کتاب نظام اسلامی و مسئله حجاب نشر انتشارات پژوهشکده زن و خانواده

حجاب و پوشش برای عموم جوامع به‌ویژه جامعه‌ی اسلامی می‌تواند از ابعاد گوناگون مورد توجه و بررسی قرار گیرد؛ در این میان، نتایج و آثار حجاب در ابعاد فردی و اجتماعی، چنان است که حجم گسترده‌‌ای از گفتگوهای علمی را به خود اختصاص داده است. با مراعات پوشش مناسب از سوی مردان و زنان، تحریکات جنسی و شهوانی کاهش می‌یابد و در نتیجه،‌ انحرافات اجتماعی ناشی از آن نیز کاستی خواهد گرفت؛ ضمن آنکه مزاحمت‌ها و آزارهای جنسی نسبت به زنان تنزل یافته، زن از شئ‌وارگی و ابزار‌گونگی در تبلیغات تجاری و از شکار نگاه‌های شکارچیان طمع‌ورز رهایی می‌یابد؛ اجتماع استوار خواهد گشت و فضای عمومی جامعه عاری از جلب نظرهای جنسی و هرز رفتن انرژی‌ها در این مسیر خواهد شد. مسئله حجاب نه تنها از زاویه‌ی آثار و نتایج، بلکه از ابعاد گوناگون فقهی، فلسفی، جامعه‌شناختی و روان‌شناختی و مانند آن‌ها، موضوع گفتگو‌ها و مباحثات علمی قرار گرفته است. افزون بر آنچه گفته شد، در مطالعات کارشناسی حجاب، از دو زاویه‌ی مهم می‌توان حجاب را مورد توجه قرار داد: یکی از جنبه‌ی مباحث نظری و بنیادین و دیگری از جنبه‌‌ی مباحث کاربردی و مدیریت اجتماعی؛ همچنین بررسی علل و عواملی که در گسترش و کاهش گرایش به حجاب تأثیر‌گذارند. نقش مدیریت اجتماعی به‌ویژه سیاست‌ها و برنامه‌های دستگاه‌های مختلف مدیریت کشور، در نهادینه‌‌سازی حجاب یا بدحجابی بسیار تعیین‌کننده است؛ در حقیقت، شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جامعه، آنچنان در رفتارهای افراد تأثیرگذارند که به جرئت می‌توان گفت: اخلاق و منش عامّه‌ی مردم، برآمده از این شرایط است و از همین روست که بهترین شیوه‌‌ی ایجاد اخلاق و عادات مثبت اجتماعی به‌ویژه مبتنی بر آموزه‌های دینی، تحوّل در سیاست‌ها و برنامه‌های مدیریتی جامعه، در راستای دستیابی به اهداف مورد نظر است؛ ضمن آنکه از پیش‌نیازهای اساسی چنین تحوّلی، ‌آسیب‌شناسی جامعه در ابعاد گوناگون آن است تا بتوان با شناخت دردها و آسیب‌ها برای درمان و حل مشکل، برنامه‌ریزی نمود. این انتظار به‌جاست که اندیشمندان و فرهیختگان به همراه دست‌اندرکاران مدیریت جامعه، آسیب‌شناسی حجاب را وجهه‌‌ی همت خویش قرار داده، بر مبنای آن، سیاست‌ها و راهبردهای خرد و کلان را طراحی و سپس اجرا نمایند تا بستر عمومی جامعه در حرکتی آرام و تدریجی به سمت حجاب و پوششی که تأمین‌کننده‌ی اهداف نظام اسلامی است، حرکت کند. مرکز تحقیقات زن و خانواده در راستای تلاش‌های علمی و تئوریک خویش، به منظور تبیین مبانی دینی حجاب و راهکارهای گسترش آن، مسئله‌ی حجاب را در دستور کار خود قرار داده است که حاصل این تلاش، برگزاری جلسات کارشناسی، سخنرانی‌های علمی، تدوین مقالات تخصصی و صدور بیانیه‌های سالانه است. مجموعه‌‌ی حاضر نیز یکی از دستاوردهای علمی این مرکز، با عنوان کتاب «نظام اسلامی و مسئله حجاب» است، که به جامعه‌ی علمی کشور تقدیم می‌گردد. باشد که در نظر مشتاقان مباحث علمی و تخصصی مقبول افتد و اهل نظر، ‌کاستی‌ها و نواقص کار را با نکات ارزشمند‌شان تذکر داده، بر غنای علمی چنین مباحثی بیفزایند. امید آن‌که با همت دستگاه‌های برنامه‌ریزی و مدیریتی کشور و حضور پررنگ اندیشمندان و فرهیختگان، معضلات و کاستی‌های فرهنگ پوشش به‌تدریج به سامان رسیده، شاهد سلامت رفتار جامعه در آینده‌ای نه‌چندان دور باشیم. با سپاس از تلاش‌های تمامی همکارانی که در به سامان رساندن اثر حاضر سهیم بوده‌اند، به‌ویژه مدیر محترم پژوهش جناب آقای دکتر محمدتقی کرمی‌قهی و جناب حجت‌الاسلام بهروز جندقی که در انتخاب مقالات انگلیسی و نظارت بر ترجمه همکاری داشته‌اند و نیز جناب آقای علی غلامی که در مراحل مختلف آماده‌سازی اثر برای چاپ، نقش مؤثری ایفا نمودند. و من الله ‌التوفیق و علیه التکلان سید جعفر حق‌شناس