جنگ و نزاع از بدو آفرینش انسان با او همراه بوده است. بسیاری ویژگی جهان مادی و خیر و شر بودن این جهان را عامل نزاع و جنگ میدانند. همچنین بسیاری طمع، آز و زیادهخواهی را از عوامل پیدایش جنگ در طول تاریخ دانستهاند.
جنگ و نزاع در تمام دورههای تاریخی وجود داشته است هر چند که جنگ در ادیان توحیدی تقبیح شده است. در اسلام نیز جنگ عملی اهریمنی است و این دین عامل اصلی جنگ را زیاده خواهی میداند و در مقابل حمله و تهاجم گروه زیاده خواه سکوت را تأیید نمیکند و ایستادگی در مقابل این گروه را با عنوان جهاد از آن یاد میکند و کسی که در مقابل ستمگران و مهاجمان بایستد و جانش را تقدیم کند شهید محسوب میشود.
پیامبر اسلام که پیامبر رحمت بود بعد از رسالتش در مکه ۱۳ سال از طریق انذار سعی کرد تا مردم را به اسلام دعوت کند که در این راه به علت بافت قومی - قبیلهای و تعصبات قومی و تفکرات جبرگرایی در مکه سرانجام تصمیم به مهاجرت به یثرب گرفت تا بتواند پایگاه جدیدی پیدا کند و رسالت جهانی خویش که تبلیغ اسلام و تشکیل حکومت و تمدن اسلامی بود را عملی کند. بعد از دو سال در مدینه در اثر غارت اموال مهاجرین توسط قریش با نزول پیامبر حاضر شد علیه مشرکان مکه اقدامات نظامی انجام دهد تا سرانجام در سال دوم هجرت با نزول آیاتی از قرآن مبنی بر جهاد، پیامبرحکم جهاد را صادر کردند و سرانجام در بدر با توجه به ایمان مسلمانان که تعداد یک سوم مشرکان بودند توانستند شکست سختی به قریش دهند. شکست قریش در بدر و کشته شدن سران و بزرگان قریش، خشم و کینه ورزی علیه مسلمانان در دل مشرکان قریش کاشت. همچنین توطئه یهودیان و منافقان در ترغیب و تشویق مشرکان قریش در جنگ مجدد با مسلمانان زمینه را برای جنگ دیگری علیه مسلمانان در سال سوم هجرت فراهم کرد این جنگ چون در دامنه کوه احد اتفاق افتاد به نام غزوه احد معروف است.
-قسمتی از متن کتاب-