کتاب آدام نشر خزه

جامعه‌ی ارمنیان ایران که قرن‌‌ها در دامن مهد تمدن‌‌زا و فرهنگ‌‌پرور ایران‌زمین حضور داشته‌، از همان سال‌های ابتدای شکل‌گیری‌‌اش در زندگی اجتماعی و فرهنگی ایران همدستی و نقش داشته‌‌ است. این دو ملتِ دوست به لطف همکاری و مشارکت خود طی قرن‌‌ها، متقابلاً در زمینه‌‌های مختلف فرهنگی و ادبی از جمله تاریخ‌‌نگاری، زبان‌‌شناسی، ادبیات و موسیقی بر هم تأثیر گذاشته‌اند و بر شایستگی و سزاواری این عرصه‌ها میان دو ملت افزوده‌‌اند. در دوران معاصر این امر پربارتر بوده و در زمینه‌‌هایی که در بالا بدان اشاره شد تأثیرگذارتر و پرثمرتر بوده است. مشخصاً در قرن گذشته، در زمینه‌‌ی ادبیات و شعر ده‌‌ها شاعر و نویسنده پا به عرصه گذاشته‌اند و آثار چشمگیری خلق کرده‌ و به چاپ رسانده‌‌اند. تبادل ادبی بین آنان هم پیشرفت چشمگیری داشته، اما شوربختانه بخش زیادی از این آثار به دلیل نبودِ ترجمه یا کمتر ترجمه شدن در دسترس خواننده‌ی فارسی‌زبان قرار نگرفته است. اما از نیمه‌‌ی دوم قرن بیستم این امر بالندگی چشمگیری داشته است. به لطف تلاش گروهی از روشنفکران و ادیبان ارمنی و فارسی‌‌زبان آثار بی‌شماری از نویسندگان و شاعران ارمنی ترجمه شده و به صورت کتاب، مجموعه یا چاپ در نشریات در اختیار و دسترس ادب‌دوستان قرار گرفته است. این ترجمه‌‌ها تأثیر بسزایی در شناساندن ادبیات ارمنی و نویسندگان و تاریخ ملت ارمنی به خوانندگان فارسی‌زبان داشته است. رمان «کتاب آدام»، نوشته‌ی هاکوب کاراپنتسِ ایرانی-ارمنی که اینک در دسترس است، جزو آثاری است که هم از نظر محتوایی و هم از نظر خود نویسنده در مسیر همین هدف قرار دارد و تلاشی ستودنی است.