این جهان گذرا خُردترین کتاب در زمینة تاریخ کلان است، کتابی که داستان عالم و آدم را در کمترین صفحات ممکن نقل میکند. از پیدایش ستارگان و نخستین موجودات زنده تا شکلگیری مرحلهبهمرحلة تمدن بشری، از تکوین شهرها و امپراتوریها تا ظهور نظام سرمایهداری و شبکة جهانی اینترنت، دیوید کریسچن، نویسندة کتاب، همة این پدیدههای پراکنده را، بهنحوی وحدتیافته، در قالب یک کتاب راهنمای موجز، قابلفهم و برانگیزنده گرد آورده است. یک مورخِ بزرگ قادر است بهنحوی تجربی پیوندهای موجود بین نخستین انسان هوشمند و نسخة امروزی آن انسان را روشن سازد و یک قصه گویِ بزرگ قادر است از پیوندهای پیشگفته تصویری زنده و جاندار به دست دهد. دیوید کریسچن، و بهتبع آن کتاب حاضر، هر دو ویژگی را یکجا در خود دارد. کتاب دراصل داستان یک سفر است، شرحی دلکش از مسیری طولانی و پرفرازونشیب که آدمی از عصر غذاجوییِ اولیه تا عصر مدرن امروزی پیموده است.
* * *
ژولیوس سزار در عبارتی که اکنون زبانزد شده، همة شگفتیها و آشفتگیهای ده سال جنگ قلمروگشایانة خود در سرزمین گل را در سه واژة لاتین خلاصه کرد: «veni, vidi, vici»: «آمدم، دیدم، فتح کردم». در کتاب حاضر، دیوید کریسچن، در یک اقدام هنرمندانة مشابه، همة شگفتیها و آشفتگیهای ۲۵۰,۰۰۰ سال تاریخ بشر را در کمترین صفحات ممکن خلاصه و به مخاطب عرضه کرده است؛ و هماو با نشان دادن این مطلب که چگونه یادگیریِ مستمرِ جمعی، در طی اعصار و قرون، بر مهارتهای انسانی و نیز بر جمعیت، ثروت و قدرتِ آدمی افزوده است، حتی گامی فراتر از رجزخوانیهای ژولیوس سزاری برداشته است. برای گام نهادن در مسیر فهم جهانی که پیچیدگیهایش پیوسته پراکندگی خاطر میآورد، چه راهی سهلتر، سریعتر و متقاعدکنندهتر از این!
ویلیام مکنیل، استاد تاریخ دانشگاه شیکاگو، نویسندة کتاب خیزش غرب