کتاب نگرش ها و جهت گیری های سیاسی اقتصادی دانشجویان، براساس مقایسه داده های دو مقطع 1382 و 1394 جلد 4 نشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

تغییرات پرشتاب محیط بین‌المللی، دگرگونی‌ها، پویش‌ها و رخدادهای داخلی کشور، سیاست‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و عملکرد سایر نهادهای تأثیرگذار بر آموزش عالی ایران ازجمله نهاد اقتصاد و سیاست، شرایطی متحول، پرمسئله و مجادله‌آمیز را برای دانشگاه‌ها و دانشگاهیان رقم زده است. بی‌تردید این وضعیت، بر شکل‌گیری و دگرگونی انتظارات و ارزش‌های دانشجویان اثر خواهد گذاشت. ازآنجاکه دانشجویان از ارکان اصلی حیات دانشگاه‌اند و در آینده نیز ازجمله گردانندگان جامعه خواهند بود، آگاهی از جهت‌یابی‌های فکری و سوگیری‌های عملی‌ آنها حائز اهمیت است. به این دلیل، در دو مقطع مختلف یعنی سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۹۴ به همت پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در قالب یک پیمایش ملی، پژوهشی با عنوان «طرح پیمایش طولی نگرش‌ها و رفتار دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تحت پوشش وزارت علوم» توسط دکتر سیدحسین سراج‌زاده اجرا شد. این پژوهش در هر دو مقطع، دربردارندۀ چهار بخش شامل نگرش به وضعیت دانشگاه و مسائل آموزشی، نگرش‌ها و رفتار فرهنگی- اجتماعی، نگرش‌ها و رفتار سیاسی و نگرش‌های اقتصادی بود. طی سال‌های اخیر، مراکز پژوهشی مختلف، نظرخواهی‌های متعددی را از جامعۀ دانشجویی کشور به عمل آورده‌اند. شمارش و شرح یافته‌های آنها در این نوشتار میسر نیست. دو پیمایش مورداشاره، از حیث وسعت موضوعات، تنوع سؤال‌ها، دقت در نمونه‌گیری و وارسی اعتبار سنجه‌ها در مقایسه با آثار مشابه، از بسندگی و جامعیتی قابل‌ملاحظه‌ برخوردارند. امتیاز دیگر این است که به‌جز پاره‌ای اصلاحات و اضافات جزئی، تلاش شده است پرسشنامۀ سال ۱۳۹۴ در اکثر موارد، مشابه پرسشنامۀ مقطع اول باشد تا امکان خوبی برای مقایسۀ یافته‌ها و نمایان‌‌شدن تغییرات نگرشی و رفتاری فراهم آید.