباره روی آن کار می‌کند و بخش ایران را به آن اضافه خواهد کرد.

 ریچارد پنچیک در ابتدای کتاب باستان‌شناسی ترجمه ساقی نخعی‌زاده؛ خطاب به کودکان و نوجوانان ایرانی نوشته است: « از صمیم قلب آرزو می کنم این کتاب به مطالعات‌تان در زمینه دانش جذاب باستان شناسی کمک کند و بتواند هم عجایب تمدن‌های باستانی را به شما معرفی کند، هم بازمانده‌های فرهنگ‌های قرن‌های اخیر را؛ هرچند لازم است به این نکته مهم اشاره کنم که هنگام نوشتن این کتاب نتوانستم به طور خاص به فرهنگ ایران بپردازم، چون از یک طرف مطالب زیادی بود که باید آن‌ها را در کتاب می‌گنجاندم و از طرف دیگر تعداد صفحه‌ها نباید از حد معینی بیش‌تر می شد. حالا دلم می‌خواهد از این فرصت استفاده کنم و بگویم کشورتان گذشته‌ای بسیار غنی و شکوهمند دارد و میراثی که از هزاران سال پیش به جای مانده است از زیبایی و نوآوری حکایت می‌کند .... امیدوارم پس از خواندن این کتاب شوق مطالعه بیش‌تر را در باره باستان‌شناسی، به خصوص در‌باره گذشته کشورتان، در خود احساس کنید.» در ادامه «ساقی نخعی‌زاده» با انتشار آدرس ايميل رچارد پنچیک به نوجوان‌های مخاطب این کتاب پیشنهاد كرده بعد از خواندن کتاب نظراتشان را با نویسنده در ميان بگذارند.

 «ساقی نخعی‌زاده» علاوه بر کتاب باستان شناسی، کتاب‌هاي «جهان در نقشه‌ها»، «فرهنگ عبارات و اصطلاحات انگلیسی آمریکایی» و «گالیله» اثر ریچارد پنچیک را هم به فارسی ترجمه برگردانده است. 

پی دی اف کتاب «جهان در نقشه‌ها» اثر ریچارد پنچیک را می‌توانید در فیدیبو دانلود کنید. امکان خرید اینترنتی و دانلود کتاب «گالیله» در سایت فیدیبو و دانلود کتاب باستان شناسی ریچارد پنچیک هم در این صفحه ممکن است.

ریچارد پنچیک، انسان‌شناس و باستان‌شناس

ریچارد پنچیک، نویسنده‌ی کتاب باستان‌شناسی، در نیو‌یورک متولد شد و در یک دبیرستان معتبر درس خواند و خیلی زود علاقه‌ی اصلی‌اش را برای ادامه‌ی تحصیل پیدا کرد. او مدرک کارشناسی ارشد انسان‌شناسی را از دانشگاه «آدلفی» گرفت و تحصیلاتش را تا مقطع دکتری در دانشگاه «امهرست ماساچوست» ادامه داد.

ریچارد پنچیک مي‌گويد كه از هفت سالگي می‌دانست مي‌خواهد يك نويسنده باشد، در همان سال‌ها کتابچه‌ای منتشر کرد و آن را به مبلغ خوبی به یکی از هم‌کلاسی‌هایش فروخت. تا این‌که در نوزده سالگی یک کتاب کوچک از اشعار خود چاپ کرد. سردبیری نشریه‌ی دانشگاهی و انتشار ده‎ها مقاله مسیر او را به سمت نویسنده شدن، باز کرد و پنچیک توانست اولین کتابش را در بیست‌ویک سالگی منتشر کند.

ریچارد پنچیک تا امروز 36 کتاب با تمرکز بر حوزه‌ی تاریخ و علم منتشر کرده است او که علاقه‌ي زيادي به نوشتن كتاب برای رده‌ي سني نوجوانان دارد، تا امروز بیش از ده كتاب برای نوجوانان نوشته است.  او برای این مخاطبان خاص کتاب‌هایش، تاریخ علم و ماجراهای علمی را با زبانی ساده روایت می‌کند و از نقاشی‌ و عکس استفاده مي‌كند و برای درک بهتر موضوعات، نوجوانان را در انتهای کتاب‌هایش با تمرین‌هاي مواجه می‌کند.

 پنچیک در کتاب باستان‌شناسی هم با زبانی ساده و قابل فهم ترایخ باستان‌شناسی دنیا را مرور کرده است تا اين موضوع را به نو‌جوانان آموزش دهد

مرور آثار ریچارد پنچیک

یکی از کتاب‌های مهمی که ریچارد پنچیک برای کودکان و نوجوانان منتشر کرده، کتاب «جنگ جهانی دوم» است که بسیار پرفروش بوده و جوایز زیادی در حوزه‌ی ادبیات کودک کسب کرده است. کتاب «جنگ جهانی دوم» در طول نه ‌سال بعد از اولین انتشار، به‌عنوان يكي از مهم‌ترين كتاب‌ها با موضوع جنگ با رويكرد آموزش به کودکان بارها تجدید چاپ شده است.

پنچیک در کتاب «گالیله: زندگی و اندیشه‌های او: همراه با 25 فعالیت و سرگرمی» به نظریه‌ی گالیله و کنجکاوی‌های پایان‌ناپذیرش پرداخته است. «جهان در نقشه‌ها» هم یکی دیگر از آثار پنچیک است که در آن سراغ جغرافیا رفته و اطلاعاتی در‌باره‌ی نقشه و نقشه‌کشی به مخاطبانش می‌دهد.

چه کسانی باید کتاب باستان شناسی را بخوانند؟

کتاب باستان‌شناسی برای رده‌ي سني نوجوانان مناسب است. اين کتاب به كنج‌كاوي‌ها و سوال‌هاي نوجواناني كه به دنبال کشف رمز و رازهای گذشته هستند، پاسخ‌هاي كامل و جامعي دارد. نوجوانان می‌توانند با خواندن این کتاب با نقشه‌برداری و حفاری آشنا شوند و یاد بگیرند چطور با شمردن حلقه‌ی درختان می‌توان سن آن‌ها را فهمید. همچنین با خواندن این کتاب می‌توانند به اطلاعات دقیقی درباره‌ی عصر سنگ و ابزار‌های ساخت بشر برسند.

در بخشی از کتاب باستان‌شناسی می‌خوانیم

زندگی در یونان و روم در موارد بسیاری شبیه زندگی جدید بود. ما امروزه از این دو تمدن چیز‌های زیادی می‌دانیم و همه را مدیون تلاش‌های باستان‌شناسان برای یافتن باقی مانده‌های شهر‌هایی مثل تروآ، پمپی و هرکولانئوم هستیم. باستان‌شناسان – صرف‌نظر از تصاوریر و لوح‌های موجود در کتاب – آثاری پیدا کرده‌اند که معلوم می‌کنند مردم یونان و روم چه می‌خورده‌اند و چه می‌پوشیده‌اند. ما می‌دانیم که آن‌ها نان، سیب، انگورف انجیر، زیتون، گوشت و ماهی می‌خورده‌اند و همچنین از گیاهان و ادویه استفاده می‌کرده‌اند؛ چون باستان‌شناسان تا حدودی آثاری از این غذا‌ها پیدا کرده‌اند. ما می‌دانیم مردم عادی و سربازان چه لباس‌های می‌پوشیده‌اند، چون در حفاری‌ها سگک کمربند، سنجاق، تکه‌های کفش و جواهراتی به‌دست آمده‌اند. تصاویر و نقاشی‌های رنگ و رو رفته هیچ‌گاه نمی‌توانند با اشیا واقعی برابری کنند. بعضی از این اشیا مرمت شدند و به شکل روز اولشان در‌آمدند. بعضی دیگر‌ هم با ‌این‌که عمرشان به حدود دو‎‌هزار سال می‌رسید، به‌خوبی زیر خاکستر یا در میان گل سفت شده محفوظ مانده بودند.

باستان‌شناسان در مصر و بین‌النهرین باقی‌مانده‌هایی پیدا کرده‌اند که شبیه اختراع‌های یونانی و مصری‌اند؛ یعنی در اصل، این اختراع‌ها اول به دست تمدن‌های قدیمی‌تر صورت گرفته‌اند. قوس مشهور پل‌ها و آبرو‌های رومی در‌‌واقع دو‌هزار سال زود‌تر به دست سومری‌ها اختراع شده بود؛ اما چون نمونه‌های سالم باقی‌مانده‌ی سومری در مکان‌های دور‌دست و متروکه‌اند و نمونه‌های رومی در سراسر اروپا فراوان به چشم می‌خورند، به نظرمان می‌آید رومی‌ها باید مخترع قوس باشند.

در یونان و روم باستان دانشمندان، ریاضی‌دانان و مخترعان بسیاری زندگی می‌کردند. اگر تا به ‌حال نام «فیثاغورس» را نشنیده‌اید، بعدا در درس هندسه با او آشنا خواهید شد. اما «پلینی» چطور، کسی که فوران کوه آتشفشان وزوو را (در سال 79 میلادی) بررسی کرد، آیا می‌شناسیدش؟ یا «هرودوت»، که یک جسد مومیایی مصری را دید و درباره‌اش چیزی نوشت؟ همچنین فیلسوفان و سیاست‌مدارانی نیز در آن دوران بوده‌اند. ممکن است تا‌ به ‌حال نام «سقراط»، «افلاطون» و «ارسطو» را شنیده باشید. شاعران و نمایش‌نامه‌نویسانی مانند «هومر»، «اوریپید»، «سوفوکل» و «آریستوفان» نیز در همان روزگار زندگی می‌کردند. همان‌طور که قبلا دیدید، نمایش‌نامه‌ها و اشعار سیاسی این نویسندگان و شاعران گاهی می‌توانند به باستان‌شناسان در پیدا کردن گنجینه‌های گم شده یا تحقیق درباره‌ی داستان‌های واقعی بعضی افسانه‌ها کمک کنند.

اشعار و نوشته‌های دیگر در مکان‌های مخصوصی که به ابتکار رومی‌ها ساخته شدند خوانده می‌شدند. نام این مکان‌ها «آدیتریوم» بود. تئاتر هم بخش مهمی از زندگی یونانی‌ها و رومی‌ها بود. در آغاز یونانی‌ها صحنه‌های تئاتر را از چوب می‌ساختند، اما وقتی یکی از آن‌ها در سال پانصد قبل از میلاد فرو‌ریخت تصمیم گرفتند از سنگ استفاده کنند. یونانی‌ها و سپس رومی‌ها توانستند با ‌استفاده از شیب طبیعی دامنه‌ی تپه‌ها صندلی‌های تئاترشان را به آسانی و بدون نیاز به «نگه‌دارنده» بسازند.