معرفی، خرید و دانلود کتاب خودمردم نگاریِ آموزشِ دانشگاهی در ایران

خودمردم‌نگاری (Autoethnography) شیوه‌ای از مردم‌نگاری است که از طریق بازخوانی و بازاندیشیِ تجربه‌های زیسته، به‌شکل مسئله‌مند، به توصیف و تحلیل و معنابخشی به رخدادهای سپری‌شده در زندگیِ فرد می‌پردازد. در واقع، خودمردم‌نگاری رویکردی از پژوهش و نگارش است که در پیِ توصیف و تحلیل (Graphy) نظام‌مند تجربۀ شخصی (Auto) به‌منظور فهم تجربۀ فرهنگی (Ethno) است. خودمردم‌نگاری سعی می‌کند که در لوای یک توصیف کل‌نگرانه از یک پدیدۀ مشخص، موقعیت و جایگاه آن را در بستر تحولات تاریخی، فرهنگی و اجتماعیِ یک جامعه مورد تحلیل قرار دهد. واکاویِ تجربه‌های زندگی، با نگاهِ پیداکردنِ یک یا چند خط‌مشیِ فرایندی که در گذر زمان به‌شکل پیدا و پنهان در جریان زندگی سیر دارند، هدف اصلیِ این رویکرد و بینش مطالعاتی در تفسیر و تبیین مسائل اجتماعی از طریق صورت‌بندی‌کردنِ رخدادهای اطراف ما است. خودمردم‌نگار می‌تواند با پذیرفتن نمایندگی از یک قشر اجتماعی و فرهنگی، چگونگیِ درک اجتماعی و عمومیِ تحولات آن طبقه را مورد بررسی قرار دهد. خودمردم‌نگاری رویکردی جدید در پژوهش کیفی است، که می‌کوشد بین خودِ فردی با خودِ جمعی پیوندی ارگانیک برقرار نماید. در این تلقی، «خود» و «تجربه‌های آن» اساس درک و فهم از یک مسئله به‌شمار می‌روند. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این رویکرد مطالعاتی، احساس هم‌زادپنداری بین افراد طبقه یا گروه اجتماعی با روایت‌هایی است که خودمردم‌نگار بیان می‌دارد. از همین جهت، خودمردم‌نگاری نوعی صحبت و گفت‌وگوی فعال بین راوی و خواننده است؛ گفت‌وگویی هدفمند و تعاملی که بنا دارد با عمیق‌تر دیدن و نشان‌دادنِ تجربه‌های درونی‌شده، معنای نهانیِ آن‌ها را به‌صورت شفاف و روشن در دسترس عموم قرار دهد. در این فرایند، خودمردم‌نگار خود را از شیوه‌های مرسوم نگارش علمی، که به‌نوعی موجودیت وی را تحت سلطۀ متن به اسارت می‌گیرد، رها می‌بیند. هرچند استفاده از این رویکرد در مطالعات علوم انسانی و اجتماعی در کشور ما بسیار جوان و محدود است، اما به نظر می‌رسد که با توجه به ماهیت آن، می‌تواند در سایر علوم، به‌خصوص علومی که بستری بین‌رشته‌ای دارند، مانند علوم منابع طبیعی و محیط‌زیست، به‌کار گرفته شود. به‌کارگیریِ خودمردم‌نگاری در آموزش جنگل‌داری، به‌نوعی تلاش برای نزدیک‌کردنِ مطالعات و پژوهش‌های آموزش عالی و رشتۀ منابع طبیعی با محوریت جنگل‌داری است. سال‌ها دوربودنِ فضای پژوهش‌های آموزش عالی و تزریق‌نشدنِ دستاوردهای آن در سایر علوم دانشگاهی، منجر به شکاف و گسستی عظیم بین فرایندهای آموزشی در غالب رشته‌هایی چون منابع طبیعی با اصول واقعیِ آموزش عالی شده است، به‌گونه‌ای که امروزه به‌سختی می‌توان لزوم بهره‌گیری از این اصول را در بدنۀ رشته‌های دانشگاهی بدیهی فرض کرد. در همین راستا، در این کتاب، با محوریت خودمردم‌نگاری، آموزش جنگل‌داری در دانشگاه‌های کشور، از طریق مکانیسم بازاندیشیِ انتقادی و تفسیر نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدیدهای آن، مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی، با بهره‌گیری از اندیشه‌ها، تأملات و آثار دانشگاه‌پژوهان سرشناس ایرانی، به‌خصوص محمدامین قانعی‌راد، مقصود فراستخواه، نعمت‌الله فاضلی و عباس کاظمی، سعی نموده‌ام تا تجربه‌های زیستۀ آموزشیِ خود را در پرتو اصول و نظریه‌های یاددهی و یادگیری و فرهنگ اصیل دانشگاهی، مورد ارزیابی و نقد قرار دهم. برای یادآوری، بازسازی و بازنماییِ خاطرات و رخدادهای زیسته‌شده، از یادداشت‌ها، گزارش اردوهای علمی، دل‌نوشته‌ها، عکس‌ها و فیلم‌های دوران دانشجویی و همچنین مشورت، نظرسنجی و مصاحبه با برخی همکلاسی‌ها در هر سه مقطع دانشجویی و همکاران دانشکده در دورۀ استادی استفاده نموده‌ام. از کلیۀ عواملی که در شکل‌گیری و بازآفرینیِ خاطرات آموزشیِ من نقش داشته‌اند صمیمانه سپاس‌گزارم و امیدوارم که این روایت و تک‌نگاری مقدمه‌ای برای توسعۀ بازاندیشی، تأمل و گفت‌وگو در فرایند مسئلۀ آموزش رشته‌های منابع طبیعی و مطالعات جنگل باشد.