امروزه اداره سازمانهای عظیم و پیشرفته مرهون زحمات مدیران لایق، مطلع و با کفایتی است که با به کارگیری دانش و فنون مدیریت در انجام این امر مهم توفیق یافتهاند. پیشرفت روز افزون تکنولوژی و کاربرد روبه تزاید آن در سازمانهای مختلف، وظایف دشواری را بر عهده مدیران گذارده است. یکی از وظایف اساسی مدیر در فرایند مدیریت، رهبری سازمان است. در واقع عصاره رهبری، آن نفوذ قابل توجه و روبه افزایشی است که توسط رهبر بر روی زیردستان اعمال میشود و در رأس وظایف رسمی و سازمانی یک مدیر قرار دارد. این خصیصه رهبری یکی از ویژگیهای برجسته و جوهره اصلی هر مدیر واقعی است. مدیران برای موفقیت وایفای نقش مؤثر در سازمان علاوه بر دارا بودن نگرش اقتضایی نسبت به متغیرهای محیطی، باید سازمان و مدیریت را به عنوان یک سیستم مدنظر قرار دهند و با این نگرش به بررسی رفتار کارکنان بپردازند و شیوه و سبک رهبری خود را بر اساس واقعیت و شرایط، ماهیت کار و وظایف و خصوصیات کارکنان انتخاب کنند. امروزه مدیران با چالشهای متعددی مواجه اند، بنابراین سازمانهای موفق به رهبرانی نیازمند هستند که با ژرفنگری، جهت مناسب و مسیر آینده سازمان را مشخص سازند، افراد را به آن مسیر هدایت کنند و انگیزه ایجاد تحول را در کارکنان به وجود آورند.
حال با توجه به توضیحات فوق، باید این نکته را نیز عنوان نمود که در محیط های سازمانی متفاوت، سبک های رهبری متفاوتی طلب می شود. از این رو کتاب حاضر قصد دارد تا سیر تکاملی تئوری های رهبری سازمانی را رصدیابی نماید. لذا ابتدا به کلیاتی درباره این مفهوم (فصل اول) پرداخته، سپس روند تکامل تاریخی تئوری های رهبری (فصل دوم) مورد بحث قرار گرفته و سپس هر یک از انواع تئوری های نوین رهبری نظیر رهبری کاریزماتیک (فصل سوم)، رهبری تحول آفرین و تعاملی (فصل چهارم)، رهبری چشم انداز گرا (فصل پنجم)، رهبری خدمتگزار (فصل ششم)، رهبری معنوی (فصل هفتم) ردیابی مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت نیز سایر نظریات مهم رهبری (فصل هشتم) از نظر خواهند گذشت.
در اینجا بر خود لازم میدانم از کلیۀ کسانی که در امر دستیابی به منابع جدید و نیز بازبینی متن و همچنین ترغیب به تالیف این کتاب از همکاری و مساعدت آنان بهرهمند شدم و از کلیۀ کارکنان و بهویژه مدیر انتشارات دانشگاه تهران تشکر و سپاسگزاری نمایم. در پایان از همۀ کسانی که این اثر را مطالعه میکنند، خواهشمندم با نقد منصفانه و سازنده و ارائۀ آن به مؤلف به اصلاح و تکمیل نسخههای بعدی کمک کنند، پیشاپیش از همۀ عزیزان سپاسگزارم.
محمدصادق ضیایی