کتاب مراقبات اخلاق توحیدی جلد 3 نشر واژه پردازان اندیشه

پس از مراقبه مرتبه اول، نوبت به مراقبه حریمداری می‌رسد. در حقیقت، سالک باید توجه به این مطلب داشته باشد که همۀ موجودات در مرتبه خود دارای شعور هستند و اعمال او را رصد می‌کنند؛ پس در روز قیامت به نفع یا ضرر او شهادت می‌دهند. آیات فراوانی در قرآن از شهادت موجودات در روز قیامت و یا تسبیح و تقدیس آنان در همین دنیا خبر می‌دهند و بیانگر درک و شعور و سمع و بصرداشتن همه موجودات -حتی جمادات- در قبال وقایع اطراف آنان هستند: «تُسَبِّحُ لَهُ السَّماواتُ السَّبْعُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فیهِنَّ وَ إِنْ مِنْ شَیْ ءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبیحَهُم » (الإسراء، 44)؛ بنابراین انسان باید مراقب باشد و بداند که تمام موجودات در حکم دوربینی هستند که اعمال او را ثبت و ضبط می‌کنند. «مراقبات اخلاق توحیدی 3» شامل این مرتبه از مراقبه است.

در این مرتبه از مراقبه، انسان باید به چند گروه از شاهدان عالم توجه و مراقبه ویژه داشته باشد. اولین و والاترین شاهد، حق متعال است و بعد از خداوند یکتا چند گروه -به تناسب مقام و مرتبه‌ای که دارند- شاهد بر ظاهر اعمال و اعتقادات انسان هستند: اولیای الهی (رسول اکرم(ص)، اهل‌بیت(ع) و مؤمنین خاص)، فرشتگان عوالم ملکوت، دو ملک نگهبان هر فرد و کاتبان اعمال، اعضای بدن، زمان‌ها و مکان‌ها.

این مجلد دارای یک اربعین است که هریک از شاهدان مذکور، چند روز از محتوای آن را به خود اختصاص داده‌ اند.