کتاب سالنمای امنیت اقتصادی سال 1398 و چشم انداز سال 1399 نشر موسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد

اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۸ با تلاطم‌های متعددی مواجه شد. تبعات ناشی از تشدید تحریم‌ها بیشتر بخش‌های اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داد. بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی در نتیجه تشدید تحریم‌ها، با مشکلات جدی مواجه شدند و برخی واحدهای تولیدی به تعطیلی یا تعدیل نیروی کار اقدام کردند. چنین شرایطی، از یک سو، با افزایش قیمت‌ها و از سوی دیگر، با افزایش بیکاری در اقتصاد کشور در شکل بیکاری‌های پنهان ظاهر شد. در کنار شرایط تشدید تحریم‌ها، فشارهای اقتصادی ناشی از رخدادهای طبیعی در آغاز و پایان سال گذشته نیز مشکلات اقتصادی کشور را تشدید کرد. در آغاز سال، سیل‌های ویرانگر در بیشتر استان‌های کشور خسارت‌های زیادی را موجب شد و برای جبران این هزینه‌ها، نیاز به تأمین مالی و جابه‌جایی منابع در قالب بودجه سالانه بود که این موضوع، تقریباً برنامه‌ریزی دولت را تحت تأثیر جدی قرار داد. همچنین درگیر شدن بیشتر استان‌های کشور قدرت مانور دولت و حمایت‌های دولت را از اقتصاد کشور به حاشیه کشاند. در ماه‌های پایانی سال، کشور با پدیده دیگری با نام شیوع ویروس کرونا مواجه شد. این ویروس علاوه بر تبعات انسانی، مشکلات اقتصادی زیادی برای دولت و فعالان اقتصادی ایجاد کرد. براساس پروتکل‌های بهداشتی، برای مبارزه با این ویروس ناشناخته، نیاز به تعطیلی حدود سه ماه برای بیشتر فعالیت‌ها در اقتصاد کشور بود. با توجه به نزدیکی شیوع ویروس با تعطیلات سال جدید، تبعات اقتصادی ناشی از تعطیلی فعالیت‌های اقتصادی در مقایسه با شرایط عادی کشور، بیش‌ازپیش افزایش یافت. شرایط اقتصادی ناشی از تشدید تحریم‌ها از یک سو و رخدادهای طبیعی از سوی دیگر، موجب شد به‌رغم مدیریت اقتصادی کشور از سوی دولت و غیردولتی‌ها، آسیب‌پذیری اقتصاد ایران در مقایسه با گذشته افزایش یابد. این آسیب‌پذیری‌ها در قالب افزایش کسری بودجه، کاهش درآمدهای ارزی، افزایش نرخ ارز، افزایش قیمت دارایی‌ها و... بیش‌ازپیش در اقتصاد کشور مشاهده شد. تداوم این وضعیت می‌تواند امنیت اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد و آسیب‌ جدی به پایداری امنیت اقتصادی کشور وارد کند. -قسمتی از متن کتاب-