کتاب نسل‌کشی ارمنی نشر افکار

ولفگانگ گوست، رورنامه‌نگار آلمانی و سردبیر سابق نشریۀ اشپیگل، در کتاب نسل‌کشی ارمنی (شواهدی از بایگانی‌های وزارت خارجه آلمان) با تکیه بر اسناد دولتی آلمان در جنگ جهانی اول و پس از آن، می‌کوشد گزارشی مستند از نسل‌کشی دیگری بدهد که پای آلمان‌ها در آن گیر است: نسل‌کشی ارمنی‌های عثمانی-ترکیه در جنگ جهانی اول. به‌زعم او، «نسل‌کشی ارمنی تمایز مشکوکی با دیگر نسل‌کشی‌ها، به‌عنوان ‌اولین ‌نسل‌کشی در قرن بیستم، دارد. این شک و تردید متکی بر این واقعیت است که علی‌رغم جنایتی چنین بزرگ، به‌نحوی ‌‌چشمگیر از مجازات در امان مانده است. این معافیت از مجازات که مرتکبان این جنایت از آن بهره‌مند شده‌اند، تفاوت بارز دیگری به ‌نسل‌کشی ارمنی می‌دهد. درواقع، همان‌گونه که خود هیتلر شهادت داده است، این جنایت یکی از عوامل اصلی‌ای بود که به نازی‌ها جسارت داد تا اقدامات گستردۀ نابودسازی را در جنگ جهانی دوم به‌ راه اندازند.

توضیحات اضافه:آلمان در حوالی پایان جنگ جهانی اول از طریق حمایت محرمانه از اقدامات امدادی برای قربانیان ارمنی، یا پس از جنگ از طریق دستکاری در پرونده‌‌ها، تلاش کرد خود را در وضعیت مطلوبی برای مذاکرات پاریس قرار دهد، اما این تلاش‌‌ها بیهوده بود. چون در خلال مذاکرات پاریس بر سر‌ آیندۀ آلمان، که منجر به قرارداد ورسای شد، به‌هیچ‌وجه از نژادکشی ارامنه حرفی به میان نیامد. پس از آنکه روسیۀ کمونیست در سال ۱۹۱۷ به قدرت رسید و از حمایت نظامی ارامنه خودداری کرد و نیروهایش را عقب کشید - و ترکیه به سرزمینی یورش برد که امروز جمهوری ارمنستان است - باقی‌ماندۀ متحدان سابق در پاریس جمع شدند و حمایت سیاسی خود را از ارمنستان برداشتند، و با پیروان کمال پیروز متحد شدند. حتی ایالات متحده که وفادار‌ترین شریک ارامنه در جنگ جهانی بود، ارامنه را به سرنوشت خود ر‌ها کرد. گرچه، دیپلمات‌های آلمانی واژۀ آلمانی «قتل‌عام» (Völkermord) را در خلال جنگ جهانی اول به کار می‌بردند، کلمۀ «نسل‌کشی» (Genocide) که امروز در سطح بین‌المللی پذیرفته شده است، در سال ۱۹۱۴ برای اولین‌بار توسط رافائل لِکمین، وکیل لهستانی و نجات‌یافته از هولوکاست، به کار رفت. با تحریک او بود که سازمان ملل با کنوانسیون منع و مجازات جنایت ‌نسل‌کشی در سال ۱۹۴۸ موافقت کرد. برطبق این کنوانسیون، مقصر باید «با قصد انهدام کلی یا جزئی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی» اقدام کند. او باید همچنین برخی جنایات مانند «کشتن اعضای گروه یا واردکردن لطمۀ جسمی یا روحی به آنان» مرتکب شود. طبق این تعریف - و اسناد تهیه‌شده توسط دیپلمات‌های آلمانی - همگی بر این موضوع توافق دارند که اقدام علیه ارامنه در تعریف ‌نسل‌کشی قرار دارد. گزارشات نمایندگان دیپلماتیک آمریکا در ترکیه، که در این کتاب آمده است، نیز دقیقاً به همین نتیجه می‌رسد. کنت فون لوئتشاو، سخنگوی سفارت آلمان، این فصل مربوط به گناه آلمان را به‌این‌ترتیب می‌بندد و می‌گوید: «فایل‌های مربوط به فاجعه هنوز بسته نشده‌اند، و باید قویاً امید داشته باشیم که دوباره به آن بپردازیم».