معرفی، خرید و دانلود کتاب واکاوی مهمترین مسائل اجتماعی شهر خرم آباد جلد 11

خانواده امروز به یکی از پرمناقشه ترین نهادها تبدیل شده است. گروهی از تغییر شکل ویاتحول در شکل خانواده صحبت می کنند و گروهی دیگرنیز به نوعی از فروپاشی خانواده صحبت می کنند.دسته ای نیزهرچند در اقلیت شکل گیری نوعی خانواده مدنی را در ورای تغییر تحولات اخیر می بینند.(قانعی راد،1396) بهرحال به هرکدام از این رویکردها باورداشته باشیم،تجربه زیسته، مشاهدات، نتایج تحقیقات ویافته ها وضعیت خانواده را در ایران مطلوب نشان نمی دهد.سرمایه اجتماعی درون خانواده وضع مناسبی ندارد.آسیب های اجتماعی مانند طلاق و اعتیاد و فقر سایه خود را برخانواده گسترده است و بیکاری همچون شبحی بر سر خانواده ها می چرخد.تا جایی که بخاطر حجم بالای مشکلات خانواده اعضای ان تعامل و ارتباط مناسبی باهم ندارند و گفتگو بین آنها به شدت کاهش یافته است. باوجود اینکه در صحنه ملی و جهانی بخاطر تشدید فرایندهای مدرنیته خانواده به شدت دچار تحول شده است. این تغییرات در یک جامعه نیمه سنتی -نیمه مدرن مانند لرستان سرعت مضاعفی داشته است. چرا که این جامعه در طول نیم قرن اخیر از یک جامعه روستایی و عشایری(70درصد جمعیت روستایی وعشایری در سال 1355) به سمت یک جامعه با نسبتا شهری رسیده(تقریبا 70درصدجمعیت شهری) است. طبیعی است که خانواده نیز در این فرایند گذار از یک جامعه نیز تحول خاص خود را داشته است. بطوریکه خانواده از حالت خانواده گسترده با شکلی که درآن پدر و مادر و فرزندان و بزرگسالان (سه نسل در کنارهم)با یک شبکه خویشاوندی عمیق وگسترده درکنار خود به سمت خانواده هسته ای و یک شبکه خویشاوندی ضعیف وگسترده حرکت کنند.اینجاست که با ضعیف شدن شبکه خویشاوندی افراد توانسته اند تحرک مکانی و اجتماعی بیشتری داشته باشند ودرعین حال که آزادی وفرصت بیشتری برای پیشرفت پیدا کرده اند،ولی حمایت اجتماعی شبکه خویشاوندی را از دست داده وآسیب های اجتماعی نیز در میان خانوارها به شدت رشد پیدا کرده است.. رشد سریع تحولات در جامعه لرستان باعث شده که در طول یک یا دونسل شاهد تغییر سبک زندگی افراد افراد از یک سبک زندگی ایلی و عشایری به شهری باشیم. چنین تحولات سریعی باعث شده که این خانواده هانتوانند خود را با شرایط جدید وفق دهند و به نوعی زیست دوگانه! داشته باشند.یعنی پایی در شهر و دلی در هوای روستا و عشیره را شاید بتوان توصیف مناسبی برای بسیاری از خانواده ها در جامعه لرستان دانست.این تغییر سریع باعث شده که افراد در عین زندگی درفضای دیگری وترحک اجتماعی هنوز پس ماند های فرهنگی و اجتماعی زیست قبلی را به همراه خود داشته باشد.بنابراین غیر از اینکه سرعت بالای تغییرات اجتماعی و فرهنگی خود میتواند حامل آسیب های ذهنی مانند بی خانمانی ذهن به قول برگر باشد ولی درکنار آن به آسیب های اجتماعی دیگری مانند حاشیه نشینی، طرد اجتماعی و اعتیاد و روسپیگری دامن زده است.. شاید در همین خط سیر تاریخی بتوان رد امروزی بسیاری از مشکلات اجتماعی را پیدا کرد.بیکاری که امروز به معضلی اساسی در میان خانواده تبدیل شده است.ریشه در نابرابری های ساختاری جامعه ایران دارد.لرستان گرچه زمانی بخاطر شرایط جغرافیایی و کوهستانی بودن در انزوا قرار داشت ولی امروزه بخاطر نابرابری ساختاری و ساختار ناعادلانه نظام برنامه ریزی کشور و غلبه فرهنگ سنتی محلی بر ساختار اداری به استانی توسعه نیافتهبدل شده است. اینجاست که اگر بدنبال تعادل در خانواده و کاستن از مشکلات خانواده هستیم، دیگر نمی توان از خانواده شروع کرد بلکه باید ابتدا بارزیادی را ازدوش خانواده برداریم وبا انتقال آن به دوش نهادهای مسئول دیگر بگذاریم نهاد خانواده کارکرد های واقعی اجتماعی و عاطفی و انسانی خویش انجام دهد.مشکل از انجا آغاز شده که نهادهای دیگر که هریک باید متکفل وظایف نهادی خود باشند از انجام درست وظایف خودسر باز زده و بارخود را به دوش خانواده نهاده اند وامروزه خانواده زیر بار نهادهای دیگر نمی تواند کارکرد واقعی خود را داشته باشد. مثلاامروزه آموزش فرزندان،سرمایه گذاری برای آینده فرزندان و پیدا کردن شغل و نگرانی از امنیت فرزندان در محیط های مختلف، حل مشکلات روحی و روانی فرزندان همه مشغله های اصلی خانواده ها هستند که گرچه مستقیما وظیف خانواده ها نیستند ولی بخاطر ضعف نهادهای متولی همگی به دوش خانواده افتاده است.بنابراین اگر بدنبال قوی کردن نهادخانواده و کاراترکردن ان هستیم باید حجم مشکلات را ازدوش خانواده برداریم. گفتگوی خانواده آغازی است برای بحث در مورد خانواده وبین اعضای خانواده و دیگر نهادهای متولی با یکدیگر. خانواده باید بتواند با نهادهای دیگر وارد گفتگو شودتااین نهادها سهم خود را در رابطه با خانواده بپذیرند و وظایف خود را درقبال خانواده بجا بیاورند. طرح گفتگوی خانواده را با هرهدفی اعم از طرح فرایندگ فتگو در خانواده و یا گفتگودرمورد مسایل خانواده درنظر بگیریم هردو ازاهمیتی اساسی در جامعه ما برخوردار هستند. به عبارتی گفتگو در خانواده را میتوان هم هدف و هم روش بحساب آورد.هدف به این معنا که نفس گفتگو می تواند یک هدف ویااکسیر نجات بخش برای جامعه ما باشد که با کسب آن می توانیم صاحب یک فضیلت وتوانمندی وسرمایه شویم.دوم اینکه گفتگو می تواند یک ابزار و روش خوب برای طرح و حل بسیاری از مسایل و ایجاد فضای مشارکتی برای همکاری جمعی ما می باشد. بسیاری از مشاهدات و تحقیقات و یافته ها نشان می دهد که نهاد خانواده دچار مشکلات و آسیب های متعددی شده است وهریک از دیدگاهها و حوزه های علمی گوناگون از منظر خود به طرح و حل مسایل خانواده می پردازند وکمتر اهل گفتگو و اشتراک نظر بین خود هستند(ترکارانی،1396 و نژاد سبزی،1391).با توجه به اینکه مسایل خانواده در ایران ابعادمختلفی ازجمله اجتماعی وسیاسی، حقوقی،روانی و دینی دارد.بنابراین فراهم کردن گفتگویی با محوریت نگاه جامعه شناختی که هم در طرح مسایل و اولویت بندی آنهاو هم ارایه راهکارها ودر سطوح مختلف بین همه کنشگران مرتبط نگاه جامعه شناختی را مقدم بداردبسیار ضرورت دارد.طرح گفت گوی ملی بدنبال بسترسازی برای ایجاد چنین گفت گویی در مورد مسایل خانواده در ایران است بطوریکه بتوان گروههای مختلف اجتماعی اعم از صاحبنظران و کنشگران و فعالان اجتماعی و سیاستگذاران و کارگزاران دولتی را بر سر این موضوع وادار به گفتگو نمود. این طرح در فاز اول بدنبال مساله یابی مشارکتی است تا با شناسایی آنهابتواند مقدمه و بستری برای ایجاد یک پویش اجتماعی در سطح ملی برای گفتگو در مورد خانواده باشد.ودرفاز دوم بتواند گفتگو را در سطح خانواده نهادینه کند تا شاید بتواند گره ای از مشکلات خانواده بکاهد.

توضیحات اضافه:بسیاری از مشاهدات و تحقیقات و یافته ها نشان می دهد که نهاد خانواده دچار مشکلات و اسیب های متعددی شده است وهریک از دیدگاهها و حوزه های علمی گوناگون از منظر خود به طرح و حل مسایل خانواده می پردازند واین دیدگاه هاکمتر اهل گفتگو و اشتراک نظر بین خود هستند.با توجه به اینکه مسایل خانواده در ایران ابعادمختلفی ازجمله اجتماعی وسیاسی، حقوقی،روانی و دینی دارد.بنابراین فراهم کردن گفتگویی با محوریت نگاه جامعه شناختی که هم در طرح مسایل و اولویت بندی آنهاو هم در ارایه راهکارها ودر سطوح مختلف بین همه کنشگران مرتبط ضرورت زیادی دارد.طرح گفت گوی ملی بدنبال بسترسازی برای ایجاد چنین گفت گویی در مورد مسایل خانواده در ایران است بطوریکه بتوان گروه های مختلف اجتماعی اعم از صاحبنظران و کنشگران و فعالان اجتماعی و سیاستگذاران و کارگزاران دولتی را بر سر این موضوع تشویق به گفتگو نمود. این تحقیق قرار است در دوفاز انجام شود: در فاز اول که نوعی مساله یابی مشارکتی است مقدمه و بستری است برای فاز دوم که ایجاد یک پویش اجتماعی در سطح ملی برای نهادینه کردن گفتگو در خانواده و تلاش برای بهبود این نهاداجتماعی است.

بسیاری از مشاهدات و تحقیقات و یافته ها نشان می دهد که نهاد خانواده دچار مشکلات و اسیب های متعددی شده است وهریک از دیدگاهها و حوزه های علمی گوناگون از منظر خود به طرح و حل مسایل خانواده می پردازند واین دیدگاه ها کمتر اهل گفتگو و اشتراک نظر بین خود هستند.با توجه به اینکه مسایل خانواده در ایران ابعاد مختلفی ازجمله اجتماعی وسیاسی، حقوقی، روانی و دینی دارد. بنابراین فراهم کردن گفتگویی با محوریت نگاه جامعه شناختی که هم در طرح مسایل و اولویت بندی آنها و هم در ارایه راهکارها ودر سطوح مختلف بین همه کنشگران مرتبط ضرورت زیادی دارد.طرح گفت گوی ملی بدنبال بسترسازی برای ایجاد چنین گفت گویی در مورد مسایل خانواده در ایران است بطوریکه بتوان گروه های مختلف اجتماعی اعم از صاحبنظران و کنشگران و فعالان اجتماعی و سیاستگذاران و کارگزاران دولتی را بر سر این موضوع تشویق به گفتگو نمود. این تحقیق قرار است در دوفاز انجام شود: در فاز اول که نوعی مساله یابی مشارکتی است مقدمه و بستری است برای فاز دوم که ایجاد یک پویش اجتماعی در سطح ملی برای نهادینه کردن گفتگو در خانواده و تلاش برای بهبود این نهاداجتماعی است.