هوشمندی به انسان این توانایی را میدهد که به دنبال درک علت یا علل پدیدهها برآید. چرا خورشید و ماه همواره از خاور بهسوی باختر حرکت میکنند؟ چرا باران میبارد؟ چرا برخی بیمار میشوند، چرا برخیها در سن پایینتر میمیرند و طعم تلخ مرگ را زودتر میچشند؟ چرا مرگ؟
بازنمود (تعریف) حقیقت ساده است: سازوار بودن، هماهنگ بودن انگارهی ذهنی با واقعیت بیرون را «حقیقت» مینامند. ولی کشف و فهم آن بسیار دشوار است و گاهی زندان و شکنجه و مرگ نصیب حقیقتجو میکند. پژوهشگری برای اولین بار پی میبرد که «آب چهار درجه در ارتفاع صفر، در صد درجه به جوش میآید و بخار میشود.» میگویید «نه» بسیار خوب شما هم آزمایش کنید. اگر صدبار هم این آزمایش را تکرار کنید، ۱۰۰ بار به همین نتیجه میرسید. ممکن است یکبار به این نتیجه نرسید، در اینجا هم باید به دنبال علت ویژهای که سبب این اختلاف شده است، بگردید. در هر دورهی زمانی، در هر جای کرهی زمین، هر ملتی، هر کشوری، هر دانشمندی یا دانشمندانی این آزمایش را انجام دهند، به همان نتیجه ثابت خواهند رسید.