کتاب مقالات تجربی در خصوص بانکداری اسلامی نشر نور علم

در بین کشورهای دارای نهادهای مالی اسلامی، فقط ایران و سودان به طور کامل نظام مالی مبتنی بر شریعت را پذیرفته اند. در سایر کشورها، بانک های اسلامی و سنتی در بازارهای بانکی دوگانه فعالیت می کنند. توسعه بانکداری اسلامی به موضوع مهم بررسی تفاوت های بنیادی بانک های اسلامی و سنتی در خصوص سوددهی، ریسک، الگوهای تجاری، ساختار بازار و رقابت منجر شده است. بررسی تفاوت های بین بانک های اسلامی و بانک های سنتی که به طور عمده ناشی از ویژگی خاص قراردادهای مالی اسلامی و نقش هیئت امور شرعی در حاکمیت بانک اسلامی و تاُثیر آن ها بر رفتار بانک ها است، هدف اصلی این مقاله است. در دو فصل اول این مقاله، در یک چارچوب با جامعیت بیشتر چگونگی شکل‌گیری رفتار بانک های اسلامی و سنتی در یک بازار دوگانه مورد مقایسه قرار گرفته است. هدف به‌ویژه پاسخگویی به این سؤالات است: آیا ثبات بانک های اسلامی و سنتی با اوج گیری بازار دوگانه تحت تاُثیر قرار می گیرد؟ آیا بانک های اسلامی و سنتی رفتاری متفاوت دارند، به خصوص زمانی که نرخ های سپرده خود را تعیین می کنند؟ در فصل سوم، ویژگی حاکمیت بانک اسلامی و تاُثیر آن بر تاُمین مالی مبتنی برسهام مورد بحث قرار گرفته است. در حالی که ممکن است در تمایز قائل شدن بین الگوی تجاری بانک های اسلامی و سنتی به دلیل این که هردو با هدف کسب سود ایجاد شده اند با مشکل مواجه شویم، بانک اسلامی دارای ویژگی هایی است که آن را از بانک سنتی متمایز می سازد. از دیدگاه حاکمیت، بانک های اسلامی علاوه بر هیات مدیره داری هیئت نظارت بر امور شرعی هستند. نظام حاکمیت اضافی انتظار می رود امور شرعی بانک های اسلامی را تنظیم کند. ویژگی دیگری که بانک های اسلامی را متمایز از بانک های سنتی می کند این است که بانک های اسلامی دارای روش تاُمین مالی مبتنی بر اصل تسهیم سود و زیان هستند. این روش تاُمین مالی، به تاُمین مالی سهم مبتنی بر تسهیم ریسک بین بانک ها (وام دهندگان) و کار آفرین ها (وام‌گیرنده‌ها) موسوم است. در همین زمینه چگونگی تاُثیر هیئت نظارت بر امور شرعی بر روش های تاُمین مالی سهم مورد بررسی قرار گرفته است.