کتاب راهنمای نگارش و ارائه نوشتارهای علمی و فنی نشر دانشگاه هرمزگان

در زمان ما، آموزش عالی آن چنان درگیر آموزش ابعاد مختلف تکنیک‌ها و روش‌های علمی است که هنر نوشتن و ارتباط جمعی را به فراموشی سپرده است و به این دلیل، بسیاری از محققان "نویسندگان" خوبی نیستند و بسیاری از آن‌ها علاقه‌ای هم به نوشتن ندارند. سخنی از یک دانشمند زیست‌شناسی نقل شده است که: "زندگی یک بیولوژیست زمانی بسیار دلچسب و شیرین می‌شود که تنها مشاهده کند و لازم نباشد که بنویسد".! شاید تصور عمومی چنین باشد که مجموعه دروس دانشگاهی، بیشتر چیزهای لازم را برای موفقیت دانشجویان درمحیط کاری آینده‌شان فراهم می‌کند اما در حقیقت چنین نیست. بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی، مهارت لازم برای نوشتن مطالب علمی را کسب نکرده‌اند و همه نیز واقفند که یکی از رموز موفقیت در کار، به دست آوردن این مهارت است. اما متأسفانه برنامه‌ی تحصیلی مهندسان طوری تنظیم شده که تقریباً هیچ کمکی به افزایش توانایی نوشتن در دانشجویان نمی‌کند. به دلیل تأکید بر محاسبات ریاضی به جای نوشتاری، توانایی دانشجویان در نوشتن، به تدریج کاسته می‌شود. مهندسان چون نمی‌نویسند به این نتیجه می‌رسند که "نمی‌توانند" بنویسند. اما نکته‌ی مهم آن است که دانشجویان رشته‌های فنی، به دلیل آن که آموخته‌اند منطقی بیندیشند، لذا به طور بالقوه از بسیاری از دانشجویان رشته‌های دیگراز لحاظ نگارش، قوی‌تر هستند. فقط آن چه بدان نیازمندند، آموزش و تمرین است. هر چند دانشجویان رشته‌های فنی با نوشتن گزارش‌های آزمایشگاهی، سمینارها و پایان‌نامه‌های خود، تمرین‌های متعددی برای نوشتن انجام می‌دهند؛ اما مخاطب‌های آن‌ها کسانی هستند که مطالب را "می‌دانند" لذا بیشتر دانشجویان در این نوشتارها، سعی می‌کنند تا جایی که می‌توانند طولانی‌تر و پیچیده‌تر بنویسند اما بعداً در محیط‌های کاری و پژوهشی که اهداف نوشتن و مخاطبان نوشتارهای علمی تغییر می‌کند؛ دچار مشکل می‌شوند، زیرا این مهندس و یا محقق جوان برای کسانی می‌نویسد (مانند مدیران، همکاران و داوران) که این اطلاعات علمی را "نمی‌دانند" و لذا لازم است بر خلاف دوران دانشگاه "ساده و کوتاه" بنویسد تا این مخاطبان بدانند و استفاده کنند. معمولاً در ۵ سال اول کار در صنایع، مهندسان آرزو می‌کنند که کاش ریاضی بیشتری خوانده بودند و در ۵ سال دوم این آرزو به دانستن بیشتر در مورد نوشتن گزارش‌ها تبدیل می‌شود و هر چه پست سازمانی بالاتر می‌رود؛ اهمیت آن نیز افزایش می‌یابد. درفصل اول کتاب، با ذکر مختصری از تاریخچه ثبت نگارش مطالب علمی، به بررسی اجزای مختلف یک مقاله علمی ـ که امروزه مورد قبول بسیاری ازمحققان و پژوهش‌گران می‌باشد ـ پرداخته شده است. در فصل دوم، درمورد انواع نوشتارهای علمی (مقاله، گزارش، پیشنهادنامه (Proposal) و پوستر) و چگونگی نگارش و تهیه آن‌ها توضیحات لازم آورده شده است. درفصل سوم، در مورد چگونگی ارائه شفاهی مطالب علمی در کنفرانس‌ها و سمینارها مطالبی ذکر شده است. درفصل چهارم، توضیحات مختصری در مورد نگارش صحیح زبان فارسی، قوانین املایی، دستور زبان، نقطه‌گذاری و توصیه‌های "غلط ننویسیم" آمده است. در فصل پنجم، مطالبی در خصوص ضوابط اخلاقی در انتشار نوشتارهای علمی آمده است. در فصل ششم، به موضوع مهم داوری نوشتارهای علمی با تکیه بر وظایف اصلی داور پرداخته شده است.