کتاب صدای پای آب نشر انتشارات نگاه

«قایقی خواهم ساخت

خواهم انداخت به آب

دور خواهم شد از این خاک غریب

که در آن هیچ‌کسی نیست که در بیشه‌ی عشق

قهرمانان را از خواب بیدار کند...»

این شعر آشنا از سهراب سپهری است. شاعری که در مدرسه به نام شاعر آب و آیینه از او برایمان حرف زده‌اند و کمی از شعرهایش گفته‌اند. سهراب شاعری است که سرزمینی جادویی برای مخاطبش رسم می‌کند و داشتن راهنمایی برای این سفر جادویی می‌تواند آن را به سفری جذاب‌تر از قبل تبدیل کند. دکتر بهروز ثروتیان در کتاب صدای پای آب نقش این راهنما را برعهده‌گرفته است و تلاش کرده است پرده از اسرار شعر سپهری بردارد.

‌درباره‌ی کتاب صدای پای آب اثر بهروز ثروتیان

صدای پای آب را دکتر بهروز ثروتیان آبان ماه سال 1383 نوشته است. این کتاب شرح و نقد اشعار سهراب سپهری است. دکتر ثروتیان در این کتاب به اهمیت نقاشی‌های سهراب و اینکه او در دنیا با هنر نقاشی‌اش شناخته می‌شود اشاره‌کرده است اما آنچه به آن ورود کرده است تنها شعر سهراب است. دکتر ثروتیان درباره‌ی علت نگارش این دفتر گفته است: «هدف از نوشتن این دفتر، آشنا ساختن جوانان با شعر و زندگی سهراب سپهری و شیوه‌ی بیان و زبان اوست. در این تحقیق تا جایی که امکان دارد کوشش شده مطالب، به صورتی کوتاه و ساده گفته شود و هرچه بیشتر از ابیات سهراب نقل گردد و ناگزیر به سبب عهد بر محدود بودن شماره صفحات این دفتر، جای نقد و نظر گسترده و موشکافانه نیست و در هر بحثی به اشاره‌ای کوتاه بسنده شده است.»

مروری بر فصل‌های کتاب صدای پای آب

این کتاب با پیشگفتاری آغازشده است که دکتر بهروز ثروتیان در آن درباره‌ی هنر سهراب صحبت کرده و ذهن مخاطب را برای آنچه قصد گفتنش را دارد آماده کرده است. در ادامه عنوان فصل‌های کتاب به شرح زیر است:

فصل یکم: درباره زندگی سهراب سپهری

سالشمار زندگی سهراب سپهری

فصل دوم: شعر سپهری

فصل سوم: کتاب اول: مرگ رنگ

فصل چهارم: کتاب دوم: زندگی خواب‌ها

فصل پنجم: کتاب سوم: آوار آفتاب

فصل ششم: کتاب چهارم: شرق اندوه

فصل هفتم: کتاب پنجم: صدای پای آب

فصل هشتم: کتاب ششم: مسافر

فصل نهم: کتاب هفتم: حجم سبز

فصل دهم: کتاب هشتم: ما هیچ، ما نگاه

در پایان کتاب بخشی به نام سخن پایانی آمده است و در ادامه نیز فهرست منابع و مأخذ این کتاب آمده است که در آن منابع خوبی برای کسانی که علاقه‌مندند از شهر سهراب بیشتر بدانند وجود دارد.

‌درباره‌ی بهروز ثروتیان نویسنده‌ی کتاب صدای پای آب

دکتر بهروز ثروتیان پژوهشگر و استاد دانشگاه ایرانی متولد مهر 1316 در شهر میاندوآب بود. او سال‌های کودکی و آغاز جوانی‌اش را در این شهر گذراند و به‌عنوان معلم ریاضی در این شهر به تدریس مشغول بود. او بعدها در کنکور سراسری شرکت کرد و در هر دو رشته‌ی ادبیات و فلسفه به‌عنوان نفر اول شناخته شد. دکتر ثروتیان تحصیل در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی را برگزید و برای تحصیل در این رشته به دانشگاه تبریز رفت. او مدرک کارشناسی ارشد خود را نیز از همین دانشگاه دریافت کرد و در تمام دوران تحصیل خود شاگرداول بود. او مدرک دکترای ادبیات خود را از دانشگاه تهران دریافت کرده است. دکتر ثروتیان سال‌ها به‌عنوان استاد در دانشگاه‌های تبریز و همچنین دانشگاه آزاد کرج فعالیت کرده است.

بیشترین شهرت دکتر ثروتیان برای کار روی آثار نظامی گنجوی است و او را یکی از برجسته‌ترین نظامی شناسان می‌دانند. ایشان همچنین دیوان حافظ را تصحیح کرده است و تحقیقاتی روی شاهنامه هم انجام داده است.

از این پژوهشگر ادب فارسی آثار بسیاری برجای‌مانده است که از میان آن‌ها می‌توان به «تصحیح جاویدان خرد»، «فن بیان در آفرینش خیال»، «بیان در شعر فارسی»، «مرغان صحرای عشق» و تصحیح و شرح کلیه‌ی آثار نظامی ازجمله «مخزن‌الاسرار»، «خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «هفت‌پیکر»، «شرف‌نامه» و بسیاری دیگر اشاره کرد.

دکتر بهروز ثروتیان در مردادماه سال 1391 در 75 سالگی براثر سکته‌ی قلبی درگذشت. او را در بی‌بی سکینه‌ی کرج به خاک سپرده‌اند.

چرا باید کتاب صدای پای آب را خواند؟

سهراب سپهری یکی از برجسته‌ترین شاعران شعر نو است که آثارش زیبایی منحصربه‌فردی دارد. روح لطیف شاعر آب و آیینه تصاویری خلق کرده است که روح انسان را جلا می‌دهد. هرچند خواندن شعر سپهری به‌تنهایی بسیار روح‌نواز است اما اگر عناصر شعر او را بشناسیم قطعاً لذت خواندن اشعار او دو برابر خواهد شد. دکتر بهروز ثروتیان در کتاب صدای پای آب آثار سهراب را نقد و تفسیر کرده و بسیاری از زوایای آن را که از چشم پنهان مانده بیان کرده است. کتاب صدای پای آب برای هرکسی که به شعر نو و به‌خصوص شعر سهراب علاقه‌مند است، انتخاب مناسبی است.

انتشارات نگاه کتاب صدای پای آب را عرضه کرده و در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.

کتاب صدای پای آب در دسته‌ی کتاب‌های نقد و تفسیر شعر قرار دارد.

کتاب صدای پای آب مناسب برای گروه سنی بزرگ‌سال است.

تعداد صفحات نسخه‌ی چاپی کتاب 240 صفحه است که با مطالعه‌ی روزانه 20 دقیقه می‌توانید این کتاب را در 12 روز بخوانید.

کتاب صدای پای آب جزو کتاب‌های حجیم و بلند با موضوع نقد و تفسیر شعر است. این کتاب برای افرادی که وقت بیشتری برای مطالعه دارند و می‌خواهند در زمینه‌ی نقد و تفسیر شعر زمان بیشتری را به مطالعه اختصاص دهند انتخاب مناسبی است.

آن‌چه در بالا خواندید بررسی و نقد کتاب صدای پای آب اثر بهروز ثروتیان بود. خرید و دانلود این اثر در همین صفحه امکان‌پذیر است. برای مطالعه‌ی دیگر کتاب‌ها در زمینه‌ی نقد و تفسیر شعر می‌توانید به قسمت دسته‌بندی کتاب‌ها مراجعه و کتاب‌های این موضوع را یکجا مشاهده کنید.

 

‌در بخشی از کتاب صدای پای آب می‌خوانیم

کتاب آوار آفتاب سی‌ویک عنوان شعر بلند و کوتاه است که منظومه‌های نخستین آن، دنباله رؤیاها و خیال‌های کتاب زندگی خواب‌ها است.

در این کتاب نیز سهراب سپهری طرح زندگی خیالی خویشتن را شاعرانه روی کاغذ می‌نویسد.

واقعیت این است که با بررسی شعرهای سپهری در اوایل کتاب آوار آفتاب چیزی به دست نمی‌آید و پژوهنده با

خود می‌اندیشد که شاید سپهری, خوانندگان خود را به سخره گرفته است و یا چنگ به طرح‌ریزی هنرمندانه

ای زده است که آن‌سوی درک و فهم ما است و ما نمی‌توانیم بفهمیم چه می‌گوید و یا این‌که خود در خلسه‌ای از اثر زمرد گیاه(شاهدانه)فرورفته است که خود می‌گوید:

درختی تابان

پیکرم را در ریشه سیاهش بلعید.

(هشت کتاب، ص ۱۳۴)

و این نیز یک واقعیت است که می‌گویند. برگ شاهدانه مغز را از کار می‌اندازد و «حشیشی» جویباری را دریایی

می‌بیند و برای گذشتن از آن؛ لباس از تن بیرون می‌کند، بی‌اختیار می‌خندد و بی‌اختیار می‌گرید. البته این

سخنان درباره شاعری که کوهنوردی پيشه وی بوده است خوش نمی‌نماید ولیکن کافی است که نخستین

قطعه از آوار آفتاب را بخوانیم و بدانیم که تعبیر و تفسیر عارفانه از این شعر, گزارشگر را خود در محفل برگ و

ساقه جویدن‌ها به تماشا می‌برد و هرگز این خواب‌ها، عارفانه نمی‌تواند باشد اگرچه کلام ازهرجهت زیباست:

1 – بی تاروپود

در بیداری لحظه‌ها

پیکرم کنار نهر خروشان لغزید.

مرغی روشن فرود آمد

و لبخند گیج مرا برچید و پرید.

ابری پیدا شد

و بخار سرشکم را در شتاب شفافش نوشید.

نسیمی برهنه و بی‌پایان، سر کرد

و خطوط چهره‌ام را آشفت و گذشت.

درختی تابان

پیکرم را در ريشه سیاهش بلعید.

طوفانی سررسید

و جاپایم را ربود.

*

نگاهی به روی نهر خروشان خم شد:

تصویری شکست.

خیالی از هم گسیخت.

(هشت کتاب، ص 134)

شاید شعر دوم از آوار آفتاب با عنوان طنین قابل تفسیر باشد که با بیدار شدن کسی شب در شاعر فرود می‌آید و او را به تاریکی می‌برد و شاعر می‌گوید:

در وحشت زندگی می‌کنم، ریشه‌ات را بیاویز]به‌جای شاخه‌ات را یا دستت را، زلفت را ...[ من از صداها گذشتم، [صدای تحقیر یا تحسین و تشویق، صدای دعوت و صدای زنده‌باد و مرده بادها]اگرچه وقت کش و جای‌گیر است برای آشنایی از نزدیک» به خواندنش می‌ارزد چون کلام خود زیبا و فصیح است:

2. طنین

به روی شط وحشت برگی لرزانم.

ریشه‌ات را بیاویز.

روشنی را رها کردم.

رویای کلید از دستم افتاد.

کنار راه زمان دراز کشیدم.

ستاره‌ها در سردی رگ‌هایم لرزیدند.