کتاب چگونه گورخر راه راه شد؟ نشر نو

کتاب حاضر، اثر لئو گراسه با نام جالب «چگونه گورخر راه راه شد؟ و سایر داستان‌های داروینی من‌درآوردی» (How the Zebra Got Its Stripes: Darwinian Stories) است. این نویسنده با کتابش ما را با دانش زیست شناسی تکاملی نظری آشنا می‌کند. در واقع، این کتاب از معدود کتاب‌هایی است که برای عموم مردم نوشته شده و به‌جای آنکه این حیطه‌ی دانش را از نظرگاه تجربی و شواهد به‌دست‌آمده معرفی کند، قصد دارد روش نظریه‌پردازی و اصول روش‌شناختی و اساس مدل‌سازی ریاضیاتی مسلط بر آن را شرح و بسط دهد. عنوان کتاب نیز به‌نوعی به پژوهش‌های نویسنده در دوره‌ی دانشجویی‌اش برمی‌گردد که وی به کارهای نظری پرداخته بود. خواننده در این کتاب موضوعات جالبی آشنا می‌شود از رفتار جالب‌توجه گورکن‌های عسل خوار گرفته تا تولیدمثل کفتارها. این کتاب درحالی‌که در حیطه‌ی دانش قرار دارد، می‌تواند یک سرگرمی لذت‌بخش باشد.

گراسه این کتاب را به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی در سال ۲۰۱۶ نوشته است. کتاب چگونه گورخر راه‌راه شد؟ را کاوه فیض‌اللهی مترجم، نویسنده و روزنامه‌نگار علم به فارسی برگرداننده و ناشر آن در ایران، نشر نو است. این ترجمه دقت بالا و نثر روانی دارد که خواندن آن را برای همگان لذت‌بخش می‌کند. چاپ نخست این کتاب در سال ۱۳۹۸ منتشر شد. نسخه‌ی الکترونیکی این کتاب در فیدیبو در دسترس خوانندگان و علاقه‌مندان قرار دارد.

درباره‌ی لئو گراسه، زیست‌شناس یوتیوبر

لئو گراسه (Leo Grasset)، متولد سال ۱۹۸۸ در سن - پریس-ان-یارز است. او با کانال یوتیوبی  DirtyBiology (زیست‌شناسی کثیف) شناخته می‌شود؛ کانالی بیش از ۱،۲ میلیون دنبال‌کننده دارد. او زیست‌شناسی تکاملی را در دانشگاه مونت پولیه خوانده و یک دوره‌‌ی خبرنگاری را در مرکز ملی آموزش از راه دور گذارنده است. وی به عنوان یک نویسنده، یوتیوبر، مروج و خبرنگار علم در زمینه‌ی زیست‌شناسی و تکامل فعالیت دارد. او همچنین از علاقه‌مندان به موسیقی راک بوده و این موضوع در شخصیت و کارهایش مشخص است.

او در فعالیت‌های علمی‌اش در تلاش است که موضوعات مختلفی را از دیدگاه تکاملی بررسی کند و ابعاد تازه و کم شناخته شده را برای عموم روشن سازد. او برای کارش همواره در حال سفر است و در گردهمایی‌های مختلفی شرکت می‌کند و همچنین سخنرانی‌های مختلفی ارائه می‌دهد. او در شبکه‌های اجتماعی مختلف بسیار فعال است و دیدگاه‌هایش را درباره‌ی مسائل مختلف به اشتراک می‌گذارد؛ ولی شبکه‌ی اجتماعی محبوبش توییتر است که اغلب به زبان فرانسوی در می‌نویسد و بیش از ۱۶۵ هزار دنبال‌کننده در این وبسایت مخاطب گراسه هستند.

نوشته‌ها و ویدئوهای وی حالت داستانی دارد و خواننده و بیننده را با خود همراه می‌کند. مشهورترین اثر، همین کتاب حاضر است. گراسه همچنین در وبلاگ Dans les testicules de Darwin می‌نویسد و بیشتر نوشته‌هایش را آنجا منتشر می‌کند.

دو دلیل برای خواندن کتاب چگونه گورخر راه‌راه شد؟

• اگر شما از شیفتگان و علاقه‌مندان دانش، به‌ویژه زیست‌شناسی و نظریه‌ی تکامل هستید این کتاب به‌صورت تمام‌وکمال برای شما نوشته شده است، شما می‌توانید با روش کار نظری این دانش آشنا شوید، سرگرم شوید و از آن لذت می‌برید.
• ستون فقرات دانش زیست‌شناسی نوین نظریه‌ی تکامل است. در واقع، همان قدر بنیادی و پایه‌ای به‌حساب می‌آید که مانند جدول ضرب باید به آن را دانست؛ بنابراین خواندن کتابی مثل چگونه گورخر راه‌راه شد؟ برای همه‌ی ما ضروری به نظر می‌رسد.

بخشی از کتاب چگونه گورخر راه‌راه شد؟

هنگامی‌ که نوبت به زایمان می‌رسد این اندام گفتار ماده را به دردسری جدی می‌اندازد؛ زیرا فرزندش از طریق همین پنیس نمای باریک به دنیا می‌آید در نتیجه ۱۵ درصد از مادران در نخستین زایمان می‌میرند و دست‌کم ۶۰ درصد از توله‌های کفتار نیز در هنگام زایمان جان خود را از دست می‌دهند؛ بنابراین از دیدگاه تکاملی باید امتیاز متقاعد کننده‌ای داشته باشد که وجود این اندام را توجیه کند یک امتیازش آن است که برای نر‌ها بسیار دشوار است که به‌زور با ماده‌ها جفت شوند؛ زیرا حتی هنگامی‌ که ماده راضی باشد نیز این کار دشوار است برای آنکه گفتار نر و ماده بتوانند وضعیت مناسب قرارگیری را پیدا کنند باید چندین بار تلاش کنند؛ زیرا کفتار نر باید پنیس خود را وارد پنیس‌نمای کفتار ماده کند. برای کفتار‌ها جفت‌گیری موفقیت‌آمیز خودش هنری تمام‌عیار و نیازمند رسیدن به درجه‌ای از تخصص از سوی جنس نر است. این زمانی که فرد ماده برای انتخاب جفت مطلوب نیاز دارد را در اختیارش می‌گذارد.

تا مدت‌ها تصور می‌شد که پنیس‌نمای کفتار ماده پیامد سلسله‌مراتب اجتماعی میان گفتار‌ها باشد، ماده‌ها به نر‌ها غالب‌اند جثه بزرگ‌تری هم دارند که بی‌تأثیر نیست و ماده‌های مهاجم‌تر در روابط میان ماده‌ها دست بالاتر را دارند. تهاجم آن‌ها را هورمون‌های نرینه کنترل می‌کنند ...

دو پیشنهاد برای خوانندگان کتاب چگونه گورخر راه‌راه شد؟

این کتاب جذاب زیست‌شناسی تکاملی می‌تواند نقطه‌ی شروع خوبی برای مطالعه و شناخت این شاخه‌ی علمی باشد که البته باید مطالعه را در این زمینه را ادامه داد. به همین جهت دو کتاب زیر برای خواندن معرفی می‌کنیم:

• کتاب تکامل چیست؟ اثر ارنست مایر و ترجمه شده از سوی مهدی صادقی
• کتاب چارلز داروین و انقلاب تکامل اثر ربکا استفف و با ترجمه‌ی صمد غلامی و نسرین نعمتی
• ژن خودخواه اثر ریچارد داوکینز و با ترجمه‌ی شهلا باقری