کتاب طراحی آرمانی نشر انتشارات آریانا قلم

در چند دهه‌ی اخیر آهنگ تغییرات کسب و کارها چنان با شتاب حرکت می‌کند که کمتر کسب و کاری می‌تواند با آن هماهنگ شود و آینده‌ی خود را تضمین کند. اگر مدیران سازمان‌ها خود را با این تغییرات هماهنگ نکنند، نمی‌توان از انتظار موفقیت چندانی داشت. یکی از راهکارهای بقا، اتخاذ رویکردی است که به برنامه‌ریزی‌های مداوم برای آینده بپردازد و به فکر نوآوری در تمام سطوح باشد.

درباره‌ی کتاب طراحی آرمانی

کتاب «طراحی آرمانی» با عنوان انگلیسی (Idealized design) برای اولین بار در سال 2007 منتشر شد. طراحی آرمانی مفهوم جدیدی است که توسط دکتر راسل ایکاف طراحی شده و توسط او و همکارانش توسعه پیدا کرده است. این مفهوم طرز تفکر جدیدی درباره‌ی حل مسائل ارائه می‌دهد. به اعتقاد ایکاف بهترین راه برای حل مشکلات، تصور راه حل ایده‌آل و بازگشت از آن شرایط تا امروز است. به این ترتیب پیش از دانستن راه حل ایده‌‌ال با موانع روبه‌رو نمی‌شوید.

برنامه‌ریزی سازمان‌ها تاکنون سه مرحله تکامل را پشت سر گذاشته است. گذشته‌گرایی، حال‌گرایی و آینده‌گرایی.

گذشته گرایان معتقدند که راه حل‌های قدیمی برای حل مشکلات فعلی بهترین گزینه‌اند. حال‌گرایان به سیستم موجود راضی‌اند و حل مشکلات را به خود مشکلات می‌سپارند. آینده‌گرایان معتقدند آینده فرصت‌های بهتری در اختیار آنها قرار می‌دهد. اما ضعف این دیدگاه پیش‌بنی آینده است. به همین علت رویکرد جدیدی تحت عنوان طراحی آرمانی توسعه پیدا کرد. طراحی آرمانی رقابت درون سازمانی افراد را کاهش می‌دهد و کارکنان را به سمت شیوه‌ی صحیح تعامل هدایت می‌کند. این تفکر سازمانی در نهایت هم‌افزایی را افزایش می‌دهد.

بخش اول کتاب به طور کامل به اصول طراحی آرمانی می‌پردازد مراحل پیاده سازی آن را توضیح می‌دهد. بخش دوم به کاربردهای طراحی آرمانی اختصاص دارد و این رویکرد را در عمل و بازار رقابت توصیف می‌کند. بخش سوم کتاب توضیح می‌دهد که رویکرد طراحی آرمانی  چگونه برای مسائل کلان به کار می‌رود و نگاهی وسیع‌تر به چالش‌های ملی و بین‌المللی دارد. بخش چهارم کتاب به طرح‌های آرمانی کامل می‌پردازد و جزئیات بسیار دقیقی را برای افراد علاقمند به این حوزه  ارائه می‌دهد

کتاب طراحی آرمانی شامل 15 فصل به ترتیب زیر است:

تولد یک ایده

فصل اول: مراحل طراحی آرمانی

فصل دوم: سازمان‌دهی فرایند

فصل سوم: آمادگی برای فرایند طراحی آرمانی

فصل چهارم: بنگاه‌های کسب و کار

فصل پنجم: سازمان‌های دولتی و غیردولتی

فصل ششم: بهبود فرایند

فصل هفتم: محو مشکلات

فصل هشتم: طراحی فضا و تسهیلات

فصل نهم: دل به دریا زدن

فصل دهم: چالش‌های شهری

فصل یازدهم: چالش سلامت

فصل دوازدهم: چالش‌های دولت

فصل سیزدهم: شرکت انرژتیک

فصل چهاردهم: مدرسه‌ی عالی موسیقی

فصل پانزدهم: آژانس ارتباطات کاخ سفید

درباره‌ی نویسندگان کتاب طراحی آرمانی

جیسون مگیدسون فارغ التحصیل مدیریت بازرگانی مدرسه‌ی وارتون از دانشگاه پنسیلوانیاست و مدرک دکترای خود را از دانشگاه یونیون اخذ کرده است. مگیدسون در شرکت گلاسکو اسمیت کلاین[1] به عنوان مدیر فرایندهای نوآوری مشغول به کار بوده و با استفاده از طراحی آرمانی برای بخش تدارکات، تاکنون میلیون‌ها دلار در هزینه‌های این شرکت صرفه‌جویی کرده است. مقالات متعدد مگیدسون در این حوزه را می‌توان در نشریات معتبری نظیر در هاروارد بیزینس و نشریه مدیریت نوآوری مشاهده کرد.

راسل ایکاف از دیگر نویسندگانی است که در نگارش این کتاب  مشارکت داشته است. او در حال حاضر به عنوان استاد علوم مدیریت در دانشگاه پنسیلوانیا مشغول به کار است. دکتر ایکاف تاکنون کتاب‌های متعددی را به رشته‌ی تحریر درآورده و در انتشار آثار مختلفی به عنوان نویسنده‌ی همکار نقش داشته است. از دیگر افتخارات دکتر ایکاف می‌توان به انتشار بیش از 200 مقاله اشاره کرد. او عضو جامعه‌ی تحقیقات آمریکاست و پیش از آن معاونت انجمن علوم مدیریت را نیز بر عهده داشته است. نقش دکتر ایکاف در دانشگاه پنسیلوانیا بسیار حائز اهمیت است. تفکر سیستمی و تسلط به علم مدیریت او را به یکی از بزرگ‌ترین نوآوران علم مدیریت تبدیل کرده است. به همین علت بورسیه‌ای با نام او در مدرسه‌ی وارتون ایجاد شده و مرکزی تحت عنوان رویکردهای سیستمی در دانشکده‌ی مهندسی تاسیس شده است. از آثار منتشر شده توسط دکتر ایکاف می‌توان «بازطراحی آینده»، «احیای اقتصاد غرب» و «هنر حل مسئله» اشاره کرد.

هربرت آدیسون به مدت 20 سال در سمت ویراستار انتشارات کمبریج مشغول به کار بوده و کتاب‌های بسیاری را در زمینه‌ی کسب و کار ویرایش کرده است. او پس از بازنشستگی کارش را به عنوان مشاور ویراستار ادامه داد و به نویسندگی روی آورد. او عضو آکادمی مدیریت و عضو  هیات امنای مرکز رویددهای سیستمی ایکاف در دانشگاه پنسیلوانیاست.

دربخشی از کتاب طراحی آرمانی می‌خوانیم

هرچند می‌توان طراحی آرمانی را در سازمان‌های گوناگون به کاربرد. اما فرایندی نیست که با شکلی ثابت در همه‌جا به کار برود. بنگاه‌های کسب‌وکار در فضایی رقابتی کار می‌کنند و برای استمرار فعالیت خود به جریان سود نیاز دارند. در این فصل کاربردهای فرایند طراحی آرمانی را در دو شرکت - در صنایع متفاوت - توصیف کرده و برخی عناصر مشابه طراحی را در بنگاه‌های کسب‌وکار نشان خواهیم داد. پیش از آن لازم است نکته‌ای را اضافه کنیم: این فصل تنها فصل مرتبط با بنگاه‌های کسب‌وکار نیست. در اینجا به طرح‌های آرمانی بزرگ می‌پردازیم. همین فرایند در محصولات جدید. نوآوری در فرایند. حل مسائل کسب و کار و فضا و تسهیلات کاربرد دارد.

در دو حالت شرکت‌های تجاری به طراحی آرمانی رو می‌آورند. شرکتی موفق که رهبرش به فرایند طراحی آرمانی علاقه‌مند بوده و چون فکر می‌کند با اين کار شرکت مزیت رقابتی عمده‌ای کسب می‌کند، به دنبال آن است. یا اینکه رهبر سازمان فکر می‌کند برخی تغییرهای احتمالی در محیط کسب و کار شرکت، توفیق آن را به خطر می‌اندازد. مثال ما شرکتی در حوزه انرژی است که عملکرد خوبی دارد. اما بر این عقیده است که تغییر محیط پیرامونش تهدیدی برای آن است.

حالت دوم، شرکتی بحران زده است حیات آن در معرض تهدید است. گاهی مدیران چنین شرکتی به اقداماتی دست می‌زنند که بی‌فرجام است. در چنین شرایطی آن‌ها نومید شده و به هر چیزی که امکان توفیق آن‌ها را به دنبال داشته باشد، تمسک می‌جویند و به عنوان آخرین راه به طراحی آرمانی روی می‌‌آورند. اغلب، این تلاش‌ها مانع از فروپاشی بنگاه می‌شوند. مثال چنین شرایطی فروشگاه‌های زنجیره‌ای است که استفاده از طراحی آرمانی در یکی از نواحی، مانع از سقوط آن شد. این مثال نشان می‌دهد که طرح‌های آرمانی را برای بخشی از سازمان نیز کاربرد دارند. برای مثال برای شعبه‌ها واحدها یا دفاتر و حتی بخش‌های کوچک‌تر سازمان به کار می‌روند. وقتی طرح یک قسمت آماده می‌شود بر سیستم بزرگ‌تری که در آن واقع است تأثیر گذاشته و به آن تسری می‌یابد. چنین امری در مثال نیز دیده می‌شود. ابتدا ویژگی‌های نقاط اشتراک طراحی در بنگاه‌های کسب ‌وکار را بررسی می‌کنیم.

طرح‌های آرمانی شرکت‌ها به طور معمول بر محور مسایل زیر توسعه می‌یابند:

کالاها و یا خدماتی که ارائه می‌دهند

شیوه مدیریت و سیستم سیاست داخلی

اقتصاد داخلی

یادگیری سازمانی

توسعه منابع انسانی

ارتباطات درونی و بیرونی

روابط بیرونی

تجهیزات و تسهیلات