برنامه‌ریزی استراتژیک منابع انسانی
جلد اول

برنامه‌ریزی راهبردی و عملیاتی منابع انسانی یکی از فرآیندهای اصلی مدیریت منابع انسانی در سازمان است که مبنای تصمیم‌ گیری‌های راهبردی در نظام مدیریت منابع انسانی است و در نظام مدیریت منابع انسانی و اقدامات ذیل آن از جمله استعدادیابی، جذب و استخدام، آموزش، توسعه و مدیریت نگهداشت کارکنان، به عنوان ابزار اصلی سیاستگذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های راهبردی و عملیاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تدوین چشم‌اندازهای مناسب از کیفیت و ترکیب و توزیع منابع انسانی در سازمان و نهایتاً طراحی برنامه‌های عملیاتی در جهت محقق نمودن این چشم‌انداز، از مسیر برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی امکان‌پذیر خواهد بود. بدون تدوین برنامه‌های منابع انسانی عملاً تصمیم‌گیری‌های پرسنلی و نظام‌های مدیریت منابع انسانی دچار روزمرگی و انفعال خواهد شد و پیامدهای منفی نظیر عدم اثربخشی در شکل‌دهی به شایستگی‌های ضروری سازمان در جهت اهداف راهبردی سازمان و نیز هزینه‌های ناشی از کمبودها و مازادها در کیفیت و کمیت نیروی انسانی را، در پی‌خواهد داشت. با این وجود، علیرغم اهمیت این موضوع، نظام برنامه‌ریزی منابع انسانی و در سطحی بالاتر برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی در کشور ما مغفول مانده است. متاسفانه اغلب سازمان‌های کشور چه در بخش عمومی و چه در بخش خصوصی حتی واجد برنامه کوتاه مدت منابع انسانی نیستند. فقدان نظام اطلاعات دقیق منابع انسانی، عدم شناخت روندهای آتی منابع انسانی و عدم آگاهی از چشم‌انداز منابع انسانی و چگونگی طراحی و سیاست‌گذاری نظام‌های مدیریت منابع انسانی در این مسیر، هزینه‌های متعددی را بر سازمان‌ها تحمیل نموده است. کتاب حاضر، که ترجمه اثر بلکورت و همکاران وی است، از جمله کتاب‌های مطرح و مرجع در محیط‌های دانشگاهی و حرفه‌ای در حوزه برنامه‌ریزی منابع انسانی است. بلکورت و همکارانش از جمله متخصصانی هستند که سال‌ها در حوزه برنامه‌ریزی منابع انسانی به مطالعه و پژوهش و مشاوره پرداخته اند. این کتاب با مبحث مدیریت استراتژیک سازمان آغاز می‌گردد. این شروع بر اهمیت نگرش راهبردی به هر گونه فعالیت در حوزه مدیریت منابع انسانی از جمله برنامه‌ریزی منابع انسانی تاکید می‌نمایند. هر گونه سیاستگذاری در حوزه مدیریت منابع انسانی چنانچه نتواند پاسخگوی اهداف و دغدغه‌های راهبردی سازمان باشد، نخواهد توانست اثربخشی لازم را داشته باشد. مبحث تحلیل و رصد محیط در فصل بعد، این نگاه را در برنامه‌ریزی منابع انسانی تکمیل خواهد نمود. در فصل ۳ کتاب با تاکید بر شغل و طراحی شغل در برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی، به صورت دقیق حلقه مفقوده اتصال برنامه‌ریزی منابع انسانی با ماموریت‌های سازمان، ساختار سازمان و فرایندهای کاری و نیز اهمیت طراحی شغل در تحقق چشم‌اندازهای منابع انسانی مورد تاکید قرار گرفته است. در فصول بعدی، فنون و تکنیک‌های برنامه‌ریزی منابع انسانی مورد بحث قرار گرفته است و سازوکارهای فنی مناسبی در جهت برنامه‌ریزی منابع انسانی ارائه شده است. مباحث این جلد ازکتاب که ترجمه بخش‌های نخستین کتاب برنامه‌ریزی راهبردی منابع انسانی بلکورت و همکاران است، می‌تواند راهنمای مناسبی برای حرفه ای‌ها و مدیران منابع انسانی در جهت ایفای نقش‌های راهبردی و اثرگذار در سازمان از سوی آنان باشد. علاوه بر این مفاهیم این کتاب می‌تواند از سوی محققان، اساتید و دانشجویان علاقه مند به مباحث مدیریت استراتژیک منابع انسانی، تحلیل مسائل برنامه‌ریزی منابع انسانی و برنامه‌ریزی منابع انسانی مورد استفاده قرار گیرد. محمد مهدی فراحی سیده نرگس رهنما مجید دامن پاک