کتاب یادداشت های علم جلد 7 نشر انتشارات کتاب‌سرا

سیاست دنیای عجیبی است. دنیایی پرفرازونشیب که اگر در دل آن قرار نداشته باشید درک بسیاری از حوادث آن غیرقابل درک خواهد بود. سیاستمداران در طول سالیان مختلف آمده و رفته‌اند و هرکدام نقشی از خود به‌جا گذاشته‌اند که تاریخ بر اساس آن، آن‌ها را قضاوت می‌کند. یکی از جالب‌ترین منابع تاریخی برای مطالعه‌ی یک دوره‌ی تاریخی در هر سرزمین خواندن خاطرات سیاست‌مداران آن دوران است که اغلب پس از دوران مسئولیتشان منتشر‌ می‌شود. چه آن سیاستمدار امانت را رعایت کرده باشد و حقایق را نوشته باشد و چه این کار را انجام نداده باشد یک کتاب خاطرات بازهم می‌تواند جزئیات قابل‌توجهی را آشکار کند. مجموعه کتاب یادداشت‌های علم یکی از همین کتاب‌هاست که جزئیات جالبی از ده سال از حکومت پهلوی، از 1346 تا 1356، در آن وجود دارد.

درباره‌ی امیر اسدالله علم، وزیر دربار محمدرضا پهلوی

اسدالله علم متولد مرداد 1298 در بیرجند بود. او از خاندان علم بود که سابقه‌ی تاریخی زیادی داشتند و اجدادش هم در کار سیاست بودند. پدرش مردی متجدد بود و با افرادی مانند کمال‌الملک، ایرج میرزا و میرزاده‌ عشقی دوستی و رفاقت داشت.

اسدالله علم در دانشکده‌ی کشاورزی درس‌خوانده بود و سال 1318 طی ازدواجی که رضاشاه ترتیب داد با ملک تاج دختر قوام الملک ازدواج کرد و ازآنجاکه برادر همسرش، داماد شاه و همسر اشرف پهلوی بود رفت‌وآمد اسدالله علم به دربار آغاز شد و دوستی‌ای میان او و ولیعهد شکل گرفت. پس‌ازآن اتفاقات زیادی رخ داد که طی آن‌ها علم ابتدا به فرمانداری سیستان و بلوچستان رسید و پس‌ازآن به کابینه‌ی محمدرضا پهلوی راه یافت. بعدها در سال 1341 و پس از استعفای علی امینی او به نخست‌وزیری رسید تا سرسپرده‌ای کنار شاه باشد که دستورات او را کاملاً عملی کند. یکی از مأموریت‌های مهم علم در این دوران برگزاری انتخابات مجلس در راستای تحقق اهداف انقلاب سفید شاه باشد. او همچنین اقدامات دیگری در راستای برآورده کردن خواسته‌های شاه انجام داد که بعضی از آن‌ها حتی قانونی نبودند. اسدالله علم اسفند 1342 جای خود را به حسنعلی منصور داد و خودش به ریاست دانشگاه پهلوی شیراز رفت.

اسدالله علم سه سال در شیراز بود و در این مدت توانست دانشگاه شیراز را به یکی از قطب‌های علمی کشور تبدیل کند. او سال 45 به وزارت دربار منصوب شد و به تهران بازگشت. انتصاب او به این سمت تغییرات زیادی را در دربار به وجود آورد و ساماندهی‌هایی انجام داد که نقش دربار را در سیاست داخلی و خارجی ایران پررنگ کرد.

علم سال 47 به سرطان خون مبتلا شد و سال‌ها در خارج از ایران درمان می‌شد. سال 56 زمانی که او بخشی از مراحل درمانش را در خارج از ایران می‌گذراند شاه از او خواست استعفا دهد و امیرعباس هویدا وزیر دربار شد. علم نامه‌ای به شاه نوشت و اوضاع وخیم حکومت او را گوشزد کرد اما محمدرضا پهلوی توجهی نکرد که درنهایت یک سال و نیم بعد حکومتش از هم پاشید. هرچند اسدالله علم آن‌قدر زنده نماند تا این روز را ببیند. او 25 فروردین 57 درگذشت. او یادداشت‌های روزانه‌ی محرمانه‌ای از خود به‌جا گذاشت و وصیت کرد در روزگاری که خاندان پهلوی سرکار نباشند منتشر شود.

‌درباره‌ی کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم اثر علینقی عالیخانی

یادداشت‌های علم- جلد هفتم آخرین جلد از مجموعه‌ی یادداشت‌های علم است که از روی دست‌نوشته‌های او نوشته‌شده است. این کتاب وقایع سال‌های 46 و 47 را روایت می‌کند. انتشارات کتابسرا که اجازه‌ی نشر و توزیع این کتاب‌ها را در ایران از خانواده‌ی علم دریافت کرده است این کتاب را اولین بار سال 92 منتشر کرد. این کتاب با یادداشتی توضیحی آغازشده است که در آن به جزئیات حکومت محمدرضا پهلوی و چهره‌ی متفاوت او نسبت به پدرش در سال‌های آغاز سلطنت صحبت شده است. در ادامه یادداشت‌های علم که به‌صورت روزنگار است و از جمعه اول اردیبهشت 46 آغازشده آمده است. علم جزئیات کارها و ملاقات‌های خود به‌خصوص با شخص شاه را در این یادداشت‌ها آورده است. این مجموعه یادداشت در 21 بهمن 47 به پایان رسیده است. ‌

چرا باید کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم را خواند؟

جلد هفتم یادداشت‌های علم خاطرات سال‌های 1346 تا 1347 تقریباً آغاز پست وزارت دربار او را پوشش می‌دهد. زمانی که او در نزدیک‌ترین فاصله به خاندان پهلوی و خانواده‌ی شاه قرار گرفت و جزئیات بسیاری از مسائل داخلی کاخ برایش آشکار شد. این کتاب جایی نوشته‌شده است که محمدرضا پهلوی در اوج قدرت خود بود و گمان می‌کرد بر تمام مسائل و مخالفان خود پیروز شده و سعی داشت ایران را به شکلی که خواست خودش بود اداره کند. هرچند این سال‌ها دقیقا سال‌های سست شدن پایه‌های حکومت او بود که در مدت ده سال بعد به نابودی حکومتش انجامید. این کتاب پر از حرف‌های ظاهراً بی‌اهمیتی است که حقایق زیادی را روشن می‌کند. خواندن کتاب یادداشت‌های علم به شما کمک می‌کند از دیدگاه آقای نخست‌وزیر اوضاع آن زمان ایران را ببینید و قضاوت کنید.

کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم در دسته‌ی کتاب‌های خاطرات سیاستمداران قرار دارد.

کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم مناسب برای گروه سنی بزرگ‌سال است.

تعداد صفحات نسخه‌ی چاپی کتاب 484 صفحه است که با مطالعه‌ی روزانه 20 دقیقه می‌توانید این کتاب را در 24 روز بخوانید.

کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم جزو کتاب‌های حجیم و بلند با موضوع خاطرات سیاستمداران است. این کتاب برای افرادی که وقت بیشتری برای مطالعه دارند و می‌خواهند در زمینه‌ی خاطرات سیاستمداران زمان بیشتری را به مطالعه اختصاص دهند انتخاب مناسبی است.

آنچه در بالا خواندید بررسی و نقد کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم اثر علینقی عالیخانی بود. خرید و دانلود این اثر در همین صفحه امکان‌پذیر است. برای مطالعه‌ی دیگر کتاب‌ها در زمینه‌ی خاطرات سیاستمداران می‌توانید به قسمت دسته‌بندی کتاب‌ها مراجعه و کتاب‌های این موضوع را یکجا مشاهده کنید.

‌در بخشی از کتاب یادداشت‌های علم - جلد هفتم می‌خوانیم

پنجشنبه 1 فروردین 1347

امروز سلام عید نوروز در کاخ گلستان برگزار شد. آیین سلام قدیم را تغییر داده بودیم، به این معنی که به‌جای آن‌که مدعوین قبلاً در تالار تاج‌گذاری اجتماع کنند و بعد شاهنشاه آنجا تشریف ببرند، شاهنشاه آنجا تشریف داشتند و مدعوین از جلوی معظم لها تعظیم کرده می‌گذشتند. خیلی در وقت صرفه‌جویی شد؛ یعنی به‌جای 30/5 ساعت که همه‌ساله وقت می‌گرفت، در 5/2 ساعت تمام شد. شاهنشاه راضی بودند، گو اینکه چون روز اول بود چند اشتباه کوچک پیش آمد ولی چاره نبود، چون هیچ‌کس تمرین نداشت. امروز برای اولین دفعه شهبانو در این سلام شرکت فرمودند. خیلی باشکوه بود و تیغی بود به چشم دشمنان مخصوصاً آن طبقه از آخوندهای فناتیک احمق که دکانداری می‌کنند. فردا خیال دارم به مسافرت شمال بروم. شهبانو مرا دعوت فرموده‌اند که در رکابشان باشم، ولی من زودتر می‌روم...