کتاب اردوگاه 12 تکریت I جلد 60 کتاب نشر

«مروری اجمالی بر تاریخچه اردوگاه۱۲ تکریت»

اردوگاه ۱۲ تکریت در تاریخ ۲۸/۱/۱۳۶۷ با ورود حدود ۶۰۰ اسیر تأسیس شد. اردوگاه ۱۲ تکریت در استان صلاح‌الدین و در شهر تکریت که پادگان‌های نظامی زیادی در آن واقع شده و منطقه‌ای نظامی به‌شمار می‌رفت، قرار داشت. این اردوگاه، دومین اردوگاه مفقودین محسوب می‌شود که تا پیش از زمان تبادل مورد بازدید نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ قرار نگرفته و از اسرای آن ثبت‌نام به عمل نیامده بود. نیروهای بعثی، باتوجه ‌به نام‌گذاری برخی از اردوگاه‌های اسرای ایرانی، توسط صلیب‌سرخ و به تقلید از روش نام‌گذاری صلیب، اردوگاه‌های مفقودین را نام‌گذاری کردند. اولین اردوگاه‌های مفقودین را که بعد از اردوگاه صلیب دیده ۱۰ رمادی تأسیس و نام‌گذاری شده بود، ۱۱ تکریت و اردوگاه بعدی را نیز ۱۲ تکریت نامیدند.

این اردوگاه حدود ۴۰۰۰ نفر جمعیت داشت که این تعداد در چند مرحله وارد این اردوگاه شدند. اولین گروه از اسرا حدود ۶۰۰ تن از نیروهایی بودند که طی عملیات تک دشمن در منطقه فاو به اسارت درآمده بودند و با ورود آنها در تاریخ ۲۸/۱/۱۳۶۷ این اردوگاه تأسیس شد و در قاطع ۱ جای گرفتند. گروه دوم نیز حدود ۶۰۰ تن از نیروهایی بودند که طی عملیات تک دشمن در منطقه شلمچه در تاریخ ۴/۳/۱۳۶۷ به اسارت درآمدند و پس از مدتی اقامت در استخبارات بغداد و بصره، در تاریخ ۸/۴/۱۳۶۷ وارد این اردوگاه شدند و در قاطع ۲ جای گرفتند. سومین گروه از اسرا که حدود ۷۰۰ تن بودند، در تاریخ ۲۳/۳/۱۳۶۷ در عملیات بیت‌المقدس ۷ در منطقه شلمچه به اسارت درآمدند و از تاریخ ۲۳/۳/۱۳۶۷ تا ۲۹/۳/۱۳۶۷ طی چند مرحله به اردوگاه ۱۲ تکریت منتقل شده و اغلب این افراد در قاطع ۱ مستقر شدند. چهارمین گروه حدود ۱۲۰۰ تن از نیروهایی بودند که طی عملیات تک دشمن در مناطق جزیره مجنون، کوشک ـ طلائیه و شهابیه بودند در تاریخ ۴/۴/۱۳۶۷ به اسارت درآمده بودند و پس از انتقال به این اردوگاه در قاطع ۲ استقرار یافتند. آخرین گروه از اسرای اردوگاه، حدود ۱۳۰۰ تن از نیروهایی بودند که طی عملیات دشمن در مناطق زبیدات، شرهانی، نهرالانوار، موسیان، دهلران و … در تاریخ ۲۱/۴/۱۳۶۷ به اسارت درآمده بودند و پس از انتقال به این اردوگاه در قاطع ۳ (ملحق) ساکن شدند. پس از نقل و انتقالات انجام شده در این اردوگاه در زمان تبادل اسرا، ۴۰۰۰ اسیر از این اردوگاه به ایران بازگردانده شدند.

علی‌.ر به‌ عنوان ارشد قاطع ۱، علی‌اصغر بلوری ارشد قاطع ۲ و داوود منافی به ‌عنوان ارشد ملحق در اردوگاه ۱۲ تکریت فعالیت می‌کردند و سروان نقیب جمال کریم یاسین، ستوان ۱ عدنان و سرهنگ ۲ ضیاء، فرماندهان بعثی این اردوگاه بودند. یکی از وقایع مهم این اردوگاه که در سال پایانی اسارت اتفاق افتاد، قرار گرفتن افرادی وطن‌فروش و خودفروخته در آسایشگاه‌ها و بین اسرا توسط نیروهای بعثی بود که در پی این اقدام بعثی‌ها، تعدادی از اسرا در برنامه‌ای هماهنگ‌شده یکی از اسرای جاسوس را مورد ضرب‌و‌شتم قرار دادند و نیروهای بعثی نیز در مقابل به ضرب‌وشتم اسرا پرداخته و اردوگاه را به رگبار بستند و به مدت هفت شبانه‌روز اسرا را داخل آسایشگاه‌ها محبوس کردند. اسرا نیز دست به اعتصاب زدند و در پی این واقعه مقامات ارشد بعثی وارد اردوگاه شدند و فرماندهی بعثی اردوگاه را تغییر دادند و با دادن امتیازاتی به اسرا، بار دیگر امور به دست اسرا افتاد.

پس از اعلام خبر تبادل اسرا، بعثی‌ها از تبادل حدود ۲۰ تن از اسرا که در جریان درگیری با جاسوسی به نام اسماعیل دخالت داشتند، به‌منظور تشکیل دادگاه و محاکمه جلوگیری کردند.

بنابراین این گروه از اسرا به اردوگاه ۹ ج رمادی منتقل شدند و بدین‌ترتیب اردوگاه ۱۲ تکریت در شهریورماه ۱۳۶۹ از اسرای ایرانی تخلیه و منحل شد.