کتاب کنوانسیون محو کلیه اشکال تبعیض علیه زنان نشر انتشارات پژوهشکده زن و خانواده

«کنوانسیون‌ محو کلیه‌ اشکال‌ تبعیض‌ علیه‌ زنان‌» نه‌ اولین‌ معاهده‌ای‌ است‌ که‌ الحاق‌ ایران‌ به‌ آن‌ در دستور کار قرار گرفته‌ و نه‌ نخستین‌ موضوع‌ مباحثات‌ جنجالی‌ میان‌ موافقان‌ و مخالفان‌ است‌، با وجود این‌، سه‌ ویژگی‌، الحاق‌ به‌ این‌ معاهده‌ را به‌ موضوعی‌ نگران‌ کننده‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌: نخست‌، آن‌ که‌ تاکنون‌ کمتر سند بین‌المللی‌ از چنین‌ شمولی‌ برخوردار بوده‌ که‌گستره‌اش‌ تمامی‌ حوزه‌های‌ حقوقی‌، آموزشی‌، فرهنگی‌، اجتماعی‌، سیاسی‌، اقتصادی‌ و خانوادگی‌ و حتی‌ نهادهای‌ خصوصی‌ و مؤسسات‌ غیردولتی‌ را نیز دربرگیرد؛ دوم‌، باتوجه‌ به‌ حساسیت‌ نقش‌های‌ اجتماعی‌ و خانوادگی‌، زن‌ می‌تواند محور تحولات‌ و تطورات‌ بنیادین‌ اجتماعی‌ قرار گیرد، لذا هرگونه‌ مسامحه‌ در جهت‌گیری‌، سیاست‌گذاری‌ و اصلاحات‌ در مورد زنان‌، پیامدهای‌ سهمگینی‌ برای‌ جامعه‌ خواهد داشت‌؛ سوم‌، آن‌ که‌ در جهان‌ کنونی‌ هر کس‌ می‌کوشد تا مقاصد خود را در قالب‌های‌ زیبا و پیرایه‌های‌ آراسته‌، مخفی‌ نماید، چنان‌ که‌ جریان‌ مسلط‌ جهانی‌ نیز در موضوع‌ حقوق‌ بشر و حقوق‌ زنان‌، چنین‌ عمل‌ کرده‌، به‌ طوری‌ که‌ الفاظ‌ زیبا و عبارت‌های‌ فریبنده‌ در مواد کنوانسیون‌، تصمیم‌گیری‌های‌ کارشناسی‌ را تحت‌الشعاع‌ قرار داده‌ است‌. از قضا انتقاد مهم‌ مخالفان‌ الحاق‌ به‌ موافقان‌، آن‌ است‌ که‌ کارشناسی‌ها پس‌ از اتخاذ تصمیم‌ انجام‌ شده‌ است‌. آن‌ چه‌ بر نگرانی‌ها می‌افزاید و مسئولیت‌ نهادهای‌ مسئول‌ را دوچندان‌ می‌سازد، ارتباط‌ ضعیف‌ دستگاه‌ برنامه‌ریزی‌ و سیاست‌گذاری‌ کشور با کارشناسان‌ و نهادهای‌ کارشناسی‌ است‌ که‌ از مهم‌ترین‌ آفات‌ تصمیم‌گیری‌ در کشورهای‌ جهان‌ سوم‌، از جمله‌ کشور ماست‌. از این‌جا می‌توان‌ ضرورت‌ نهضت‌ نرم‌افزاری‌ و تولید دانش‌ را بیش‌ از پیش‌ احساس‌ کرد. دفتر مطالعات‌ و تحقیقات‌ زنان‌ به‌ منظور جبران‌ این‌ خلا، فعالیت‌های‌ مختلفی‌ را متناسب‌ با شرایط‌ زمانی‌ درمورد «کنوانسیون‌ محو کلیه‌ اشکال‌ تبعیض‌ علیه‌ زنان‌» انجام‌ داده‌ است‌. پس‌ از طرح‌ موضوع‌ در هیئت‌ دولت‌ و ارجاع‌ آن‌ به‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌، کارشناسان‌ این‌ دفتر با شرکت‌ در جلسات‌ کارشناسی‌ با حضور نمایندگان‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌، پژوهشگاه‌ شورای‌ نگهبان‌، نهادها و شخصیت‌های‌ حوزوی‌ و دانشگاهی‌، دیدگاه‌های‌ خود را ابراز کردند. هم‌چنین‌ پس‌ از تصویب‌ موضوع‌ الحاق‌ ایران‌ به‌ کنوانسیون‌ در مجلس‌، با شرکت‌ در گفت‌وگوهای‌ مطبوعاتی‌ و رادیو تلویزیونی‌ و نیز حضور در کنفرانس‌ها و مناظره‌های‌ علمی‌ در مورد پیامدهای‌ الحاق‌ ابراز عقیده‌ کردند. خود دفتر مطالعات‌ نیز با ارائه‌ بیانیه‌های‌ تحلیلی‌ و اطلاع‌رسانی‌ به‌ مراکز علمی‌ در این‌ مسیر گام‌هایی‌ برداشت‌. اکنون‌ پس‌ از احاله موضوع‌ به‌ مجمع‌ تشخیص‌ مصلحت‌ و آرام‌ شدن‌ نسبی‌ فضای‌ جامعه‌، فرصتی‌ فراهم‌ آمده‌ است‌ تا فرهیختگان‌ حوزه‌ و دانشگاه‌، هر چه‌ بهتر به‌ تحلیل‌ موضوع‌ بپردازند. بدین‌ منظور، هم‌زمان‌ دو فعالیت‌ مدنظر قرار گرفته‌ است‌: یکی‌، تنظیم‌ ویژه‌نامه‌ای‌ که‌ در آن‌، سیر مباحث‌ و دیدگاه‌های‌ مختلف‌ ارائه‌ شده‌ و دیگری‌، دعوت‌ از کارشناسان‌ فن‌ برای‌ ارائه‌ دیدگاه‌های‌ علمی‌ خود در قالب‌ گفت‌وگوها و پژوهش‌ها. هم‌اکنون‌ مفتخریم‌ که‌ هم‌زمان‌ دو اثر را با نام‌های‌ «شروط‌ غیرمعتبر و آثار حقوقی‌ آن‌ با نگاهی‌ به‌ کنوانسیون‌ محو کلیه‌ اشکال‌ تبعیض‌ علیه‌ زنان‌» و «کنوانسیون‌ رفع‌ کلیه‌ اشکال‌ تبعیض‌ علیه‌ زنان‌ (مقالات‌ و گفت‌وگوها)» (کتاب‌ حاضر) به‌ فرهیختگان‌ حوزه‌ و دانشگاه‌ تقدیم‌ نماییم‌ و انشاءالله در آینده‌ نزدیک‌، مجموعه‌ای‌ از دیدگاه‌های‌ اساتید و کارشناسان‌ حوزه‌های‌ مختلف‌ را نیز به‌ پژوهشگران‌ ارائه‌ خواهیم‌ کرد. پیشاپیش‌ از تمامی‌ پژوهشگران‌ و کارشناسان‌ حوزه‌ و دانشگاه‌ که‌ با گفت‌وگوها و دست‌نوشته‌های‌ خود در تهیه‌ این‌ اثر مشارکت‌ نمودند صمیمانه‌ تشکر می‌کنیم‌ و پیشنهادات‌ خوانندگان‌ گرامی‌ را ارج‌ می‌نهیم‌.