کتاب صوتی رباعی های خیام نشر انتشارات کتاب‌سرای نیک

«از آمدن و رفتن ما سودی کو                                                وز تار وجود عمر ما پودی کو

در چنبر چرخ جان چندین پاکان                                           می‌سوزد و خاک می‌شود دودی کو

افسوس که بی‌فایده فرسوده شدیم                                         وز داس سپهر سرنگون سوده شدیم

دردا و ندامتا که تا چشم زدیم                                                نابوده به کام خویش نابوده شدیم»

نقد و بررسی کتاب صوتی «رباعی‌های خیام»

کتاب رباعیات خیام در سده 5 و 6 قمری نوشته شده‌است. سبک رباعیات خیام همگی در سبک خراسانی سروده شده‌اند. موضوع آن‌ها نیز ادبیات عرفانی است.. رباعیات خیام به بررسی مسائل و نکات مهمی می‌پردازد. خیام در هیچ بخشی از اشعارش از سبک دیگر شاعران استفاده نمی‌کند. رباعیت او در سبک، اصطلاحات و کلمات مانند اشعار هیچ شاعری نیست. او برای تمامی این‌ها از سبک خودش استفاده می‌کند. او با زبانی ساده مفهومات شعری را بیان می‌کند. رباعیات او عاری از هرگونه لغات سخت و اصطلاحات پیچیده است. این ویژگی‌ای است که باعث شده خیام در تمام جهان طرفداران بسیاری داشته باشد. رباعیات خیام نیز مانند آثار دیگر شاعران آن دوره از کلمات عربی بی‌بهره نیست. زیرا در آن دوره زبا عربی جای خود را به زبان فارسی داده بود. این نکته در آثار دیگر شاعران نیز کاملا مشهود است. اما استفاده از کلمات عربی در رباعیات خیام، باعث دلزدگی خواننده نیست. نویسندگان بسیاری پژوهش‌هایی در مورد موضوعات اصلی رباعیات خیام انجام داده‌اند. قبل از پرداختن به نتیجه‌ی این تحقیقات باید به توضیح رباعی بپردازیم.

از مهم‌ترین پژوهش‌های صورت گرفته بروی اشعار خیام باید به تحقیقات عبدالرضا مدرس زاده و صادق هدایت اشاره کرد. از دیدگاه صادق هدایت موضوعات رباعیات خیام راز آفرینش، درد زندگی، تقدیرگرایی، گردش دوران، نفی جاودانگی و بقای انسان پس از مرگ، هرچه بادآباد، زندگی همه هیچ است و دم را دریابیم هستند. صادق هدیات برای اثبات نظریه خود رباعیات بسیاری از خیام آورده است. اما از دید عبدالرضا مدرس زاده موضاعات رباعیات خیام باناپایداری و بی‌اعتباری دنیا و تاختن بر دروغگویان و زاهدان ریا کار است. خیام در بیان انتقاد خود نسبت به زاهدانی که ریاکار و دروغ‌گو هستند، زبان بسیار تند و برنده‌ای دارد.

خیام رباعیاتش را در یک کتاب و دیوان مجزا جمع آوری نکرده بود. به همین دلیل پس از فوتش جمع‌آوری این رباعیات کار سختی شد. به همین دلیل بسیاری از ادیبان ایرانی و خارجی معتقدند که ممکن است برخی از اشعار توسط خود خیام ننوشته شده‌ باشند. کتاب رباعیات خیام تا کنون به زبان‌های بسیاری از جمله انگلیسی، فرانسوی، عربی، آلمانی، اسپانیایی و ... ترجمه شده‌اند. در کشورمان اولین کسی که تمام رباعیات را پس از سال‌های جستجو به یک کتاب واحد تبدیل کرد غلامرضا رشید یاسمی بود. او اینکار را در سال 1303 انجام داد. از بین 340 رباعی که منتسب به خیام است. حدود 240 رباعی به عنوان رباعیات اصیل شناخته شده‌اند. این کتاب گزیده‌‍ اشعار عمر خیام نیشابوری است.

هرچند که رنگ و بوی زیباست مرا                                          چون لاله رخ و چو سرو بالاست مرا

معلوم نشد که در طربخانه خاک                                            نقاش ازل بهر چه آراست مرا

اشعار عرفانی خیام

تمامی اشعار حکیم عمر خیام مضمونی عرفانی دارند. 

تک بیتی های خیام

رباعی نوعی شعر دو بیتی است. این دو بیت چهار مصراع دارند که مصراع اول، دوم و چهارم آن‌ها با یکدیگر هم قافیه هستند. قافیه‌ی مصراع سوم، با انتخاب و سلیقه‌ی خود شاعر است. رباعی یکی از مشکل‌ترین اشعار از جهت سرودن است. زیرا باید همه بیت‌ها بروزن «لا حول ولا قوه الا بالله» سروده شوند.

انتشار کتاب صوتی «رباعی‌های خیام»

کتاب صوتی رباعی‌های خیام در سال 1399 توسط انتشارات کتاب‌سرای نیک منتشر شد. گوینده‌ی این کتاب صوتی مرحوم سعید کنگرانی است. شما می‌توانید کتاب صوتی رباعی‌های خیام به قلم حکیم عمر خیام، روایت سعید کنگرانی و انتشارات کتاب‌سرای نیک را از همین صفحه در فیدیبو دانلود و تهیه نمایید.

سعید کنگرانی در چهاردهمین روز از مرداد ماه سال 1333 چشم به جهان گشود. او زاده‌ی شهر تهران است. آقای کنگرانی در سال 1349 با بازی در فیلم «رضا موتوری» وارد عرصه‌ی هنر شد. او تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت‌های هنری زیادی انجام می‌داد. اما بعد از انقلاب آقای کنگرای کم کار شد. از فعالیت‌های این هنرمند در زمینه‌ی تئاتر و سینما می‌توان به ازدواج به سبک ایرانی، گرداب، خون، پرواز در قفس، سرایدار، دایره مینا، دائی جان ناپلئون، تئاتر شهر قصه و ... اشاره کرد. آخرین تئاتر او در سال 1397 با نام «نیرنگ اورنگ» در تماشاخانه سنگلج اجرا شد. سعید کنگرانی در بیست و سومین روز از شهریور ماه سال 1397 بر اثر ایست قلبی درگذشت.

درباره‌ی نویسنده کتاب «رباعی‌های خیام»، حکیم عمر خیام

غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری ملغب به حکیم عمر خیام در بیست و هشتمین روز از اردیبهشت ماه سال 440 قمری زاده شده‌است. خیام در شهر نیشابور چشم به جهان گشود. نام خیام نیشابوری به عنوان ستاره شناس، ریاضی‌دان، فیلسوف و شاعر شناخته می‌شود. جایگاه علمی خیام بسیار بالاتر از جایگاه ادبی و شاعری اوست. خیام شاگرد امام موفق نیشابوری بوده‌است. او در زمان سلجوقیان به همراه خواجه نظام الملک اولین تقویم ایرانی را ایجاد کرد. او استاد ریاضی، دین، تاریخ و نجوم نیز بود. بسیاری از تذکره‌نویسان بیان کرده‌اند که او شاگرد ابن سینا بوده‌است. اما این احتمال تقریبا غیرواقعی است. زیرا دوران زندگی ابن سینا بسیار از دوران زندگی خیام دور است. خیام ابن سینا را استاد خود می‌داند. اما این بدان معنا نیست که شاگرد او بوده باشد. نام و سبک خیام در شاعری آنقدر منحصر به فرد و خالص است که بعد او شاعران بسیاری از سبک او استفاده کردند. صادق هدایت یکی از کسانی است که سال‌های بسیاری را صرف شناخت خیام و جمع‌آوری رباعیاتش کرده‌است. در نهایت حکیم عمر خیام در سال 517 چشم از جهان فروبست. آرامگاه او در یکی از زیباترین بارغ‌های نیشابور است.

بخشی از کتاب صوتی «رباعی‌های خیام»

«امروز ترا دسترس فردا نیست                                                 و اندیشه فردات به جز سودا نیست

ضایع مکن این دم ار دلت شیدا نیست                                     کاین باقی عمر را بها پیدا نیست»

« یا رب خردم در خور اثبات تو نیست                                      واندیشه‌ی من به جز مناجات تو نیست

من ذات تو را به واجبی کی دانم                                             داننده‌ی ذات تو بجز ذات تو نیست»

«ای وای بر آن دل که در او سوزی نیست                                  سودا زده‌ی مهر دل افروزی نیست

روزی که تو بی‌عشق به سر خواهی برد                                      ضایع‌تر از آن روز ترا روزی نیست ...»