کتاب زن در تفکر نیچه نشر انتشارات قصیده‌سرا

نوشین شاهنده در کتاب زن در تفکر نیچه درباره‌ی تفکرات نیچه درباره‌ی زنان سخن می‌گوید. دلیلی که نوشین شاهنده تمرکز تحقیقاتش روی نیچه گذاشته است سخنان ضدونقیض و گاهی هم زن ستیزانه‌ی فردریش نیچه بوده است. حدود بیست سالی است که نیچه به عنوان یک فیلسوف مشهور وارد زندگی روزمره ما شده است، علت بخش زیادی از شهرتش هم همین دیدگاه ضد زنش و علاقه‌ی مردان به آن بوده است؛ اما آیا واقعا دیدگاه نیچه تا این حد به زنان منفی بوده است؟ اگر بلی چه چیزی سبب شده این حجم از خشم به زنان در وجود نیچه بنشیند؟ این خشم در دیدگاه و فلسفه‌اش چه تأثیری گذاشته است؟ این‌ها پرسش‌‌های هستند که نوشین شاهنده در کتاب زن در تفکر نیچه به آن‌ها پاسخ می‌دهد.

درباره فریدریش نیچه

فردریش نیچه نویسنده، متفکر، جامعه‌شناس و فیلسوف آلمانی است. او در سال 1844 متولد شد و کمی بعد از تولد پدرش را که یک کشیش پروتستان بود از دست داد. بعد از مرگ پدرش بود که نقش مادر و خواهرش در زندگی پررنگ‌تر شد. او ابتدا می‌خواست در رشته‌ی الهیات تحصیل کند اما در سال 1865 رشته‌ی الهیات را رها کرد و به دانشگاه لایپزیگ رفت تا لغت‌شناسی بخواند. نیچه در طول زندگی‌اش تحت تاثیر فلسفه‌ی آرتور شوپنهاور بود.

 نیچه در 56 سالی که عمر کرد، جز دوره‌های کوتاهی که با چند زن رفت‌وآمد داشت، رابطه‌ی عاطفی جدی‌ای نداشت. تنها شریک عاطفی جدی او با زنی به نام لو سالومه بود. زنی که با مردان زیادی در ارتباط بود و طبیعتا این رفتار‌هایش باشخصیت به‌شدت اخلاق‌گرای نیچه هم‌خوانی نداشت. نیچه در اولین ملاقاتش با لو سالومه که در صومعه‌ی سن پیتر بود، به‌شدت به او دل باخت و اولین سخنانش در برابر سالومه به‌این‌ترتیب بودند: «ما از کدامین ستاره فروافتادیم تا اینجا یکدیگر را ملاقات کنیم؟»

لو سالومه بعدها دستیار شخصی نیچه شد و نیچه در وصفش شعرهایی در کتاب «اینک انسان» سرود، اما رابطه‌ی این دو بعد از کمتر از یک سال به هم خورد و لو سالومه بلافاصله با پاول ری، دوست نیچه، ازدواج کرد. لو سالومه تنها زنی بود که نیچه به او دل باخت. سالومه در زندگی‌نامه‌اش می‌نویسد دلیل به هم خوردن رابطه‌ی او و نیچه پاسخ منفی‌ای بود که سالومه به درخواست ازدواج نیچه داده بود.
شاید تأثیرات بد و منفی این رابطه بود که نیچه را برای همیشه زن‌ستیز کرد؛ اما شاید هم ما هرگز نیچه را نفهمیدیم، زیرا قدرت کلام نیچه بسیار بالا است و استفاده‌ی او از ایهام و ایجاز در حرف‌ها و کتاب‌هایش بسیار شایع است. بسیار دیده شده است که نیچه در کتابش با کلماتش چیزی را نقد کند، اما درواقع آن را ستایش کند و بر عکس.

درباره کتاب زن در تفکر نیچه اثر نوشین شاهنده

کتاب زن در تفکر نیچه که کتابی حاصل تلاش‌های بی‌وقفه‌ی نویسنده‌ی آن، نوشین شاهنده بوده است اولین بار دی سال 1382 توسط انتشارات قصیده‌سرا منتشر شد. در این کتاب نوشین شاهنده دیدگاه‌ نیچه به زن را در سه بخش بررسی کرده است. نوشین شاهنده در مقدمه‌ی کتابش می‌نویسد: نیچه فیلسوفی است با آرا و عقاید متغیر و حتی متناقض و بی‌ثبات. نکته‌ای که تحقیقات نوشین شاهنده را جالب‌تر می‌کند این دوسویگی اندیشه‌های نیچه است. نیچه از یک‌سو زن را منشا ارزش‌های کهنه‌ای می‌داند که باید ویرانشان کرد و از سوی دیگر، زن را مظهر آمال و تحقق بشر و اعتلای فرهنگ و انسانیت می‌داند که بدین ترتیب می‌تواند در راستای نوید نیچه برای فرهنگ و ارزش‌هایی نوین گام بردارد.

مروری بر فصل‌های کتاب زن در تفکر نیچه

کتاب زن در تفکر نیچه در سه بخش نوشته‌شده است. مبانی تفکر نیچه، نیچه و زن و نیچه و فمینیسم معاصر. در بخش اول این کتاب نوشین شاهنده سعی می‌کند تا اصول و مبانی تفکر نیچه را با توجه به اصل‌ها و آموزه‌هایی که در آثارش آمده است، بیان کند و این نظریه‌ها را از لحاظ تبار شناختی و دیرینه‌شناختی بررسی کند. در این بخش دیدگاه وسیع و توضیحات جامع نوشین شاهنده درباره‌ی تفکرات نیچه شما را برای بخش‌های بعدی آماده می‌کند و البته مطالعه‌ی این بخش گزینه‌ی مناسبی برای فهمیدن فلسفه‌ی نیچه است.

بخش دوم این کتاب، نیچه و زن نام دارد. در این بخش نوشین شاهنده توضیح می‌دهد: «گفته‌های نیچه درباره‌ی زنان و استفاده‌ی او از زن و استعاره‌های زنانه، در سراسر نوشته‌ها و آثارش، مقصود و منظور او را به درستی مشخص نمی‌سازد. گاهی نوشته‌های او چنان می‌نماید که جز «زن‌ستیز کینه‌توز» درباره‌اش نمی‌توان گفت و گاه به‌آسانی می‌توان او را همچون «قهرمان زنان» یا «قهرمان فمینیسم» دانست.»

سومین و آخرین بخش این کتاب نیچه و فمینیسم نام دارد که در آن علل علاقه‌ی فمینیست‌ها به تفکرات نیچه توضیح داده می‌شود. نوشین شاهنده در پیشگفتار این فصل می‌گوید: «می‌توان گفت که به‌طورکلی فمینیست‌ها ارتباطی گوناگون و متغیر با فلسفه‌ی نیچه دارند. برخی از سودمندی فلسفه‌ی او برای فمینیسم معاصر می‌گویند و برخی دیگر از زیان‌بار بودن آن. درواقع می‌توان گفت که در اینجا نیز، همچون سایر زمینه‌ها شاهد هما ایهام و تناقضی هستیم که در سراسر گفته‌های نیچه وجود دارد. همین ابهام است که به‌رغم دشوار ساختن دریافت درست و واقعی اندیشه‌های نیچه، سبب پیدایش تفاسیر و تعابیر مختلفی از آرا و اندیشه‌های او و درنتیجه‌ی پویایی و تازگی آن‌ها شده است.»

در بخشی از کتاب زن در تفکر نیچه می‌خوانیم

نیچه زن را موجودی می‌داند که جز فریبکاری و پنهان‌کاری نمی‌داند. اگر بخواهیم به‌درستی از کتاب زایش تراژدی از روح موسیقی آغاز کنیم. نیچه در آنجا اصل زنانه را با نیروها و قدرت‌هایی همچون رنج. دیوانگی و غیر عقلانیت همراه می‌داند. حتی در این نخستین کار خود. نیچه که گاه زنان را جفت و همتای آرمان مردانه به تصویر می‌کشد، گاه نیز آنان را نقطه مقابل آرمان مردانه و نفی‌کننده آن می‌داند. درهرحال محدوده مطلوب زنان حوزه سحر و جادو و رمز و راز است. آنان نظم و ثباتی را که زندگی عقلانی طلب می‌کند دارا نیستند، زنان با سطح و ظاهر خشنود و تهی از احساس نیاز و ضرورت برای جست‌وجوی حقیقت هستند؛ بنابراین. جای تعجبی نیست که نیچه به فیلسوفان توصیه می‌کند که از زنان اجتناب کنند: «فیلسوف کسی است که از سه چیز پر آوا و درخشنده کناره می‌گیرد: نام‌آوری، شاهان، زنان.» یا اينکه به اروپا توصیه می‌کند که مردانه شود تا از زنانه شدن فرهنگ جلوگیری کند و ازاین‌رو به ستایش ناپلئون می‌پردازد که: «روزی این افتخار نصیب او خواهد شد که شرایطی را در اروپا به وجود آورده که در آن مرد بر تاجر و کوته‌بین پیروز شده و شاید هم بر «زن» که این‌قدر توسط مسیحیت، روحیه خیال‌پرداز قرن هجدهمی و به‌خصوص «انديشه مدرن و جدید» با تملق مورد نوازش قرارگرفته است.»

درباره نوشین شاهنده

نوشین شاهنده نویسنده، مترجم و متفکر ایرانی است که تاکنون تحقیقات وسیع و جامعی درباره‌ی فمینیسم، زیبایی‌شناختی و فلسفه‌ی غرب به‌ویژه نیچه انجام داده است. او پیش از این‌که این کتاب را بنویسد، مباحث موردنظر را در مقاله‌ای گردآوری کرده بود اما هنگام نگارش کتاب مطالب تکمیلی دیگری را به آن افزود و کتاب را با همکاری انتشارات قصیده سرامنتظر کرد. شما می‌توانید نسخه‌ی الکترونیکی و پی دی اف pdf کتاب زن در تفکر نیچه را از سایت فیدیبو دریافت کنید.

این کتاب برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن این کتاب به کسانی پیشنهاد می‌شود که می‌خواهند با افکار و اندیشه‌های فلاسفه‌ی بزرگ مانند فردریش نیچه آشنا شوند. دانشجویان رشته‌ها فلسفه، فلسفه‌ی هنر و ادبیات می‌توانند این کتاب را برای مطالعه‌ی آزاد خود بخوانند و به دانش فلسفه‌ی خود اضافه کنند. دانشجویان ادبیات می‌توانند بامطالعه‌ی تطبیقی این کتاب با داستان‌های کوتاه یا رمان‌های مطرح جهان، مقاله‌ای دراین‌باره بنویسند. مطالعه‌ی این کتاب به علاقه‌مندان جامعه‌شناسی هم توصیه می‌شود زیرا مطالعه‌ی جامعه‌شناسانه‌ی این اثر می‌تواند دیدگاه ما را نسبت به نگاه جامعه به زن در زمان حیات نیچه گسترده‌تر کند.

آنچه در بالا خواندید نقد و بررسی کتاب زن در تفکر نیچه اثر نوشین شاهنده است. خرید و دانلود کتاب الکترونیکی این کتاب در همین صفحه‌ی فیدیبو امکان‌پذیر است.